Thị trường hàng hóa là gì?
Khái niệm thị trường hàng hoá
Thị trường hàng hoá là nơi mà người mua và người bán gặp nhau để trao đổi, mua bán, kinh doanh các sản phẩm hàng hóa. Thị trường hàng hoá có thể tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau. Bao gồm:
- Thị trường giao dịch truyền thống, nơi mà các giao dịch diễn ra trực tiếp thông qua sự tương tác giữa các người mua và người bán.
- Thị trường hàng hoá ảo, nơi các giao dịch được thực hiện thông qua các hợp đồng tài chính và không liên quan trực tiếp đến việc vận chuyển hàng hoá.
Thị trường hàng hóa là nơi diễn ra hoạt động mua bán
Ví dụ về thị trường hàng hoá
Thị trường hàng hoá nông sản là một phân khúc của thị trường hàng hoá, nơi mà các sản phẩm nông nghiệp được mua bán. Đây có thể là các loại nông sản như lúa gạo, ngô, cà phê, cacao, đậu tương, bông, vv.
Thị trường hàng hoá tiếng Anh là gì?
Thị trường hàng hoá tiếng Anh là Commodity Market.
>>> Xem thêm: Giá trị hàng hóa là gì? Các thuộc tính cơ bản của giá trị hàng hóa
Phân loại thị trường hàng hoá chi tiết
Có 4 nhóm hàng hóa chủ đạo trong thị trường hàng hóa:
- Nhóm nông sản chiếm tỷ trọng lớn nhất, bao gồm các mặt hàng chính như ngô, gạo, lúa mì, đậu tương, mía...
- Nhóm nguyên liệu công nghiệp, bao gồm các mặt hàng chính như cao su, đường, cà phê...
- Nhóm kim loại, bao gồm các mặt hàng chính như quặng kim loại, vàng, bạc, đồng...
- Nhóm năng lượng với các sản phẩm chính là dầu thô, khí gas tự nhiên, xăng...
4 nhóm hàng hóa trong thị trường hàng hóa
Vai trò của thị trường hàng hoá
Thị trường hàng hóa đóng vai trò quan trọng như sau:
- Tạo môi trường cho các hoạt động giao dịch thương mại của doanh nghiệp và nhà đầu tư, giúp cho người mua và người bán có thể thực hiện các giao dịch một cách dễ dàng và hiệu quả.
- Rút ngắn quá trình giao dịch giữa các tổ chức và đơn vị kinh tế, giúp tăng tính linh hoạt và hiệu suất trong việc mua bán hàng hóa.
- Thị trường hàng hóa kết hợp sự tương quan giữa cung cầu, tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa người bán và người mua, đảm bảo rằng giá cả và chất lượng sản phẩm được xác định dựa trên sự cạnh tranh và sự tương tác của các bên liên quan.
- Qua thị trường hàng hóa, doanh nghiệp có thể tiếp cận với đối tác tiềm năng và mở rộng mạng lưới khách hàng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và tăng trưởng của họ.
Vai trò của thị trường hàng hoá quan trọng cho sự phát triển của xã hội
Cách thức thị trường hàng hoá hoạt động
Để tham gia vào thị trường hàng hóa, nhà đầu tư có ba cách lựa chọn:
- Cách 1: Mua cổ phiếu từ các tập đoàn mà doanh nghiệp phụ thuộc vào giá cả hàng hóa, cho phép nhà đầu tư chia sẻ lợi ích và rủi ro từ biến động giá cả hàng hóa thông qua sở hữu cổ phiếu của các công ty liên quan.
- Cách 2: Tham gia vào quỹ tương hỗ hoặc quỹ đầu tư ETF có danh mục đầu tư tập trung vào hàng hóa từ các công ty liên quan, tiếp cận với sự đa dạng hóa hàng hóa thông qua quỹ đầu tư và chia sẻ lợi ích từ hoạt động sản xuất và tiêu thụ hàng hóa.
- Cách 3: Nhà đầu tư có thể tham gia mua bán hàng hóa thông qua các hợp đồng tương lai. Trong cách này, nhà đầu tư sẽ mua hoặc bán một loại hàng hóa với mức giá cụ thể trước đó. Sau đó, việc giao nhận hàng hóa sẽ được xác định tại một thời điểm thỏa thuận trong tương lai.
>>> Xem thêm: Làm thế nào quản lý danh mục đầu tư chứng khoán hiệu quả?
Thị trường hàng hoá hoạt động thông qua hoạt động mua bán
Các sàn giao dịch hàng hoá phổ biến
Sàn COMEX
- Ngành: Hàng hoá kim loại.
