Sàn giao dịch chứng khoán là gì?
Sàn giao dịch chứng khoán là nơi mà các nhà đầu tư sẽ bắt đầu thực hiện các giao dịch mua bán nhiều loại chứng khoán đang hiện hành trên thị trường. Ngoài các hoạt động mua bán chứng khoán, các nhà đầu tư còn có thể trao đổi, hoặc gửi tặng cũng như chuyển nhượng các loại tài sản bao gồm: cổ phiếu, các loại trái phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng khoán phái sinh và một số loại tài sản đầu tư khác trên sàn.
Có thể hiểu đơn giản, sàn giao dịch chứng khoán là một nơi trung gian có chức năng hỗ trợ các công ty phát hành hoặc tiến hành thu hồi chứng khoán, đồng thời thực hiện các nghĩa vụ nợ – vốn cho các nhà đầu tư, nơi chi trả các loại cổ tức,…
Cũng như là một sân chơi để những người mua và người bán chứng khoán có thể trao đổi với nhau. Bên cạnh đó, các sàn chứng khoán cũng sẽ hỗ trợ cung cấp một lượng lớn thông tin của các công ty, tài liệu đầu tư để các bạn tham khảo kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định.
Vai trò của các sàn giao dịch chứng khoán
Nếu các giao dịch chứng khoán không được thực hiện trên cùng một sàn chứng khoán uy tín, các nhà đầu tư sẽ gặp phải rất nhiều các rủi ro bởi không ai có thể đứng ra để đảm bảo đối tượng giao dịch với bạn đang là tốt.
Không có một quy định, hoặc quy chế nào dùng để ràng buộc các bên tham gia thì nguy cơ bị thiệt hại của các nhà đầu tư sẽ hoàn toàn có thể xảy ra. Sau đây sẽ là một số các vai trò chủ chốt mà chỉ có những sàn giao dịch chứng khoán mới có thể thực hiện được.
2.1 Đối với các nhà đầu tư
Sàn chứng khoán là một trong những môi trường trung gian cho các nhà đầu tư hiện thực hóa các công việc mua - bán chứng khoán nhằm mục đích để sinh lời. Đồng thời, các sàn cũng sẽ cung cấp các thông tin hữu ích có giá trị, cũng như đảm bảo quyền lợi cho các nhà đầu tư và hỗ trợ hướng dẫn cho các nhà đầu tư mới.
2.2 Đối với các doanh nghiệp, công ty, đơn vị phát hành mã
Sàn chứng khoán là nơi để cho các doanh nghiệp huy động nguồn vốn đầu tư, từ đó có thêm kinh phí để tiến hành việc phát triển, cũng như mở rộng quy mô cho việc sản xuất, tăng cường giá trị cho toàn bộ công ty nói riêng và tác động đến nền kinh tế nói chung.
2.3 Đối với nền kinh tế vĩ mô
Sàn chứng khoán là một trong những nơi lưu chuyển dòng tiền, chuyển hướng về những nơi có nhu cầu, tận dụng tối đa tài nguyên để giúp các doanh nghiệp phát triển và mở rộng việc sản xuất, mang lại nguồn lợi nhuận cho các nhà đầu tư cá nhân. Từ đó, góp phần quan trọng vào việc ổn định sự tăng trưởng của toàn bộ nền kinh tế chung.
Phân loại sàn giao dịch chứng khoán
Có rất nhiều các cách phân loại sàn giao dịch chứng khoán, trong đó thì phổ biến nhất phải kể đến là:
Phân loại theo các cách tiếp cận giao dịch: Trực tiếp đến giao dịch tại sàn và giao dịch online.
Phân loại dựa theo hình thức: Sàn giao dịch tập trung và sàn giao dịch phi tập trung.
Phân loại dựa theo sự quản lý: Có sự quản lý từ đơn vị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và sàn giao dịch không có thuộc sự quản lý của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
Trong các nội dung dưới đây, Tikop sẽ chỉ đề cập đến việc phân loại các sàn giao dịch theo cách tiếp cận, vì đây gần như được xem là một trong những sự thay đổi lớn trong hình thức hoạt động giao dịch về sự sôi động của toàn bộ thị trường.
3.1 Sàn giao dịch truyền thống
Đây là nơi sẽ trực tiếp diễn ra các hoạt động theo dõi, cũng như mua bán các loại chứng khoán. Các nhà đầu tư sẽ được hỗ trợ bởi những chuyên viên tư vấn chuyên nghiệp trực tiếp ngay tại các quầy giao dịch chứng khoán.
