Quỹ đại chúng là gì?
Khái niệm quỹ đại chúng
Căn cứ tại khoản 38 Điều 4 Luật Chứng khoán 2019 quy định như sau:
Quỹ đại chúng là quỹ đầu tư chứng khoán thực hiện chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng.
Quỹ đại chúng là một loại quỹ đầu tư thu thập tiền từ nhiều nhà đầu tư khác nhau với mục tiêu chung là đầu tư vào các tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, và sản phẩm tài chính khác. Đặc điểm chính của quỹ đại chúng là khả năng mở rộng và thu hút tiền từ nhiều nhà đầu tư khác nhau, tạo ra một quỹ lớn để đầu tư vào các tài sản khác nhau.
Quỹ đại chúng là một loại quỹ đầu tư thu thập tiền từ nhiều nhà đầu tư khác nhau
Ví dụ về quỹ đại chúng
Quỹ đại chúng VFMVN30 ETF là một quỹ đại chúng mở và nhà đầu tư có thể mua và bán cổ phiếu của quỹ thông qua các sàn giao dịch chứng khoán. Đây là một cách tiếp cận dễ dàng và linh hoạt cho nhà đầu tư cá nhân để tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam và đầu tư vào các công ty hàng đầu trên sàn.
Quỹ đại chúng tiếng Anh là gì?
Quỹ đại chúng tiếng Anh là Close-Ended Funds.
Đặc điểm quỹ đại chúng
Vốn thành lập quỹ
- Khi có ít nhất 100 nhà đầu tư mua chứng chỉ quỹ và tổng giá trị chứng chỉ quỹ đã bán tối thiểu phải là 50 tỷ đồng quỹ đại chúng mới được thành lập.
- Nếu không đáp ứng đủ hai điều kiện trên, công ty quản lý quỹ phải trả lại toàn bộ số vốn góp cho nhà đầu tư trong thời hạn 15 ngày. Đồng thời chịu mọi chi phí và nghĩa vụ tài chính phát sinh từ việc huy động vốn. Do đó nhà đầu tư có thể hoàn toàn yên tâm vào những quỹ đã được thành lập.
Đại diện quỹ đại chúng
Đại diện của quỹ đại chúng có trách nhiệm đại diện cho lợi ích của các cổ đông và nhà đầu tư trong quỹ. Họ có nhiệm vụ giám sát hoạt động của công ty quản lý quỹ hoặc quản lý quỹ, đảm bảo tuân thủ các quy định và quy tắc của quỹ, và bảo vệ lợi ích của nhà đầu tư. Đại diện quỹ đại chúng thường được bầu chọn từ cổ đông của quỹ và có thể có vai trò giám sát và tham gia vào quyết định quan trọng liên quan đến quỹ.
Đại diện của quỹ đại chúng có trách nhiệm đại diện cho lợi ích của các cổ đông và nhà đầu tư trong quỹ
Phân loại quỹ đại chúng
Quỹ đóng
Quỹ đóng là loại quỹ chỉ phát hành số tiền cố định trên thị trường sơ cấp. Quỹ đóng có thời gian hoạt động hạn chế, được thỏa thuận tại thời điểm thành lập quỹ. Nhà đầu tư vào quỹ đóng không được bán chứng chỉ quỹ cho công ty quản lý quỹ mà chỉ được giao dịch giữa các nhà đầu tư trên thị trường thứ cấp. Chứng chỉ quỹ đóng được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán và được giao dịch như cổ phiếu thông thường.
Quỹ mở
Quỹ mở do nhiều nhà đầu tư góp vốn có cùng mục tiêu đầu tư và được quản lý chuyên nghiệp bởi một công ty quản lý quỹ. Quỹ mở không có hạn chế về thời gian hoặc số lượng người tham gia đầu tư. Quỹ mở cho phép nhà đầu tư mua lại hoặc bán lại chứng khoán quỹ dựa trên giá trị tài sản ròng của quỹ trong mỗi ngày giao dịch. Quỹ mở có thể được chia thành ba loại: quỹ cổ phiếu, quỹ trái phiếu và quỹ cân bằng.
Quỹ đại chúng gốm hai loại: quỹ đóng và quỹ mở
Quy định quỹ đại chúng tại Việt Nam
Căn cứ vào Điều 13 Thông tư 98/2020/TT-BTC, hoạt động chào bán chứng chỉ quỹ lần đầu ra công chúng được thực hiện như sau:
- Chỉ được thực hiện chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng sau khi được Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cấp Giấy chứng nhận đăng ký chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng.
- Trong vòng 5 ngày làm việc kể từ ngày Giấy chứng nhận đăng ký chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng có hiệu lực, công ty quản lý quỹ phải công bố thông báo chào bán theo quy định về công bố thông tin trên thị trường chứng khoán. Bên cạnh đó, gửi Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước bản thông báo chào bán chứng chỉ quỹ ra công chúng theo mẫu quy định tại Phụ lục XI ban hành kèm theo Thông tư này.
