Cổ phiếu và trái phiếu là gì?
Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là chứng chỉ chứng nhận quyền sở hữu của cổ đông trong một công ty. Khi bạn mua cổ phiếu của một công ty, bạn sẽ trở thành cổ đông của công ty đó và có quyền được hưởng lợi từ hoạt động kinh doanh của công ty đó. Ví dụ, nếu công ty có lãi, bạn sẽ được nhận cổ tức từ công ty đó.
Mỗi công ty sẽ phát hành một số lượng cổ phiếu nhất định và chia thành các đơn vị nhỏ hơn gọi là cổ phiếu. Giá trị của một cổ phiếu sẽ tăng hoặc giảm tùy thuộc vào hiệu suất kinh doanh của công ty và tình hình thị trường.
Trái phiếu là gì?
Trái phiếu là một loại giấy tờ có giá trị mà công ty, ngân hàng hoặc chính phủ phát hành để vay tiền từ nhà đầu tư. Khi bạn mua trái phiếu, bạn đang cho vay tiền cho công ty, ngân hàng hoặc chính phủ đó và họ sẽ trả lại số tiền đã vay cùng với lãi suất sau một khoảng thời gian nhất định.
Mỗi trái phiếu sẽ có mệnh giá và lãi suất khác nhau. Thông thường, lãi suất của trái phiếu sẽ cao hơn so với lãi suất tiết kiệm thông thường và được đảm bảo bởi chính tài sản của công ty, ngân hàng hoặc chính phủ phát hành.
Ví dụ về trái phiếu: Giả sử một trái phiếu mệnh giá 1000đ được phát hành với mức lãi suất hiện hành là 10% và lãi suất trái phiếu (coupon) 10%/năm.
Trong tương lai sẽ có 3 trường hợp xảy ra:
- Nếu lãi suất hiện hành bằng lãi suất coupon bằng 10% thì mức lợi nhuận giữa đầu tư trái phiếu và gửi tiết kiệm Ngân hàng là bằng nhau
- Nếu lãi suất hiện hành là 8% và lãi suất trái phiếu là 10% lúc này ta thấy đầu tư vào trái phiếu sẽ nhận được mức lợi nhuận cao hơn so với gửi tiết kiệm tại Ngân hàng.
- Nếu lãi suất hiện hành là 12% cao hơn lãi suất coupon là 10% thì ta thấy gửi tiền vào ngân hàng sẽ có lợi nhuận cao hơn so với đem đi đầu tư chứng khoán.
Khái niệm cổ phiếu và trái phiếu
So sánh cổ phiếu và trái phiếu
Giống nhau
- Cả cổ phiếu và trái phiếu đều yêu cầu nhà đầu tư phải bỏ vốn để sở hữu.
- Cả hai đều có rủi ro mất hết tiền nếu công ty, ngân hàng hoặc chính phủ phát hành gặp khó khăn và phá sản.
- Cả cổ phiếu và trái phiếu đều có thể bán hoặc chuyển nhượng cho người khác.
- Cả hai đều có rủi ro thanh khoản, tức là không thể dễ dàng bán ra để thu hồi vốn khi cần thiết.
Khác nhau
Tiêu chí | Cổ phiếu | Trái phiếu |
Phát hành | Cổ đông của công ty | Chủ thể phát hành |
Bản chất | Sở hữu một phần vốn của công ty | Cho vay tiền cho công ty, ngân hàng hoặc chính phủ |
Lãi suất | Không được đảm bảo và thường dao động tùy thuộc vào hiệu suất kinh doanh của công ty | Được đảm bảo và thường cao hơn lãi suất tiết kiệm thông thường |
Nguồn lợi nhuận | Từ việc sở hữu cổ phiếu và nhận cổ tức từ công ty | Từ việc cho vay tiền và nhận lãi suất |
Thời điểm đáo hạn | Không có thời điểm đáo hạn cụ thể | Có thời điểm đáo hạn cụ thể |
Ưu tiên thanh toán | Cổ phiếu không được ưu tiên thanh toán khi công ty phá sản | Trái phiếu được ưu tiên thanh toán trước khi công ty phá sản |
Quyền lợi | Cổ đông có quyền biểu quyết và tham gia quản trị công ty | Nhà đầu tư chỉ có quyền nhận lãi suất, không có quyền biểu quyết hay tham gia quản trị công ty |
Ý nghĩa | Đầu tư vào cổ phiếu thể hiện sự tin tưởng và mong muốn tham gia vào hoạt động kinh doanh của công ty | Đầu tư vào trái phiếu thể hiện sự hỗ trợ và tin tưởng vào khả năng trả nợ của công ty, ngân hàng hoặc chính phủ |
Nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu?
Câu trả lời cho câu hỏi này phụ thuộc vào mục tiêu tài chính, thời gian đầu tư và khả năng chịu rủi ro của mỗi nhà đầu tư.
