ICO là gì? Những điều cần biết khi đầu tư ICO trong năm 2024

ICO là gì?

ICO (Initial Coin Offering) là một phương thức huy động vốn phổ biến trong lĩnh vực tiền điện tử. Khi các doanh nghiệp hoặc nhóm phát triển muốn phát hành đồng tiền điện tử mới, họ sẽ tạo ra một số lượng Token nhất định và bán cho công chúng trong các đợt Crowdsale. Nhà đầu tư có thể thanh toán bằng Bitcoin hoặc Ethereum để mua các Token này.

Các thuật ngữ liên quan đến ICO:

• Crowdsale: Là các đợt mở bán Token của các dự án ICO, nơi nhà đầu tư có thể mua Token với giá ưu đãi.

• Token: Là đơn vị tiền tệ được phát hành trong quá trình ICO. Token được sử dụng để thực hiện giao dịch trên sàn tiền điện tử và có các cơ chế hoạt động riêng biệt, đảm bảo tính bảo mật trong giao dịch.

>> Xem thêm: Hướng dẫn cách mua Bitcoin bằng Paypal và thẻ VISA chi tiết, đơn giản

 ICO là hình thức gây vốn đầu tiên trong lĩnh vực tiền điện tử

Cách hoạt động của ICO

Khi bắt đầu một ICO (Initial Coin Offering), người đứng đầu tổ chức cần xác định cấu trúc mã token theo một trong ba phương án chính:

Số lượng mã token và giá cố định:

Trong trường hợp này, công ty sẽ định trước số lượng mã token và mức giá không thay đổi. Ví dụ, họ có thể phát hành 1 triệu mã token với giá 1 USD mỗi mã, giúp nhà đầu tư dễ dàng dự đoán chi phí và số lượng token mà họ có thể nhận được.

Số lượng token cố định nhưng giá thay đổi:

Công ty sẽ bán một số lượng token xác định, nhưng giá mỗi token sẽ thay đổi dựa trên số tiền huy động được. Nếu dự án thu hút được nhiều nhà đầu tư, giá token sẽ tăng lên. Ví dụ, nếu công ty bán 1 triệu token và huy động được 2 triệu USD, giá mỗi token sẽ là 2 USD. Cách này khuyến khích nhà đầu tư tham gia sớm để có giá tốt hơn.

Số lượng token thay đổi và giá cố định:

Ở phương án này, công ty đặt ra mức giá cố định cho mỗi token nhưng không giới hạn số lượng token có thể bán ra cho đến khi ICO kết thúc. Việc này cho phép nhà đầu tư mua token mà không lo về việc giá sẽ tăng lên, đồng thời tạo cơ hội cho công ty huy động vốn tối đa.

>> Xem thêm: Chi phí biến đổi là gì? Cách tính, phân biệt với chi phí cố định

Nhà đầu tư bỏ tiền vào dự án để nhận lại mã thông báo (token) khi đầu tư ICO

Phân biệt ICO và IPO

ICO (Initial Coin Offering) thường được so sánh với IPO (Chào bán công khai ban đầu), nhưng hai hình thức này có những điểm khác biệt rõ rệt. Trong khi IPO thường áp dụng cho các công ty đã được thành lập, ICO chủ yếu là cách gọi vốn cho các dự án trong giai đoạn đầu. Các nhà đầu tư mua token trong ICO sẽ không nhận được quyền sở hữu công ty. Token trong ICO thường được phát hành trên nền tảng blockchain Ethereum theo tiêu chuẩn ERC-20. Ngoài Ethereum, còn có nhiều nền tảng khác như Stellar, NEM, NEO và Waves hỗ trợ việc phát hành các token kỹ thuật số. 

>> Xem thêm: 10 cách kêu gọi vốn đầu tư hiệu quả năm 2024 và 4 điều cần lưu ý

Bảng phân biệt ICO và IPO:

Các giai đoạn phát triển một dự án ICO

Giai đoạn setup ICO

Giai đoạn setup ICO là bước khởi đầu, trong đó công ty hoặc tổ chức nghiên cứu và xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu, token và ví blockchain. Quá trình này giúp hợp pháp hóa cryptocurrency của họ. Các token có thể được phát hành dưới dạng coin trong thuật toán hoặc đồng tiền công khai. Đây là bước quan trọng để đảm bảo rằng cryptocurrency được phát triển một cách hợp lệ và hiệu quả.

>> Xem thêm: Crypto là gì? Các thông tin về thị trường tiền ảo mà nhà đầu tư cần biết

Xây dựng hệ sinh thái ICO

Trong giai đoạn này, ICO tập trung vào việc kết nối và xây dựng cộng đồng chấp nhận thanh toán bằng cryptocurrency. Giá trị của cryptocurrency phụ thuộc vào độ phổ biến và quy mô của hệ sinh thái.

