Báo cáo tài chính hợp nhất là gì?
Khái niệm báo cáo tài chính hợp nhất
Báo cáo tài chính hợp nhất (BCTC hợp nhất) là báo cáo được lập dựa trên việc hợp nhất các báo cáo tài chính của công ty mẹ và các công ty thành viên nhằm mục đích cung cấp thông tin về tình hình tài chính, kinh doanh của tập đoàn trong kỳ kế toán nhất định.
Nói cách khác, báo cáo này giống như một bức tranh toàn cảnh thể hiện tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí và lợi nhuận của tập đoàn. Đối tượng phải lập báo cáo tài chính hợp nhất gồm các công ty mẹ nắm giữ trên 50% quyền biểu quyết công ty con và các công ty nhà nước hoạt động theo mô hình có công ty con.
Báo cáo tài chính hợp nhất được lập dựa vào công ty con và công ty mẹ
Báo cáo tài chính hợp nhất tiếng Anh là gì?
Báo cáo tài chính hợp nhất tiếng Anh là Consolidated financial statements.
Vai trò của báo cáo hợp nhất
Báo cáo tài chính hợp nhất đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin cho các bên liên quan và hỗ trợ việc ra quyết định. Dưới đây là các vai trò của báo cáo này:
- Cung cấp cái nhìn tổng thể về tình hình tài chính của tập đoàn, đánh giá sức mạnh tài chính, khả năng thanh toán và tiềm năng phát triển của đơn vị.
- Đo lường hiệu quả hoạt động kinh doanh đồng thời đánh giá hiệu quả hoạt động của tập đoàn so với các kỳ trước, với các đối thủ cạnh tranh và với các mục tiêu đã đề ra.
- Hỗ trợ ra quyết định đầu tư bằng cách đánh giá khả năng sinh lời, rủi ro và đưa ra các quyết định sáng suốt cho công ty mẹ hoặc các công ty thành viên.
- Đưa thông tin rõ ràng, minh bạch giúp tạo niềm tin từ các bên có liên quan như cổ đông, nhà đầu tư và các đối tác kinh doanh.
>> Xem thêm: Hướng dẫn cách lập báo cáo tài chính theo thông tư 200 mới nhất
Báo cáo hợp nhất cung cấp thông tin minh bạch về tình hình tài chính
Thời hạn nộp báo cáo tài chính hợp nhất
Căn cứ Điều 6 của Thông tư 202/2014/TT-BTC, quy định về thời hạn nộp báo cáo tài chính hợp nhất:
- Thời hạn nộp: Chậm nhất là 90 ngày kể từ ngày kết thúc kỳ kế toán của năm.
- Đối tượng nộp: Công ty mẹ nộp cho chủ sở hữu và các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền.
- Công khai báo cáo: Trong vòng 120 ngày tính từ ngày kết thúc kỳ kế toán năm.
Ngoài ra, theo quy định báo cáo tài chính hợp nhất giữa niên độ cần phải nộp cho các chủ sở hữu, cơ quan quản lý Nhà nước chậm nhất là 45 ngày kể từ khi kết thúc kỳ kế toán năm.
>> Xem thêm: Tài chính doanh nghiệp là gì? Mục tiêu, vai trò và chức năng hiện nay
Tập đoàn cần nộp BCTC hợp nhất muộn nhất 90 ngày
Cách lập báo cáo tài chính hợp nhất
Bước 1: Thu thập và điều chỉnh báo cáo tài chính riêng lẻ
Báo cáo tài chính của công ty con và công ty mẹ được cộng hợp theo từng khoản tương ứng gồm: Tài sản, nợ phải trả, vốn chủ sở hữu, doanh thu, chi phí và các khoản thu nhập khác.
Bước 2: Thực hiện các bút toán hợp nhất
Loại 1: Điều chỉnh chênh lệch giá trị tài sản thuần
Đơn vị cần xác định chênh lệch giữa giá trị hợp lý và giá trị ghi sổ trong tài sản thuần của công ty con tại thời điểm hợp nhất.
Loại 2: Loại trừ đầu tư và ghi nhận lợi ích thiểu số
- Loại trừ khoản đầu tư của công ty mẹ vào công ty con khỏi bảng cân đối kế toán hợp nhất.
- Ghi nhận lợi ích thiểu số (NCI) là phần lợi nhuận của công ty con thuộc về cổ đông không kiểm soát.
- Ghi nhận lợi thế thương mại phát sinh từ việc mua lại công ty con (nếu có).
Loại 3: Phân bổ lợi thế thương mại
- Phân bổ lợi thế thương mại cho các công ty con dựa trên doanh thu hoặc tài sản ròng của từng công ty thành viên.
- Ghi nhận lợi thế thương mại được phân bổ vào mục tài sản vô hình trong bảng cân đối kế toán hợp nhất.