Khác với giai đoạn mới thành lập, hiện nay các sàn giao dịch truyền thống chủ yếu là nơi để tư vấn tài chính cho toàn bộ các nhà đầu tư và hỗ trợ trong việc phân tích dữ liệu. Việc đặt lệnh sẽ hoàn toàn được thực hiện trên các sàn giao dịch trực tuyến.
Ưu điểm: Các nhà đầu tư sẽ nhận được sự tư vấn hỗ trợ trực tiếp tại quầy giao dịch về việc đặt lệnh, giao dịch hoặc một số hoạt động khác liên quan đến từ các chuyên viên nhiều kinh nghiệm trong ngành.
Nhược điểm: Các nhà đầu tư sẽ phải mất thêm thời gian và chi phí đi lại để có thể đến nơi theo dõi tin tức, cũng như cập nhật các xu hướng biến động từ thị trường.
3.2 Sàn chứng khoán trực tuyến
Sàn chứng khoán trực tuyến đã được ra đời nhằm khắc phục các nhược điểm của sàn giao dịch truyền thống trước đó. Việc sử dụng thêm hàng loạt công nghệ hiện đại để giúp đảm bảo quá trình đầu tư diễn ra thật nhanh chóng, chính xác nhất.
Các nhà đầu tư sẽ chỉ việc mở một tài khoản đăng ký trên các sàn giao dịch trực tuyến, sau đó tiến hành nạp tiền và đặt lệnh giao dịch ngay trên các thiết bị di động như máy tính cá nhân, smartphone, máy tính bảng có kết nối mạng…
Ưu điểm:
+, Tiết kiệm nhiều thời gian cho việc giao dịch, cập nhật thị trường một cách nhanh chóng và chính xác.
+, Cung cấp hàng loạt các công cụ giúp nhà đầu tư định giá và phân tích thêm các cổ phiếu, trái phiếu cực kỳ hiệu quả hỗ trợ đắc lực cho các nhà đầu tư rất nhiều trong việc đưa ra quyết định đầu tư.
- Nhược điểm:
+, Do các quá trình giao dịch diễn ra quá mức thuận lợi nên các nhà đầu tư sẽ dễ bị đưa ra những quyết định nóng vội, dẫn đến việc đầu tư có thể sẽ gặp một phải vấn đề rủi ro cao.
+, Để khắc phục toàn bộ nhược điểm này sẽ đòi hỏi các nhà đầu tư phải trang bị đầy đủ cho mình một vốn kiến thức tốt về lĩnh vực tài chính và đầu tư, quản trị giao dịch để có thể chắc chắn chiến thắng trên thị trường này.
Các sàn giao dịch chứng khoán uy tín tại Việt Nam
Tại Việt Nam, các sàn giao dịch chứng khoán xuất hiện ngày càng trở nên nhiều hơn, làm cho các nhà đầu tư phân vân về vấn đề chất lượng và uy tín khi tham gia. Trong bài viết này, cùng Tikop tìm hiểu các sàn chứng khoán uy tín nhất tại Việt Nam để các bạn yên tâm đầu tư nhé.
4.1 Sàn chứng khoán HoSE
Sàn giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (hay gọi tắt là sàn HoSE) ra đời vào năm 2000. Sàn chứng khoán HoSE trực thuộc vào ủy ban chứng khoán nhà nước và được quản lý thông qua hệ thống giao dịch chứng khoán niêm yết tại Việt Nam. Sàn giao dịch này sở hữu mã chứng khoán VN30, mã chỉ số cổ phiếu hiện đang có giá trị nhất trên thị trường hiện nay.
Mọi loại chứng khoán được niêm yết trên sàn HoSE đều rất uy tín, bởi nó được phát hành từ các công ty luôn đảm bảo đủ điều kiện để niêm yết cực kỳ khắc nghiệt của sàn. Ngoài ra nó cũng phải chịu sự quản lý trực tiếp từ các đơn vị chứng khoán của nhà nước, nên các nhà đầu tư sẽ hoàn toàn yên tâm về sự uy tín, an toàn khi tiến hành tham gia vào sàn này.
4.2 Sàn HNX
Đây là một trong những sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội uy tín được thành lập vào năm 2009. Sàn này sẽ chịu trách nhiệm tổ chức, cũng như quản lý thị trường giao dịch chứng khoán.
Sàn chứng khoán HNX có tính uy tín cực kỳ cao, với tổng hơn hơn 73 công ty thành viên đã tham gia, sàn sẽ không quy định về đơn vị giao dịch nào trong các giao dịch thỏa thuận.
