Liên doanh là gì? Các hình thức liên doanh của doanh nghiệp hiện nay

Liên doanh là gì?

Khái niệm liên doanh

Liên doanh là một hình thức hợp tác kinh tế, trong đó hai hoặc nhiều bên ký kết hợp đồng để cùng thực hiện các hoạt động kinh tế. Hoạt động này được các bên góp vốn cùng kiểm soát. Hình thức hợp tác này có thể diễn ra giữa các bên khác nhau, bao gồm cả các đối tác từ nhiều quốc gia. Đây là sự liên kết giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước, hoặc sự hợp tác giữa Chính phủ của các quốc gia tham gia.

Liên doanh là một hình thức hợp tác kinh tế giữa các doanh nghiệp

Liên doanh tiếng Anh là gì?

Liên doanh tiếng Anh là Consortium.

Đặc điểm của hình thức liên doanh

• Tính pháp lý: Liên doanh là một mô hình kinh doanh hợp pháp và được pháp luật bảo vệ.
• Tính hợp tác: Liên doanh thể hiện sự hợp tác giữa các bên tham gia, dựa trên các thỏa thuận và sự tôn trọng lẫn nhau.
• Tính đồng kiểm soát: Các bên trong liên doanh cùng chia sẻ quyền kiểm soát và điều hành hoạt động của liên doanh.

Đặc điểm của hình thức liên doanh gồm tính pháp lý, hợp tác và kiểm soát

Ưu và nhược điểm khi thực hiện liên doanh

Ưu điểm

• Chia sẻ nguồn lực: Liên doanh mang lại cơ hội cho các doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận và chia sẻ công nghệ tiên tiến cùng tài sản trí tuệ đặc thù của sản phẩm hoặc dịch vụ. Điều này không chỉ cải thiện chất lượng và hiệu quả sản xuất mà còn mở ra cơ hội tạo ra những sản phẩm và dịch vụ sáng tạo hơn.
• Phát triển: Liên doanh tạo điều kiện cho các doanh nghiệp học hỏi từ các quy trình quản lý, kỹ thuật và chiến lược khác nhau của các đối tác, từ đó nâng cao khả năng quản lý và thúc đẩy sự đổi mới trong sản phẩm hoặc dịch vụ.
• Thích nghi môi trường: Trong bối cảnh môi trường kinh doanh thay đổi, liên doanh giúp các doanh nghiệp tìm hiểu và thích nghi với những biến động đó, phát triển các chiến lược kinh doanh linh hoạt và phù hợp hơn.

Nhược điểm

• Ràng buộc pháp lý: Một trong những rủi ro lớn khi thực hiện liên doanh là các doanh nghiệp phải hoạt động dưới một pháp nhân chung, có thể dẫn đến mâu thuẫn về quyền lợi và trách nhiệm giữa các bên, dễ gây ra tranh chấp pháp lý.
• Khó khăn trong thâm nhập thị trường mới: Khi tiếp cận thị trường mới thông qua liên doanh, các doanh nghiệp thường phải đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm cạnh tranh gay gắt, đòi hỏi sự linh hoạt và sáng tạo trong việc xây dựng và triển khai các chiến lược kinh doanh hiệu quả.

Ưu và nhược điểm khi thực hiện liên doanh doanh nghiệp cần biết

Điều kiện thực hiện liên doanh

Với chủ thể nhà đầu tư

• Đối với cá nhân: Chủ thể phải có đầy đủ năng lực hành vi dân sự và không đang trong thời gian chấp hành án phạt tù giam hoặc các hình phạt hành chính theo quy định pháp luật.
• Đối với pháp nhân: Chủ thể cần được thành lập một cách hợp pháp và đang hoạt động hợp lệ tại thời điểm đầu tư.

Về vấn đề tài chính

• Năng lực tài chính của chủ đầu tư: Chủ đầu tư phải có khả năng tài chính phù hợp với số vốn đã cam kết theo thỏa thuận đầu tư vào dự án, đảm bảo khả năng chi trả số vốn cam kết.
• Ngân hàng giữ tiền đầu tư: Ngân hàng chịu trách nhiệm giữ số tiền đầu tư của công ty liên doanh phải là ngân hàng hợp pháp và được cấp phép hoạt động tại thị trường Việt Nam.
• Vốn pháp định: Vốn pháp định của các bên tham gia phải tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam liên quan đến việc thành lập và hoạt động của công ty liên doanh.