- Toàn bộ vốn đóng góp của nhà đầu tư được phong tỏa riêng của quỹ mở tại ngân hàng giám sát, toàn bộ danh mục chứng khoán cơ cấu của thành viên lập quỹ, nhà đầu tư phải được phong tỏa tại Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam và chỉ được giải tỏa sau khi Giấy chứng nhận đăng ký lập quỹ có hiệu lực. Ngân hàng giám sát có trách nhiệm thanh toán tiền lãi cho quỹ với lãi suất tối thiểu bằng lãi suất không kỳ hạn đang áp dụng cho thời gian phong tỏa vốn.
Quy định quỹ đại chúng tại Việt Nam được quy định trong luật và các thông tư
Ưu và nhược điểm khi đầu tư quỹ đại chúng
Ưu điểm
- Giảm thiểu rủi ro: An toàn và rủi ro thấp là những đặc điểm quan trọng nhất khi đầu tư vào quỹ công. Tại đây, bạn không cần phải theo dõi thị trường hay tự mình đưa ra quyết định đầu tư. Đúng hơn, một công ty quản lý quỹ với các chuyên gia tài chính hàng đầu sẽ giúp bạn sử dụng tiền của mình một cách khôn ngoan. Với những người chưa có nhiều hiểu biết về thị trường thì đầu tư vào chứng khoán quỹ là sự lựa chọn tốt nhất.
- Tiết kiệm thời gian: Khi đầu tư vào quỹ đại chúng, bạn không phải quan tâm nhiều đến biến động của thị trường nên không mất thời gian giám sát.
>> Xem thêm: Rủi ro là gì? Các loại rủi ro trên thị trường phổ biến hiện nay
Nhược điểm
- Lợi nhuận không cao: Qũy đại chúng thường đảm bảo an toàn và ít rủi ro, do đó thường đi kèm lợi nhuận thấp. Nếu bạn kỳ vọng lợi nhuận cao từ cách đầu tư này thì đây không dành cho bạn.
- Phụ thuộc vào các chuyên gia tài chính: Nhà đầu tư quỹ không trực tiếp kiểm soát danh mục đầu tư mà phụ thuộc vào các chuyên gia tài chính của công ty quản lý quỹ quyết định.
Quỹ đại chúng cũng có ưu và nhược điểm riêng
So sánh quỹ đại chúng và quỹ thành viên
Quỹ đại chúng | Quỹ thành viên | |
Tính chất thông tin | Thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng | Thông tin nội bộ đến từng nhà đầu tư cụ thể |
Đối tượng tham gia | Đa dạng đối tượng, bao gồm nhà đầu tư cá nhân và tổ chức, nhà đầu tư mới, nhỏ lẻ… | Nhà đầu tư chuyên nghiệp như các tập đoàn kinh tế lớn hay định chế tài chính |
Quy mô quỹ | Tối thiểu 100 thành viên | Chỉ từ 2 đến 99 thành viên |
Quyền kiểm soát hoạt động quỹ | Không | Có |
Tính thanh khoản | Cao | Thấp |
So sánh quỹ đại chúng và quỹ thành viên
Quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư quỹ đại chúng
Quyền của nhà đầu tư quỹ đại chúng
- Quyền tham gia: Nhà đầu tư quỹ đại chúng có quyền tham gia vào quỹ bằng cách mua cổ phần hoặc đơn vị quỹ. Mỗi cổ phần hoặc đơn vị quỹ đại diện cho một phần tiền đầu tư của nhà đầu tư trong quỹ.
- Quyền nhận lợi nhuận: Nhà đầu tư quỹ đại chúng có quyền nhận lợi nhuận từ hoạt động đầu tư của quỹ. Lợi nhuận này có thể bao gồm cả lợi tức, lãi suất hoặc tăng trưởng giá trị cổ phần.
- Quyền rút tiền: Nhà đầu tư quỹ đại chúng có quyền rút tiền từ quỹ theo quy định của quỹ. Thời gian và cách thức rút tiền có thể khác nhau tùy thuộc vào loại quỹ và quyền lợi của nhà đầu tư.
- Quyền theo dõi và thông tin: Nhà đầu tư quỹ đại chúng có quyền theo dõi hoạt động đầu tư của quỹ và nhận thông tin liên quan, bao gồm báo cáo tài chính, báo cáo định kỳ và thông tin về danh mục đầu tư của quỹ.
Nghĩa vụ của nhà đầu tư quỹ đại chúng
- Nghĩa vụ thanh toán: Nhà đầu tư quỹ đại chúng có nghĩa vụ thanh toán số tiền mua cổ phần hoặc đơn vị quỹ theo giá trị quỹ tại thời điểm đầu tư.