Nơi đây mang đến cho các nhà đầu tư rất nhiều những cơ hội đầu tư từ các loại sản phẩm dịch vụ như: Nhiều mã cổ phiếu uy tín, các loại chứng chỉ quỹ ETF, chứng khoán phái sinh, hoặc có thể là cả trái phiếu,…
4.3 Sàn UPCoM
Vị trí cuối cùng của nhóm các sàn giao dịch chứng khoán uy tín nhất hiện nay thuộc về sàn UPCoM, được ra đời vào năm 2009 và nằm trong sự quản lý bởi Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội. Sàn UPCoM là một trong những nơi có mặt của các loại cổ phiếu, trái phiếu,… không đủ tiêu chuẩn được niêm yết trên 2 sàn HoSE và HNX.
Đây cũng là nơi có chức năng trung chuyển cổ phiếu của 2 sàn trên trước khi được tiến hành niêm yết, nên sàn sẽ có số lượng chứng khoán tương đối lớn.
Khối lượng các giao dịch sẽ lên đến 100 cổ phiếu hoặc trái phiếu giúp cho các nhà đầu tư thuận lợi trong việc mua bán và quy định niêm yết cũng sẽ không quá khắt khe cũng giúp cho các công ty dễ dàng huy động được nguồn vốn nhanh chóng.
So sánh sự khác nhau giữa các sàn chứng khoán Việt Nam
| HoSE | HNX | UPCoM | |
| Thời gian giao dịch | - Phiên sáng: 9h00 - Phiên chiều: 15h00 (từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần) | - Phiên sáng: 9h00 - 11h30 - Phiên chiều: 13h00 - 15h00 (từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần) | - Phiên sáng: 9h00 - 11h30 - Phiên chiều: 13h00 - 15h00 (từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần) |
| Nguyên tắc khớp lệnh | - Ưu tiên về giá. - Ưu tiên về thời gian. | - Ưu tiên về giá. - Ưu tiên về thời gian. | - Ưu tiên về giá. - Ưu tiên về thời gian. |
| Các lệnh cho phép | - Lệnh ATO - Lệnh LO - Lệnh ATC - Lệnh MP | - Lệnh LO - Lệnh MP - Lệnh ATC - Lệnh PLO | - Lệnh LO |
| Phương thức khớp lệnh | - Khớp lệnh định kỳ - Khớp lệnh liên tục - Khớp lệnh thỏa thuận | - Khớp lệnh định kỳ - Khớp lệnh liên tục - Khớp lệnh thỏa thuận | - Khớp lệnh liên tục - Khớp lệnh thỏa thuận |
| Mức giao dịch tối thiểu | - 100 cổ phiếu đối với chứng chỉ quỹ đóng và quỹ ETF. - 500.000 cổ phiếu chứng chỉ quỹ đóng và ETF. - 20.000 cổ phiếu trong 1 lần giao dịch thỏa thuận. | - 100 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ ETF, trái phiếu cho mỗi giao dịch. - 5.000 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ ETF trong 1 lần giao dịch thỏa thuận. - Các giao dịch lô lẻ từ 1 - 99 cổ phiếu, chứng chỉ quỹ ETF, trái phiếu. | - Từ 1 đến 99 cổ phiếu với giao dịch lô lẻ. |
| Thời gian thanh toán | Từ 1 - 2 ngày (kể từ ngày đặt lệnh) | Trong vòng 3 ngày kể từ ngày đặt lệnh. | Trước 12h00 ngày thứ 2 kể từ ngày đặt lệnh. |
Một số các sàn giao dịch chứng khoán quốc tế uy tín
Ngoài ra, trên thị trường quốc tế cũng có hàng loạt các sàn giao dịch chứng khoán cực kỳ uy tín cho các nhà đầu tư, phải kể đến một số cái tên như sau:
5.1 Sàn chứng khoán NASDAQ
NASDAQ là một trong những sàn chứng khoán quốc tế lớn thứ 2 có mặt tại Hoa Kỳ, chỉ sau NYSE. Sàn giao dịch này được thành lập vào năm 1971.
Đồng thời, đây cũng sẽ là sàn chứng khoán có được vốn hoá lớn thứ hai thế giới. Rất nhiều các công ty công nghệ lớn đều được tiến hành niêm yết tại đây. NASDAQ cũng được cho là sàn chứng khoán đầu tiên trên thế giới cho phép sử dụng các hoạt động giao dịch điện tử.
Không chỉ dừng lại ở đó, sàn NASDAQ còn trở thành một trong những sàn giao dịch chứng khoán tiên phong trong hoạt động thương mại hóa công nghệ điện toán đám mây để lưu trữ dữ liệu.
Nguồn vốn hóa: 24,56 nghìn tỷ USD.
Các mã cổ phiếu tiêu biểu nhất: Amazon (AMZN), Google (GOOG), Yahoo (YAHOF),v.v.