Các loại hệ sinh thái bao gồm:

• Ngân hàng: Như Ripple, Digibyte.
• Mạng xã hội: Như Steem Coin là một cộng đồng chia sẻ tương tự như FaceBook
• Multi-level Marketing: Như Bitconnect, Yocoin, Onecoin.

Các nhà phát triển triển khai các liên kết để đồng coin mang lại lợi ích cho người dùng và được công nhận trong cộng đồng. Một hệ sinh thái rộng lớn và bền vững là yếu tố quyết định sự thành công và phát triển của cryptocurrency.

>> Xem thêm: Kardiachain (KAI) là gì? Các điều cần biết về hệ sinh thái KAI

Huy động vốn (Crowdfunding)

Trong giai đoạn này, ICO quảng bá ý tưởng và dự án của mình để thuyết phục nhà đầu tư thông qua các kênh truyền thông và diễn đàn như icoinfo.net, coinschedule.com và cointelegraph.com. Bằng cách bán token hoặc coin, ICO có thể huy động vốn để mở rộng hệ sinh thái. Sau khi đạt được nguồn vốn đủ lớn, ICO sẽ tập trung vào quảng cáo và đưa cryptocurrency lên sàn giao dịch.

Ví dụ: Ethereum đã tiến hành ICO vào năm 2014, thu hút được khoảng 18 triệu USD bằng cách bán token Ether (ETH). Dự án này đã quảng bá ý tưởng về một nền tảng blockchain cho các hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung. Sau khi huy động vốn thành công, Ethereum đã mở rộng hệ sinh thái của mình và hiện nay là một trong những nền tảng blockchain lớn nhất, với giá trị ETH tăng mạnh theo thời gian.

>> Xem thêm: FUD là gì? 10 cách vượt bẫy FUD khi đầu tư chứng khoán, crypto

Index (Giai đoạn lên sàn)

Giai đoạn này đánh dấu việc cryptocurrency chính thức niêm yết trên các sàn giao dịch lớn như Poloniex, Bittrex, Okcoin, cũng như các sàn nhỏ hơn như CoinExchange, NovaExchange và Etherdelta. Đây là giai đoạn quan trọng nhất của ICO trong thị trường crypto.

Giá trị của cryptocurrency sẽ được xác định dựa trên cung cầu của thị trường. Nếu hệ sinh thái đủ mạnh, giá trị cryptocurrency có khả năng duy trì và phát triển nhanh chóng. Sự thành công trong giai đoạn này phụ thuộc vào sức mạnh của hệ sinh thái đã xây dựng trước đó.

>> Xem thêm: Giá niêm yết chứng khoán là gì? Phân biệt giá niêm yết và thị trường

Những giai đoạn phát triển của 1 dự án ICO

Các ứng dụng của ICO

Theo Tạp chí Khoa học Công nghệ Việt Nam, ICO đã phát triển mạnh mẽ, đặc biệt ở các quốc gia công nghệ tiên tiến. Từ 952 ICO với 7 tỷ USD vào năm 2017, tổng vốn huy động đã tăng lên 19.7 tỷ USD vào năm 2018. Thị phần chủ yếu thuộc về Mỹ, Anh, Nga và Singapore, nhưng đã giảm do quy định thắt chặt.

Nhiều dự án nổi bật như EOS (4.1 tỷ USD), Cardano (62.2 triệu USD) và Filecoin đã thu hút vốn lớn. ICO hiện có mặt trong 28 lĩnh vực kinh tế, với 3,149 dự án nền tảng và 2,349 dự án tiền kỹ thuật số tính đến tháng 1/2021.

Nhiều quốc gia đã đưa ra quy định pháp lý cho ICO, chia thành ba trạng thái: cấm (Trung Quốc, Nepal), chưa quy định (Việt Nam) và điều chỉnh (Mỹ, Thụy Sỹ). 

Tại Việt Nam, một số dự án ICO thành công như Coin98, Kyber Network và TomoChain. Tuy nhiên, do thiếu quy định pháp lý, tình trạng lừa đảo vẫn xảy ra và khó kiểm soát.