Nếu bạn muốn đầu tư vào một công ty cụ thể và có mong muốn tham gia vào hoạt động kinh doanh của công ty đó, thì nên đầu tư vào cổ phiếu. Tuy nhiên, nếu bạn muốn đầu tư an toàn hơn và nhận lãi suất đảm bảo, thì nên đầu tư vào trái phiếu.
Thời gian đầu tư cũng là một yếu tố quan trọng. Nếu bạn có kế hoạch đầu tư dài hạn, ví dụ như hưu trí sau 10 năm, thì đầu tư vào cổ phiếu có thể mang lại lợi nhuận cao hơn. Tuy nhiên, nếu bạn chỉ muốn đầu tư ngắn hạn, thì nên chọn trái phiếu để đảm bảo vốn và thu lợi nhuận nhanh chóng.
Khả năng chịu rủi ro cũng là một yếu tố quan trọng khi đầu tư. Nếu bạn không thể chấp nhận rủi ro mất tiền, thì nên đầu tư vào trái phiếu vì lợi nhuận được đảm bảo và ít rủi ro hơn so với cổ phiếu.
Nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu để có nhiều lợi nhuận hơn
Lưu ý khi đầu tư cổ phiếu và trái phiếu
Để đầu tư hiệu quả và tránh rủi ro, bạn cần lưu ý những điều sau khi đầu tư vào cổ phiếu và trái phiếu:
Trang bị kiến thức tài chính vững chắc
Trước khi đầu tư, hãy nghiên cứu kỹ về các công ty, ngân hàng hoặc chính phủ mà bạn muốn đầu tư. Nắm rõ về hoạt động kinh doanh, tình hình tài chính và triển vọng phát triển của họ để có thể đưa ra quyết định đầu tư chính xác.
>>> Xem thêm: Trái phiếu chuyển đổi là gì? 8 điều mà nhà đầu tư nên biết
Lựa chọn đơn vị phát hành cổ phiếu và trái phiếu uy tín
Để tránh rủi ro mất tiền, hãy lựa chọn đơn vị phát hành cổ phiếu và trái phiếu có uy tín và được giám sát bởi các cơ quan quản lý tài chính.
Xem xét khả năng chấp nhận rủi ro của bản thân
Trước khi đầu tư, hãy xem xét kỹ khả năng chấp nhận rủi ro của bản thân. Nếu bạn không thể chấp nhận rủi ro mất tiền, hãy đầu tư vào trái phiếu thay vì cổ phiếu.
Tìm hiểu về chính sách trả cổ tức và các chi phí liên quan
Khi đầu tư vào cổ phiếu, hãy tìm hiểu kỹ về chính sách trả cổ tức của công ty để biết được mức lợi nhuận bạn có thể nhận được. Ngoài ra, cũng cần tính toán kỹ các chi phí liên quan như phí giao dịch, phí quản lý tài khoản để không bị ảnh hưởng đến lợi nhuận.
Không FOMO theo thị trường
Nhà đầu tư cần tránh việc đầu tư theo cảm xúc hoặc theo trào lưu của thị trường. Để tránh bẫy FOMO, FUD, bạn ãy đưa ra quyết định đầu tư dựa trên nghiên cứu và phân tích kỹ lưỡng.
>> Xem thêm:
- FUD là gì? 10 cách vượt bẫy FUD khi đầu tư chứng khoán, crypto
- FOMO là gì? 9 cách đánh bại bẫy FOMO trong chứng khoán, crypto
Những lưu ý khi đầu tư cổ phiếu và trái phiếu
Câu hỏi thường gặp
Cổ phiếu hay trái phiếu rủi ro hơn?
Cổ phiếu và trái phiếu đều có rủi ro mất tiền. Tuy nhiên, cổ phiếu có rủi ro cao hơn do không được đảm bảo và có thể giảm giá đột ngột. Trái phiếu có rủi ro thấp hơn do được đảm bảo và có lãi suất cố định.
Trái phiếu có thể chuyển đổi thành cổ phiếu không?
Có, trái phiếu có thể chuyển đổi thành cổ phiếu, tức là sau một khoảng thời gian nhất định, nhà đầu tư có thể chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu của công ty. Tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào chính sách của công ty và không phải trái phiếu nào cũng có tính năng chuyển đổi này.
Nên đầu tư vào cổ phiếu hay trái phiếu phụ thuộc vào mục tiêu tài chính, thời gian đầu tư và khả năng chịu rủi ro của mỗi nhà đầu tư. Để đầu tư hiệu quả, bạn cần trang bị kiến thức tài chính vững chắc, lựa chọn đơn vị phát hành uy tín, xem xét khả năng chấp nhận rủi ro của bản thân, tìm hiểu kỹ về chính sách trả cổ tức và các chi phí liên quan, và tránh FOMO theo thị trường. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cổ phiếu và trái phiếu để có thể đưa ra quyết định đầu tư phù hợp. Và đừng quên truy cập Tikop.vn thường xuyên để cập nhật kiến thức chứng khoán, tài chính mới nhất mỗi ngày nhé.