Loại 4: Loại trừ giao dịch nội bộ
Loại trừ tất cả các giao dịch nội bộ giữa công ty mẹ và các công ty con bao gồm các giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ, tài sản cố định, đầu tư… khỏi báo cáo tài chính hợp nhất của tập đoàn.
Loại 5: Xác định lợi ích cổ đông không kiểm soát
Tính toán lợi ích cổ đông không kiểm soát (NCI) tại thời điểm cuối kỳ. Đây là phần lợi nhuận ròng của công ty con thuộc về cổ đông không kiểm soát.
Bước 3: Tạo bảng tổng hợp và bút toán điều chỉnh
- Lập bảng tổng hợp các chỉ tiêu hợp nhất từ BCTC riêng lẻ và các bút toán điều chỉnh.
- Lập bảng tổng hợp các bút toán điều chỉnh đã thực hiện trong quá trình hợp nhất.
Bước 4: Hoàn thiện và trình bày BCTC hợp nhất
Lập Bảng cân đối kế toán hợp nhất, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ hợp nhất và Thuyết minh báo cáo tài chính hợp nhất. Trình bày và công bố báo cáo tài chính hợp nhất theo đúng quy định của chuẩn mực kế toán Việt Nam.
>> Xem thêm: Thị trường tài chính là gì? Chức năng, vai trò thị trường tài chính
Hướng dẫn lập báo cáo tài chính hợp nhất cho tập đoàn
Phân biệt báo cáo tài chính hợp nhất và riêng lẻ
Giống nhau
- Đều cung cấp thông tin về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh và khả năng sinh lời của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán nhất định.
- Đều được lập cho cùng một chủ thể, đó là doanh nghiệp.
- Về cách thức trình bày và tạo lập đều theo khuôn mẫu được quy định theo chuẩn mực kế toán Việt Nam.
Khác nhau
Tiêu chí | BCTC hợp nhất | BCTC riêng lẻ |
Khái niệm | Báo cáo tài chính hoạt động kinh doanh của cả tập đoàn bao gồm công ty mẹ và các công ty con. | Báo cáo tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh của một doanh nghiệp duy nhất. |
Phạm vi | Gồm công ty mẹ và công ty con | Của chính công ty đó |
Tài khoản tại bảng cân đối kế toán |
|
|
Thời điểm ghi nhận vốn chủ sở hữu | Là ngày cổ đông công ty mẹ sở hữu công ty con | Sử dụng phương pháp vốn gốc, chủ sở hữu không thêm vốn hoặc không rút vốn |
>> Xem thêm: Vốn là gì? Phân loại vốn trong doanh nghiệp phổ biến hiện nay
Một số câu hỏi thường gặp
Báo cáo tài chính riêng lẻ là gì?
Báo cáo tài chính riêng lẻ là hệ thống các báo cáo của một doanh nghiệp duy nhất. Báo cáo nhằm phản ánh tình hình tài chính, kết quả hoạt động kinh doanh của riêng doanh nghiệp đó trong một kỳ kế toán nhất định.
Khi nào doanh nghiệp có cả báo cáo tài chính hợp nhất và riêng lẻ?
Doanh nghiệp chỉ có cả báo cáo tài chính riêng lẻ và hợp nhất khi doanh nghiệp đó sở hữu ít nhất một công ty con. Lúc này, tập đoàn sẽ gồm công ty mẹ và công ty con và cần lập cả báo cáo tài chính hợp nhất và riêng lẻ.
Báo cáo tài chính công ty mẹ là gì?
Báo cáo tài chính công ty mẹ là bản báo cáo về tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh của công ty mẹ trong một kỳ nhất định theo quy định của đơn vị kế toán có thẩm quyền.
Có phải nộp báo cáo tài chính hợp nhất cho cơ quan thuế không?
CÓ. Căn cứ vào Điều 7 Thông tư 202/2014/TT-BTC, báo cáo tài chính hợp nhất phải nộp cho cơ quan thuế. Ngoài ra tập đoàn còn cần phải nộp cho các đơn vị có thẩm quyền khác như cơ quan tài chính, cơ quan thống kê, cơ quan cấp giấy phép đầu tư…
Khi nào cần làm báo cáo tài chính hợp nhất?
Căn cứ Điều 5 Thông tư 202/2014/TT-BTC, công ty mẹ có trách nhiệm lập báo cáo tài chính hợp nhất của tập đoàn khi kết thúc kỳ kế toán hàng năm.
Như vậy, bài viết giúp bạn tìm hiểu chi tiết về khái niệm báo cáo tài chính hợp nhất là gì và cách hợp nhất 2 loại báo cáo tại công ty mẹ và công ty con. Nến bạn muốn biết thêm thông tin về chủ đề này, hãy tham khảo thêm tại chuyên mục Kiến thức tài chính của Tikop!
Tải ứng dụng 