Các dự án ICO thành công

Cơ hội và rủi ro khi đầu từ ICO

Cơ hội

• Lợi nhuận tiềm năng cao: ICO mang đến cơ hội thu lợi nhuận cao nếu bạn xác định đúng loại tiền điện tử cần đầu tư. Trong đợt phát hành ICO, giá token thường thấp hơn giá thị trường và nhiều dự án còn cung cấp mã token với mức giá chiết khấu. Khi giá tăng, bạn có thể thu về khoản lợi nhuận đáng kể.
• Tiếp cận dự án đột phá, môi trường đầu tư mới mẻ: ICO thường gắn liền với những dự án mới mẻ và sáng tạo trong lĩnh vực blockchain và tiền điện tử. Khi tham gia đầu tư vào ICO, bạn sẽ có cơ hội khám phá một môi trường đầu tư phong phú và đa dạng, khác biệt hoàn toàn so với các thị trường truyền thống như chứng khoán, bất động sản hay hàng hóa.
• Tính linh hoạt và tiện lợi: Khác với IPO, ICO cho phép mọi nhà đầu tư tham gia mà không gặp phải bất kỳ rào cản nào. Bất kỳ ai, ở mọi lứa tuổi và từ bất kỳ đâu trên thế giới, đều có thể tham gia vào ICO mà không cần đáp ứng các yêu cầu tài chính hay pháp lý khắt khe.

>> Xem thêm: Chiết khấu là gì? Hướng dẫn cách tính chiết khấu, có ví dụ chi tiết

Rủi ro

Rủi ro thất bại của dự án: Các dự án ICO thường không ổn định, dẫn đến nguy cơ token bị mất giá trị hoặc thất bại hoàn toàn. Không phải dự án nào cũng thành công. Ví dụ, Tezos đã huy động 232 triệu USD qua ICO vào tháng 07/2017, nhưng gặp nhiều chậm trễ trong việc phân phối token, dẫn đến một vụ kiện tập thể và thỏa thuận 25 triệu USD vào năm 2020. Tương tự, Dragon Coins huy động 320 triệu USD vào tháng 03/2018, nhưng sau nhiều tranh cãi, giá trị của nó giảm mạnh và đến năm 2021, vốn hóa thị trường chỉ còn dưới 1 triệu USD. (Nguồn: Tapchibitcoin.io)

Nguy cơ lừa đảo cao: Thiếu quy định trong lĩnh vực ICO dẫn đến nhiều vụ lừa đảo và các dự án kém chất lượng. Việc xác định ICO chất lượng thực sự khó khăn. Nhiều dự án không cung cấp thông tin minh bạch về đội ngũ phát triển, sản phẩm hoặc kế hoạch kinh doanh. Một số ICO có thể sử dụng thông tin giả mạo, tạo website giả hoặc phát hành token không có giá trị, khiến nhà đầu tư có nguy cơ mất trắng.

Rủi ro về pháp lý: Rủi ro pháp lý là mối lo ngại lớn đối với cả dự án và nhà đầu tư. Ở Việt Nam, việc sử dụng tiền điện tử (như Bitcoin) làm phương tiện thanh toán là vi phạm pháp luật và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Tính hợp pháp của tiền điện tử và tài sản kỹ thuật số không được đảm bảo. Nhiều quốc gia, như Trung Quốc, đã cấm hoạt động ICO, coi đây là mối đe dọa đối với sự ổn định kinh tế và tài chính. Năm 2017, Trung Quốc cấm ICO và đến năm 2021, chính phủ nước này cũng nghiêm cấm khai thác tiền điện tử, tuyên bố rằng các giao dịch tiền điện tử là bất hợp pháp. (Nguồn: vneconomy.vn)

Tính thanh khoản thấp: Rủi ro thanh khoản của ICO liên quan đến khả năng thanh khoản thấp, có thể dẫn đến mất giá trị hoặc bị hack ví điện tử. Nhiều đồng tiền điện tử và token khó chuyển đổi thành tiền mặt do không được niêm yết trên sàn giao dịch lớn hoặc thiếu sự quan tâm từ cộng đồng. Hệ quả là giá trị của chúng giảm sút.

>> Xem thêm: Thanh khoản là gì? Bẫy thanh khoản và cách quản lý rủi ro tốt nhất

Những rủi ro khi tham gia dự án ICO

Dấu hiệu nhận biết một dự án ICO lừa đảo

Team DEV ẩn danh - Fake profile

Ý tưởng dễ bị sao chép, nhưng việc biến ý tưởng thành sản phẩm thực tế mới quyết định thành công. Để đánh giá khả năng thực thi của một đội ngũ phát triển, cần xem xét kết quả họ đã đạt được.

Khi phân tích một dự án ICO, việc tìm hiểu thông tin về đội ngũ đứng sau là rất quan trọng. Nếu dự án không cung cấp thông tin rõ ràng về đội ngũ phát triển hoặc có dấu hiệu fake profile, đó là dấu hiệu xấu (Red Flag) cho thấy khả năng lừa đảo.