Điều kiện thực hiện liên doanh về chủ thể và tài chính

Các hình thức liên doanh phổ biến

Công ty liên doanh

Công ty liên doanh là sự hợp tác giữa hai hoặc nhiều doanh nghiệp trong nước, giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài, hoặc giữa các doanh nghiệp nước ngoài, dựa trên hợp đồng liên doanh. Công ty liên doanh có thể được thành lập dưới hình thức công ty TNHH hoặc công ty cổ phần, trong đó các bên tham gia sẽ có quyền sở hữu tương ứng với phần vốn góp của mình trong doanh nghiệp.

Ngân hàng liên doanh

Ngân hàng liên doanh được thành lập dưới hình thức công ty TNHH với số lượng thành viên từ hai đến tối đa năm thành viên. Trong đó, không thành viên nào hoặc người có liên quan được sở hữu quá 50% vốn điều lệ của ngân hàng.

>>> Xem thêm: Phân biệt vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu khác nhau như thế nào?

Các hình thức liên doanh phổ biến là công ty liên doanh và ngân hàng liên doanh

Các hình thức liên doanh của doanh nghiệp

Hợp đồng hợp tác kinh doanh dưới mô hình liên doanh với hoạt động kinh doanh được đồng kiểm soát: Cho phép các bên góp vốn sử dụng tài sản và nhân lực của mình mà không cần thành lập một cơ sở kinh doanh mới.

Mỗi bên liên doanh tự quản lý và sử dụng tài sản riêng, đồng thời chịu trách nhiệm về nghĩa vụ tài chính và chi phí chung phát sinh trong quá trình hoạt động. Các thành viên góp vốn liên doanh có thể thực hiện hoạt động của liên doanh song song với các hoạt động kinh doanh khác của mình.

Hợp đồng hợp tác thường quy định cụ thể cách phân chia doanh thu và các khoản chi phí chung phát sinh từ hoạt động liên doanh giữa các bên.

Hợp đồng hợp tác kinh doanh dưới mô hình liên doanh tài sản được đồng kiểm soát: Một số liên doanh thực hiện việc đồng kiểm soát và thường đồng sở hữu các tài sản được góp vốn hoặc mua chung bởi các bên tham gia, nhằm phục vụ cho mục tiêu của liên doanh. Những tài sản này được sử dụng để mang lại lợi ích cho tất cả các bên liên quan.

Mỗi bên góp vốn trong liên doanh sẽ nhận được sản phẩm từ việc sử dụng các tài sản chung và chịu phần chi phí phát sinh theo thỏa thuận được thống nhất trong hợp đồng.

Các hình thức liên doanh của doanh nghiệp về kinh doanh và tài sản

Các câu hỏi thường gặp

Công ty liên doanh là gì?

Công ty liên doanh là một loại hình doanh nghiệp được thành lập dựa trên sự hợp tác giữa hai hoặc nhiều công ty từ các quốc gia khác nhau, hoặc giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài. Mỗi bên góp vốn để thành lập công ty mới, cùng chia sẻ rủi ro, lợi nhuận và quyền quản lý. Các công ty liên doanh thường được tạo ra để tận dụng kiến thức thị trường, tài nguyên, công nghệ, và vốn từ các bên đối tác.

Ví dụ: VinaCapital và Warburg Pincus. Đây là một liên doanh giữa quỹ đầu tư VinaCapital của Việt Nam và Warburg Pincus, một quỹ đầu tư của Mỹ.

Tại sao các doanh nghiệp lại chọn hình thức liên doanh?

Bởi vì giúp doanh nghiệp hạn chế rủi ro hơn là sở hữu toàn bộ, vì mỗi bên đối tác chỉ chịu rủi ro đối với phần góp vốn của mình.

Liên doanh có phải là hình thức hợp tác duy nhất không?

Không, liên doanh không phải là hình thức hợp tác duy nhất giữa các doanh nghiệp. Ngoài liên doanh, còn nhiều hình thức hợp tác khác mà các doanh nghiệp có thể sử dụng để mở rộng hoạt động kinh doanh hoặc hợp tác phát triển.

Hình thức liên doanh có rủi ro không?

Có, hình thức liên doanh mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng đi kèm với những rủi ro nhất định.

Quy định đặt tên ngân hàng liên doanh như thế nào?

Theo khoản 1 Điều 23 Thông tư 40/2011/TT-NHNN quy định về tên, trụ sở chính của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, văn phòng đại diện như sau:

Tên ngân hàng liên doanh cần đáp ứng:

• Phù hợp với quy định của Luật Doanh nghiệp và các quy định của pháp luật có liên quan.
• Được đặt theo mẫu tương ứng như sau: Ngân hàng liên doanh và Tên riêng.

Trên đây là một số thông tin về hình thức liên doanh, hy vọng đã đem đến cho bạn những kiến thức tài chính bổ ích. Cùng theo dõi những bài viết khác của Tikop trong những lần sau nhé!