- Nghĩa vụ tuân thủ quy tắc và điều khoản: Nhà đầu tư quỹ đại chúng có nghĩa vụ tuân thủ các quy tắc, điều khoản và điều kiện đầu tư của quỹ. Điều này bao gồm việc tuân thủ các hạn chế đầu tư, thời gian giữ tiền trong quỹ và các quy định khác.
- Nghĩa vụ cung cấp thông tin: Nhà đầu tư quỹ đại chúng có nghĩa vụ cung cấp thông tin cá nhân và tài chính cho quỹ và công ty quản lý quỹ, nhằm đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và quyền lợi của nhà đầu tư.
Quyền và nghĩa vụ của nhà đầu tư quỹ đại chúng
Một số quỹ đại chúng tại Việt Nam
Một số quỹ đại chúng nổi tiếng tại Việt Nam:
- Quỹ International Finance Corporation (World Bank)
- Quỹ GIC/Government of Singapore
- Quỹ PXP Vietnam Emerging Equity Fund
- Quỹ Mutual Fund Elite
- Quỹ Công ty TNHH Đầu tư NDH
- Quỹ Dragon Capital Vietnam Growth Fund Ltd
- Quỹ VinaCapital Vietnam Opportunity Fund
- Quỹ Dragon Capital
- Quỹ Angel 4 Us
- Quỹ DWS Vietnam Fund
- Quỹ JPMorgan Vietnam Opportunities Fund
- Quỹ Halley Sicav – Halley Asian Prosperity
- Quỹ Hanoi Young Business Association
Lưu ý khi đầu tư vào quỹ đại chúng
Khi đầu tư vào quỹ đại chúng, dưới đây là một số lưu ý quan trọng mà bạn nên xem xét:
- Trước khi đầu tư, hãy tìm hiểu kỹ về quỹ, chiến lược đầu tư, quyền lợi và rủi ro liên quan. Đọc các tài liệu thông tin, báo cáo và văn bản hợp đồng của quỹ để có cái nhìn tổng quan về hoạt động và mục tiêu đầu tư của nó. Đảm bảo rằng quỹ được quản lý bởi một công ty quản lý quỹ có uy tín, kinh nghiệm và kiến thức chuyên sâu về thị trường tài chính. Nghiên cứu lịch sử hoạt động và kết quả đầu tư của công ty quản lý quỹ trước khi đưa ra quyết định.
- Hiểu rõ rủi ro liên quan đến đầu tư vào quỹ, bao gồm rủi ro thị trường, rủi ro liên quan đến danh mục đầu tư và rủi ro về lợi nhuận. Xem xét mức độ rủi ro phù hợp với khả năng chịu đựng rủi ro của bạn và mục tiêu đầu tư. Kiểm tra và so sánh các khoản phí và chi phí liên quan đến việc đầu tư vào quỹ, bao gồm phí quản lý, phí hoạt động và phí mua/bán. Điều này giúp bạn hiểu rõ chi phí đầu tư và tác động của nó đến tỷ lệ sinh lời.
>> Xem thêm Làm thế nào quản lý danh mục đầu tư chứng khoán hiệu quả?
Câu hỏi thường gặp
Quỹ đại chúng có bao nhiêu thành viên?
Quỹ đại chúng có tối thiểu 100 thành viên.
Có nên đầu tư quỹ đại chúng không?
Khi đánh giá việc đầu tư vào quỹ đại chúng, quan trọng để xem xét mục tiêu đầu tư của bạn, tỷ lệ rủi ro mong muốn và kiến thức và kinh nghiệm cá nhân của bạn trong lĩnh vực đầu tư. Trước khi đưa ra quyết định, hãy nghiên cứu kỹ và tìm hiểu về quỹ cụ thể mà bạn quan tâm, bao gồm lịch sử hoạc động và hiệu suất của quỹ, phí và chi phí liên quan, và sự phù hợp với mục tiêu đầu tư và tình hình tài chính cá nhân của bạn.
Nếu bạn cảm thấy thoải mái với các yếu tố này và tin tưởng vào khả năng quản lý của quỹ, thì đầu tư vào quỹ đại chúng có thể là một phương pháp đầu tư tiềm năng cho bạn. Tuy nhiên, luôn luôn lưu ý rằng đầu tư có rủi ro và quyết định cuối cùng nên dựa trên nghiên cứu kỹ lưỡng và tư vấn từ chuyên gia tài chính.
Trên đây là thông tin cơ bản của một quỹ đại chúng. Tikop hy vọng bài viết đã cung cấp cho bạn một số thông tin cần thiết để đưa ra quyết định đầu tư và tham khảo hình thức đầu tư phù hợp. Cùng đón đọc những bài viết mới tại chuyên mục chứng chỉ quỹ nhé!