Sách trắng (White paper) là gì? Vai trò, cách đọc sách trắng chi tiết

Sách trắng (White paper) là gì?

White paper hay còn gọi là sách trắng, là một tài liệu thông tin được phát hành bởi một công ty, tổ chức phi lợi nhuận hoặc Chính phủ để nêu vấn đề, giải pháp hoặc sản phẩm mới. Bên cạnh đó, sách trắng cũng được sử dụng trong Chính phủ với mục đích trình bày các chính sách, luật pháp ban hành.

Thuật ngữ này xuất hiện lần đầu tại Anh vào thế kỷ 19 và có sự khác biệt so với các báo cáo dài (Blue Paper). Tại Mỹ, White Paper được Chính phủ sử dụng để báo cáo tổng quát hoặc hướng dẫn thực hiện về một vấn đề cụ thể.

Ngoài ra, trong lĩnh vực Crypto, sách trắng được biết tới là “gốc rễ”, đóng vai trò quan trọng giúp mô tả chi tiết dự án ICO mà doanh nghiệp thực hiện. Dựa vào thông tin này, nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định đầu tư hay không.

>> Xem thêm: Phi lợi nhuận là gì? Phân loại & Mục đích của tổ chức phi lợi nhuận

Minh hoạ hình thức mẫu sách trắng

Đặc điểm của sách trắng (White paper)

Về cơ bản, sách trắng có những đặc điểm sau:

• Trình bày thông tin trung lập, không thiên vị, dựa trên dữ liệu thực tế và nghiên cứu khoa học.
• Có ghi chú nguồn gốc của thông tin, giúp người đọc dễ dàng kiểm tra và xác minh.
• Xác định rõ ràng đối tượng mục tiêu để nội dung phù hợp với nhu cầu và sở thích của họ.
• Cung cấp thông tin giá trị để thu hút và giữ chân khách hàng tiềm năng.
• Độ dài tối thiểu là 2500 từ, trong đó cung cấp đầy đủ thông tin, phân tích chuyên sâu về vấn đề và giải pháp.
• Được sử dụng trước khi bán sản phẩm để giới thiệu sản phẩm/dịch vụ và tạo dựng uy tín với khách hàng tiềm năng.
• Đưa ra đánh giá và giải pháp dựa trên kiến thức và kinh nghiệm chuyên môn.
• Kết cấu câu chuyện uyển chuyển để dẫn dắt người đọc vào vấn đề và giải pháp một cách sinh động.
• Có sử dụng lời kêu gọi hành động nhằm thúc đẩy người đọc thực hiện hành động mong muốn (Ví dụ: liên hệ, mua hàng, đăng ký...).

Chức năng của sách trắng (White paper)

Là nơi lưu trữ thông tin chính xác

Sách trắng ghi lại thông tin chi tiết về dự án, sản phẩm hay mục tiêu, sứ mệnh, lộ trình phát triển, đội ngũ nhân sự… Đây là tài liệu quan trọng giúp nhà đầu tư hiểu rõ dự án và đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt. 

So với các thông tin trên website, White paper cung cấp thông tin chuyên sâu và chính xác hơn, giúp nhà đầu tư đánh giá tiềm năng và rủi ro của dự án trước khi quyết định đầu tư.

>> Xem thêm: Khẩu vị rủi ro là gì? Hướng dẫn xác định khẩu vị rủi ro chi tiết

Sách trắng là nơi lưu trữ thông tin chính xác

Gọi vốn

Whitepaper đóng vai trò then chốt trong việc gọi vốn đầu tư. Đây là nguồn thông tin chính để nhà đầu tư có quyết định rót tiền hay không. Tài liệu này thể hiện sự chuyên nghiệp và cam kết của đội ngũ phát triển. Từ đó, quyết định rót vốn vào doanh nghiệp sẽ phụ thuộc vào mức độ tin tưởng đối với tính khả thi của dự án.

Tuy nhiên, hiện nay do sự xuất hiện của nhiều dự án "treo đầu dê bán thịt chó", vẽ ra viễn cảnh đẹp đẽ trên White paper nhưng không thực hiện nên hình thức gọi vốn này không còn quá phổ biến như trước kia.

>> Xem thêm: 10 cách kêu gọi vốn đầu tư hiệu quả năm 2024 và 4 điều cần lưu ý

Sách trắng (White paper) gồm những nội dung gì?