Không cung cấp địa chỉ liên hệ

Trong quá trình đầu tư ICO, chúng ta có thể gặp phải nhiều vấn đề và cần sự trợ giúp từ dự án. Nếu không có thông tin liên lạc, việc giải quyết khó khăn sẽ trở nên bất khả thi.

Thông tin liên hệ rất quan trọng để các nhà đầu tư có thể hỏi thêm về những điểm chưa rõ trong whitepaper. Nếu thông tin liên hệ là giả hoặc không tồn tại, tốt nhất nên tránh xa dự án đó. Điều này giúp tránh rủi ro khi chuyển tiền mà không biết ai để liên hệ khi gặp vấn đề.

Cam kết lợi nhuận khi đầu tư

Cam kết lợi nhuận thường xuất hiện ở các mô hình lending, ponzi và hyip. Mặc dù một số người đã thành công với coin lending, nhưng nhiều người khác lại mất trắng. Không một dự án nào có thể đảm bảo nguồn tiền ổn định để trả lợi nhuận hàng tháng cho tất cả nhà đầu tư. Kinh doanh luôn có rủi ro và không thể ổn định mãi mãi.

Cam kết lợi nhuận thường chỉ là chiêu trò thu hút nhà đầu tư. Nếu dự án thua lỗ, nhà đầu tư sẽ không có cách nào để đòi lại tiền. Vì vậy, nếu một dự án cam kết lợi nhuận đều đặn, bạn nên cân nhắc và tránh xa.

>> Xem thêm: Launchpad là gì trong crypto? Tìm hiểu về Launchpad đầy đủ, chi tiết

Sử dụng nhiều buzzword

Buzzword là thuật ngữ chỉ việc sử dụng ngôn ngữ phức tạp, gây khó hiểu nhưng thực chất lại rất sáo rỗng. Điều này khiến người đọc, đặc biệt là những người không chuyên, cảm thấy thông tin rất chuyên sâu và hoành tráng.

Trong đầu tư, đặc biệt là crypto, chúng ta chỉ nên đầu tư vào những gì mình hiểu rõ. Khi xem xét một dự án, hãy tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi quyết định. Nếu bạn không hiểu rõ về dự án, dù đã cố gắng nhưng vẫn mơ hồ, tốt nhất là không nên đầu tư. Có rất nhiều dự án ICO khác, bỏ lỡ một vài dự án không phải là vấn đề lớn. 

Không có sản phẩm demo

Nếu một dự án chỉ có whitepaper mà không có sản phẩm demo, có thể họ chưa thực sự bắt tay vào làm. Bạn có thể nghĩ rằng một việc nào đó dễ dàng, nhưng khi thực hiện, nhiều vấn đề sẽ xuất hiện. Nếu dự án chỉ dừng lại ở lý thuyết, họ có thể không nhận ra những khó khăn thực tế khi triển khai.

Ví dụ, nếu họ dự kiến cần 10 triệu đô nhưng thực tế lại cần đến 50 triệu đô, họ có thể phải phát hành thêm coin để huy động vốn.

>> Xem thêm: Thông tin về các sàn giao dịch chứng khoán uy tín tại Việt Nam cho các nhà đầu tư

Một số dấu hiệu cần lưu ý khi tham gia ICO

Những câu hỏi thường gặp

ICO là viết tắt của từ gì?

ICO là viết tắt của "Initial Coin Offering" có nghĩa là "Chào bán Coin lần đầu".

ICO đầu tiền tiền xu ban đầu diễn ra khi nào?

ICO đầu tiên được biết đến là của Mastercoin, diễn ra vào tháng 7 năm 2013, với mục đích gây quỹ cho dự án phát triển một nền tảng blockchain mới. 

Đầu tư ICO cần bao nhiêu tiền?

Đầu tư vào ICO thường yêu cầu bạn phải đầu tư tối thiểu 0.1 ETH. Tuy nhiên, các dự án ICO có thể có chính sách khác nhau về mức đầu tư tối thiểu, vì vậy bạn nên kiểm tra từng dự án cụ thể để biết thông tin chi tiết.

>> Xem thêm: Sàn Huobi (HTX) là gì? 12 điều cần biết về sàn giao dịch Huobi

Tóm lại, ICO không chỉ là một phương thức huy động vốn mà còn là một cơ hội đầu tư đầy tiềm năng trong năm 2024. Nhưng để tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro, nhà đầu tư cần nắm vững kiến thức về thị trường, đánh giá kỹ lưỡng các dự án trước khi quyết định rót vốn. Theo dõi ngay Các kênh đầu tư khác của Tikop để không bỏ lỡ nhiều bài học bổ ích!