- Ngành nghề chính: Giao dịch và thanh toán các hợp đồng tương lai và tùy chọn liên quan đến các kim loại quý như vàng, bạc, đồng, nhôm, thiếc, kẽm.
- Năm thành lập: 1933.
- Đặc điểm nổi bật: COMEX là một trong những sàn giao dịch hàng hoá kim loại lớn nhất thế giới. COMEX là nơi để nhà đầu tư và các công ty mua bán và chốt hợp đồng tương lai về việc lựa chọn kim loại quý.
Sàn CBOT
- Ngành: Hàng hoá nông nghiệp.
- Ngành nghề chính: Giao dịch và thanh toán các hợp đồng tương lai và tùy chọn liên quan đến các sản phẩm nông nghiệp như lúa mì, ngô, đậu tương, đường, cà phê, cacao.
- Năm thành lập: 1848.
- Đặc điểm nổi bật: CBOT là một trong những sàn giao dịch hàng hoá nông nghiệp lâu đời nhất. CBOT đã đóng góp quan trọng trong việc phát triển thị trường hàng hoá nông nghiệp và định giá các sản phẩm nông nghiệp trên toàn cầu.
Sàn IEC EU, IEC US
- Ngành: Hàng hoá năng lượng.
- Ngành nghề chính: Giao dịch và thanh toán các hợp đồng tương lai và tùy chọn liên quan đến hàng hoá năng lượng như dầu mỏ, khí tự nhiên, xăng dầu, than đá.
- Năm thành lập: Sàn IEC EU (1998), Sàn IEC US (2000).
- Đặc điểm nổi bật: Sàn IEC EU và IEC US là hai sàn giao dịch hàng hoá năng lượng quan trọng trên thế giới, là nền tảng cho việc mua bán và chốt hợp đồng tương lai và tùy chọn hàng hoá năng lượng, đóng vai trò quan trọng trong quản lý rủi ro và giá cả trong ngành năng lượng.
Sàn TOCOM, SGX
- Ngành: Hàng hoá đa dạng.
- Ngành nghề chính: Giao dịch và thanh toán các hợp đồng tương lai và tùy chọn các sản phẩm hàng hoá như dầu, vàng, cao su, thép, gạo, cao su tổng hợp.
- Năm thành lập: Sàn TOCOM (1984), Sàn SGX (1999).
- Đặc điểm nổi bật: Sàn TOCOM tại Tokyo và Sàn SGX tại Singapore là các sàn giao dịch hàng hoá đa dạng, giao dịch hàng hoá đặc biệt quan trọng trong khu vực Châu Á, đóng vai trò trong việc hình thành giá cả, quản lý rủi ro và hỗ trợ việc thương mại hàng hoá trong khu vực.
Sàn NYMEX
- Ngành: Hàng hoá năng lượng.
- Ngành nghề chính: Giao dịch và thanh toán các hợp đồng tương lai và tùy chọn liên quan đến hàng hoá năng lượng như dầu mỏ, xăng dầu, khí tự nhiên.
- Năm thành lập: 1872.
- Đặc điểm nổi bật: Sàn NYMEX là một trong những sàn giao dịch hàng hoá năng lượng lớn nhất thế giới. Sản phẩm chính trên sàn NYMEX là hợp đồng tương lai dầu mỏ WTI, được coi là một trong những chỉ số quan trọng về giá cả dầu mỏ trên thế giới.
Sàn LME
- Ngành: Hàng hoá kim loại.
- Ngành nghề chính: Giao dịch và thanh toán các hợp đồng tương lai và tùy chọn liên quan đến các kim loại như đồng, nhôm, thiếc, kẽm, chì, niken, thiếc, thép, nhôm, vàng, bạc.
- Năm thành lập: 1877.
- Đặc điểm nổi bật: Sàn LME là một trong những sàn giao dịch hàng hoá kim loại lớn nhất và có uy tín trên thế giới, là nơi giao dịch hợp đồng tương lai kim loại phổ biến như đồng và nhôm. Sàn LME cung cấp dịch vụ giao dịch kim loại trên sàn điện tử và là một địa điểm quan trọng để định giá và giao dịch các kim loại công nghiệp trên thế giới.
Sàn CME
- Ngành: Giao dịch hàng hoá và tài chính.
- Ngành nghề chính: Giao dịch và thanh toán các hợp đồng tương lai, tùy chọn và hàng hóa phái sinh khác liên quan đến hàng hoá, tiền tệ, lãi suất, chỉ số chứng khoán và hợp đồng kỳ hạn.
- Năm thành lập: năm 1898 tại thành phố Chicago, Mỹ.