Website: http://www.nasdaq.com/
5.2 Sàn giao dịch chứng khoán New York
Sàn giao dịch chứng khoán New York còn được gọi với tên là New York Stock Exchange – NYSE, có trụ sở đặt tại Thành phố New York, Mỹ.
NYSE là một trong những sàn giao dịch chứng khoán lớn nhất thế giới tính về mặt giá trị vốn hóa thị trường và cũng là sàn lớn thứ hai trên thế giới nếu tính toán theo số lượng các công ty niêm yết.
Sàn giao dịch này được thành lập vào năm 1972, là một trong các sàn chứng khoán có lịch sử hoạt động được cho là lâu đời nhất thế giới. Đây là nơi niêm yết của rất nhiều các doanh nghiệp lớn trên toàn cầu. Việc giao dịch chứng khoán tại sàn sẽ được thực hiện theo các hình thức đấu giá liên tục.
Nguồn vốn hoá: 25,24 nghìn tỷ USD.
Các mã cổ phiếu tiêu biểu nhất: Coca-Cola Co (KO), International Business Machines (IBM), Pfizer (PFE), v.v.
- Website: https://www.nyse.com/
5.3 Sàn giao dịch chứng khoán London
Sàn giao dịch chứng khoán London hay còn được gọi là LSE. Đây là sàn giao dịch chứng khoán được đánh giá là lớn nhất châu Âu. LSE được thành lập vào năm 1801, cũng là một trong những sàn giao dịch quốc tế lớn nhất thế giới với khoảng gần 3.000 công ty niêm yết thuộc về 70 quốc gia.
Nguồn vốn hoá: 3,57 nghìn tỷ USD.
Các mã cổ phiếu tiêu biểu nhất: Rolls-Royce Holdings (RR), Polymetal International PLC (POLY), v.v
- Website: http://www.londonstockexchange.com/
5.4 Sàn giao dịch chứng khoán Thượng Hải
Sàn giao dịch khoán Thượng Hải đã được thành lập vào ngày 26 tháng 11 năm 1990 tại Trung Quốc. Đây là một trong những sàn giao dịch quốc tế lớn nhất tại đất nước tỷ dân tính về khối lượng giao dịch.
Nguồn vốn hoá: 5,5 nghìn tỷ USD.
Các mã cổ phiếu tiêu biểu nhất: Air China A, Bank of Beijing, Bank of Shanghai,….
- Website: http://english.sse.com.cn/
5.5 Sàn giao dịch Tokyo
Sàn giao dịch chứng khoán Tokyo hay còn được gọi tắt là hay TSE, được thành lập vào năm 1878. TSE có đến khoảng 2271 công ty nội địa và gần 31 công ty nước ngoài đã tiến hành niêm yết.
Sở giao dịch này có tổng giá trị vốn hóa của toàn bộ cổ phiếu niêm yết tính tới tháng 2 năm 2023 là 6.170 tỷ USD. Trong lịch sử, thì sàn giao dịch chứng khoán Tokyo đã từng vượt qua cả sàn NYSE về giá trị vốn hóa trên thị trường vào năm 1989.
Nguồn vốn hoá: 6.170 nghìn tỷ USD.
Các mã cổ phiếu tiêu biểu nhất: Canon (7751), Sony Corporation (6758), Toyota (7203), v.v
- Website: http://www.tse.or.jp/
5.6 Sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông
Sàn giao dịch chứng khoán Hồng Kông còn có tên gọi đầy đủ là Hong Kong Exchanges And Clearing Limited – HKEX. Đây là một trong những sàn chứng khoán thuộc nhóm đứng đầu châu Á với khoảng 1.500 công ty đã niêm yết hoạt động.
HKEX được thành lập vào năm 2000 và sau đó đã cùng với sự sát nhập của các tổ chức, cùng hàng loạt công ty chứng khoán, sàn đã được niêm yết trên thị trường bắt đầu vào ngày 27/6/2000.
Nguồn vốn hoá: 4,83 nghìn tỷ USD.
Các mã cổ phiếu tiêu biểu nhất: Alibaba (BABA), JD.com (JD), Baidu (BIDU),v.v
- Website: https://www.hkex.com.hk/
Trên đây Tikop đã tổng hợp các thông tin cơ bản về các sàn giao dịch chứng khoán uy tín hiện nay tại Việt Nam. Cho dù các bạn là một nhà đầu tư mới bước chân vào thị trường hay là một nhà đầu tư đã lâu năm thì việc củng cố kiến thức căn bản, cũng như cập nhật thông tin liên tục và nâng cao kỹ năng mỗi ngày vẫn là điều vô cùng cần thiết.
Tải ứng dụng 
