Biên độ lãi suất là gì? Cách tính biên độ lãi suất ngân hàng 2024

Biên độ lãi suất là gì?

Khái niệm

Biên độ lãi suất là phần trăm chênh lệch giữa lãi suất huy động (tiền gửi) và lãi suất cho vay của ngân hàng tại một thời điểm cụ thể. Biên độ lãi suất giúp ngân hàng xác định mức lãi suất cho vay.

>> Xem thêm: Cập nhật lãi suất cho vay của các ngân hàng mới nhất hiện nay

Tìm hiểu biên độ lãi suất là gì

Biên độ lãi suất tiếng Anh là gì?

Biên độ lãi suất tiếng Anh là Interest Margin.

Ví dụ về biên độ lãi suất

Ví dụ: Nếu lãi suất huy động là 8%/năm và biên độ lãi suất là 3%, thì lãi suất cho vay sẽ là 11%/năm (8% + 3%).

Biên độ này thường thay đổi theo tình hình thị trường, ảnh hưởng đến cả lãi suất huy động và lãi suất cho vay.

Vai trò của biên độ lãi suất trong lĩnh vực tài chính ngân hàng

Vai trò của biên độ lãi suất được thể hiện qua các điểm sau:

• Đánh giá lãi suất vay: Biên độ lãi suất giúp người vay nhận biết mức lãi suất mà họ phải trả cho khoản vay, từ đó đánh giá tính hợp lý của lãi suất đó.
• So sánh gói vay: Người vay có thể sử dụng chỉ số biên độ lãi suất để so sánh giữa các gói vay khác nhau, giúp họ chọn lựa được gói vay tốt nhất với điều kiện tài chính của mình.
• Tiết kiệm chi phí: Bằng cách so sánh biên độ lãi suất giữa các ngân hàng, người vay có thể tiết kiệm được chi phí lãi suất, từ đó chọn được gói vay có mức lãi suất hợp lý hơn.
• Lựa chọn khoản vay phù hợp: Biên độ lãi suất cũng hỗ trợ người vay trong việc tìm kiếm khoản vay có lãi suất phù hợp với nhu cầu và khả năng thanh toán của họ.

>> Xem thêm: Cách tính lãi suất gửi tiết kiệm ngân hàng đơn giản, chính xác nhất

Vai trò của biên độ lãi suất trong lĩnh vực tài chính ngân hàng rất quan trọng

Cách tính biên độ lãi suất ngân hàng

Biên độ lãi suất là yếu tố quan trọng trong việc xác định lãi suất cho vay của các ngân hàng tại Việt Nam. Hiện nay, có hai loại lãi suất chính: lãi suất cố định và lãi suất thả nổi.

Lãi suất cố định

Lãi suất cố định là mức lãi suất do Ngân hàng Nhà nước công bố và không thay đổi trong suốt thời gian hợp đồng tín dụng. Theo Quyết định 314/QĐ-NHNN ngày 15/03/2023, mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa được quy định như sau:

• Tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài: 5,0%/năm.
• Quỹ tín dụng nhân dân và tổ chức tài chính vi mô: 6,0%/năm.

Ví dụ: Nếu khách hàng vay 100 triệu với lãi suất cố định 5%/năm trong 2 năm, thì tổng số tiền lãi phải trả sẽ là:

Lãi = 100 triệu x 5% x 2 = 10 triệu.

Lãi suất cố định là mức lãi suất được ngân hàng xác định trong hợp đồng tín dụng

Lãi suất thả nổi

Lãi suất thả nổi được xác định dựa trên tình hình thị trường và thường thay đổi theo thời gian. Các ngân hàng thương mại sử dụng các công thức sau để xác định lãi suất cho vay:

Công thức 1:

Ví dụ: Nếu lãi suất tiền gửi 12 tháng là 7% và biên độ lãi suất là 2%, thì lãi suất cho vay sẽ là:

Lãi suất cho vay = 7% + 2% = 9%.

Công thức 2:

Ví dụ: Nếu lãi suất tiết kiệm cao nhất là 8% và biên độ lãi suất là 3%, thì lãi suất cho vay sẽ là:

Lãi suất cho vay = 8% + 3% = 11%.

Công thức 3:

Ví dụ: Giả sử lãi suất bình quân của 4 ngân hàng lớn là 6% và biên độ lãi suất là 2%, thì lãi suất cho vay sẽ là:

Lãi suất cho vay = 6% + 2% = 8%.

Biên độ lãi suất của các ngân hàng tại Việt Nam

Bảng tham khảo biên độ lãi suất của một số ngân hàng tại Việt Nam (cập nhật theo số liệu mới nhất 08/2024)

>> Xem thêm: Biểu phí là gì? Tổng hợp biểu phí thẻ ATM các ngân hàng thương mại

Các yếu tố ảnh hưởng đến biên độ lãi suất ngân hàng

Lạm phát

Lạm phát là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến lãi suất ngân hàng. Khi mức lạm phát tăng, giá trị thực của tiền giảm, dẫn đến việc các nhà đầu tư và người cho vay yêu cầu mức lãi suất cao hơn để bù đắp cho rủi ro mất giá trị tiền tệ. Ngân hàng trung ương thường điều chỉnh lãi suất cơ bản để kiểm soát lạm phát, từ đó ảnh hưởng đến lãi suất cho vay trên thị trường.

>> Xem thêm: Tỷ lệ lạm phát Việt Nam qua các năm? Nguyên nhân và ảnh hưởng hiện nay

Lạm phát ảnh hưởng đến biên độ lãi suất ngân hàng

Chính sách tiền tệ

Chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương đóng vai trò quyết định trong việc điều chỉnh lãi suất. Khi ngân hàng trung ương tăng lãi suất chiết khấu hoặc tỷ lệ dự trữ bắt buộc, các ngân hàng thương mại sẽ phải tăng lãi suất cho vay để duy trì lợi nhuận. Ngược lại, việc nới lỏng chính sách tiền tệ có thể dẫn đến giảm lãi suất, khuyến khích vay vốn và đầu tư.

Sự cạnh tranh trên thị trường tài chính

Mức độ cạnh tranh giữa các ngân hàng và tổ chức tài chính cũng ảnh hưởng đáng kể đến biên độ lãi suất. Khi có nhiều ngân hàng tham gia vào thị trường cho vay, họ thường giảm lãi suất để thu hút khách hàng. Điều này tạo ra một môi trường cạnh tranh, giúp giảm chi phí vay cho người tiêu dùng. Ngược lại, nếu chỉ có ít ngân hàng hoạt động, họ có thể duy trì lãi suất cao hơn do thiếu sự cạnh tranh.

>> Xem thêm: Biên lợi nhuận là gì? Ý nghĩa, phân biệt các loại biên lợi nhuận

Sự cạnh tranh trên thị trường tài chính ảnh hưởng đến biên độ lãi suất 

Tóm lại, biên độ lãi suất không chỉ là một chỉ số tài chính mà còn là công cụ quan trọng giúp người tiêu dùng và nhà đầu tư đánh giá tình hình tài chính của ngân hàng. Hy vọng bài viết của Tikop đã giúp bạn hiểu rõ cách tính biên độ lãi suất và đưa ra những quyết định tài chính sáng suốt hơn trong năm 2024. Theo dõi ngay Kiến thức tài chính để không bỏ lỡ nhiều bài học bổ ích nhé!