- Đặc điểm nổi bật: Sàn CME là nơi giao dịch hàng hoá và tài chính đa dạng, bao gồm các sản phẩm như dầu mỏ, ngũ cốc, đồng, vàng, bạc, lãi suất, tiền tệ và các chỉ số chứng khoán. CME là nền tảng giao dịch điện tử cho các nhà giao dịch và nhà đầu tư trên toàn cầu.
Các sàn giao dịch hàng hoá phổ biến hiện nay
So sánh giao dịch hàng hoá và giao dịch chứng khoán
Tiêu chí | Giao dịch hàng hoá | Giao dịch chứng khoán |
Khái niệm | Giao dịch hàng hoá liên quan đến mua bán và giao dịch các sản phẩm vật chất, thường là các nguyên vật liệu hoặc hàng hoá tiêu dùng. | Giao dịch chứng khoán liên quan đến mua bán và giao dịch các chứng khoán, tức là cổ phiếu và trái phiếu của các công ty hoặc tổ chức. |
Khả năng tiếp cận | Khó tiếp cận hơn | Dễ tiếp cận hơn. |
Mục đích đầu tư chính | Tập trung vào tài sản vật chất như kim loại quý, cây trồng hoặc dầu mỏ | Tập trung vào cổ phần sở hữu trong doanh nghiệp. |
Nguồn cung | Nguồn cung hàng hóa có thể thay đổi đáng kể tùy theo thời điểm trong năm, nhu cầu, mức sản xuất và các yếu tố khác. | Nguồn cung cổ phiếu của một công ty riêng lẻ ít biến động hơn, thường chỉ thay đổi khi phát hành cổ phiếu mới để mua lại. |
Cổ tức | Không trả cổ tức. | Có thể trả cổ tức. |
Mức độ biến động | Khả năng biến động cao hơn. | Có thể ít biến động hơn. |
Giao dịch hàng hoá và giao dịch chứng khoán khác nhau cơ bản ở đối tượng đầu tư
Phân biệt thị trường hàng hóa và thị trường dịch vụ
Tiêu chí | Thị trường hàng hóa | Thị trường dịch vụ |
Giá cả | Được chuẩn hóa và dễ dàng đo lường | Phụ thuộc vào các yếu tố phi vật chất và có tính chất linh hoạt và khó đo lường |
Quyền sở hữu | Quyền sở hữu hàng hóa chuyển từ người bán sang người mua | Quyền sở hữu dịch vụ không thể chuyển nhượng |
Hình thức | Vật phẩm hữu hình có thể nhìn thấy hoặc chạm vào | Vật phẩm vô hình |
Chất lượng sản phẩm | Dễ dàng đáng giá | Việc đánh giá dịch vụ là khó khăn vì mỗi nhà cung cấp dịch vụ có cách tiếp cận dịch vụ khác nhau |
Hình thức đổi trả | Có thể được trả lại hoặc trao đổi với người bán | Không thể trả lại hoặc trao đổi dịch vụ |
Thị trường hàng hóa hữu hình còn thị trường dịch vụ là vô hình
Một số câu hỏi thường gặp
Giá cả của hàng hóa trên thị trường biểu hiện như thế nào?
Giá cả của hàng hóa trên thị trường biểu hiện luôn xoay quanh giá trị.
Giá trị thị trường của hàng hóa là gì?
Giá trị thị trường là mức giá ước tính của tài sản tại thời điểm, địa điểm thẩm định giá, giữa một bên là người mua sẵn sàng mua và một bên là người bán sẵn sàng bán, trong một giao dịch khách quan, độc lập, có đủ thông tin, các bên tham gia hành động một cách có hiểu biết, thận trọng và không bị ép buộc.
Thị trường có vai trò gì trong nền sản xuất hàng hóa?
Thị trường đóng vai trò là cầu nối giữa sản xuất với tiêu dùng, cung cấp cho các chủ thể kinh tế môi trường để thực hiện các hoạt động kinh tế.
Khi nào giá cả hàng hóa trên thị trường tăng lên?
Nếu cầu lớn hơn cung thì giá hàng hóa sẽ có xu hướng tăng lên.
Hàng hoá có phải là khoản đầu tư tốt không?
Hàng hóa có thể là khoản đầu tư tốt, nhưng cũng có rủi ro. Để đầu tư vào hàng hóa, nhà đầu tư cần hiểu thị trường của hàng hóa mà họ muốn giao dịch.
Trên đây là một số kiến thức về thị trường hàng hóa, hy vọng qua bài viết trên, bạn đã hiểu rõ hơn về giá trị thị trường của hàng hóa. Cùng đón đọc những bài viết khác về kiến thức tài chính của Tikop trong những lần sau nhé!