Hiện nay, có ba loại White Paper chính gồm: 

• Sách trắng nền tảng (Backgrounder): Trình bày tính năng kỹ thuật của sản phẩm, dịch vụ mới khi doanh nghiệp ra mắt, quảng bá sản phẩm.
• Danh sách được đánh số (Numbered lists): Làm nổi bật đặc điểm chính của sản phẩm, dịch vụ mới bằng các tiêu đề hoặc có dấu gạch đầu dòng.
• Sách trắng về vấn đề và giải pháp (Problem/solution papers): Xác định vấn đề khách hàng gặp phải và đưa ra lập luận dựa trên dữ liệu để tạo doanh số bán hàng ấn tượng, đào tạo nhân viên bán hàng,...

Tuy sách trắng được chia làm nhiều loại, nhưng về cơ bản các nội dung vẫn bao gồm các thông tin cơ bản sau:

• Mô tả chi tiết về dự án, sản phẩm hoặc dịch vụ mà dự án cung cấp.
• Mô tả quy mô thị trường hiện tại và tiềm năng phát triển trong tương lai.
• Phân tích các đối thủ cạnh tranh, điểm mạnh, điểm yếu và chiến lược của họ.
• Nêu rõ lợi ích mà dự án mang lại cho người dùng và thị trường.
• Xác định các mốc thời gian quan trọng trong quá trình phát triển dự án.
• Mô tả chi tiết các bước thực hiện để đạt được mục tiêu dự án.
• Giải thích cách thức hoạt động của dự án, sản phẩm hoặc dịch vụ.
• Giải thích chiến lược quảng bá và thu hút người dùng cho dự án.
• Xác định tính hợp pháp của dự án theo luật pháp hiện hành.

Nội dung chính trong sách trắng

Vai trò của sách trắng (White paper)

Đối với dự án

Đối với dự án mới hoặc chỉ là ý tưởng, White paper đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút cộng đồng và huy động vốn. Lý do thuyết phục và lộ trình phát triển thực tế là yếu tố then chốt để thu hút nhà đầu tư.

White paper thường được công khai và đăng tải rộng rãi trước khi dự án ra mắt. Tài liệu này sẽ cung cấp thông tin về thời gian mở bán token, giá token, địa điểm mở bán, cách thức tham gia,...

Nội dung White paper cần đầy đủ, chính xác và khách quan để tạo dựng uy tín với nhà đầu tư. Nếu thông tin doanh nghiệp cung cấp quá sơ sài, thiếu thuyết phục hoặc lộ trình phi thực tế sẽ khiến nhà đầu tư e dè.

>> Xem thêm: Số token là gì? Ứng dụng của số token trong cuộc sống hiện nay

Đối với nhà đầu tư

White paper cung cấp thông tin toàn diện về dự án, giúp nhà đầu tư tiết kiệm tiền thời gian tìm kiếm thông tin rải rác. Tài liệu sẽ giúp nhà đầu tư hiểu rõ bản chất công nghệ, vấn đề dự án giải quyết, giải pháp và tiềm năng phát triển. 

Ngoài ra, việc đối chiếu sách trắng của các dự án cùng lĩnh vực giúp nhà đầu tư dự đoán hiệu quả hoạt động và đưa ra lựa chọn đầu tư sáng suốt. 

Sách trắng có vai trò quan trọng với nhà đầu tư và dự án đó

Phân biệt White paper và Lite paper

Cách đọc sách trắng (White paper) hiệu quả nhất

Đối tác, địa điểm phát triển dự án

Niềm tin của nhà đầu tư là yếu tố then chốt cho sự thành công của bất kỳ dự án nào. Để xây dựng niềm tin này, sách trắng (White paper) đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin minh bạch về đối tác, địa điểm phát triển của dự án. 

Chẳng hạn, dự án tiền điện tử ở quốc gia có “mối hiềm khích” với loại hình đầu tư này và có những quy định phức tạp, gây khó khăn cho việc vận hành dự án sẽ khiến nhà đầu tư rút lui. Bởi lộ trình phát triển tốt nhưng vướng mắc pháp lý sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng thực hiện của dự án.

Ngoài ra, việc lựa chọn đối tác cũng là yếu tố quan trọng bởi việc hợp tác với các công ty hàng đầu, uy tín trên thế giới là minh chứng cho tiềm năng và khả năng phát triển lâu dài của dự án. 

>> Xem thêm: Huy động vốn là gì? 9 điều doanh nghiệp và nhà đầu tư cần biết

Tác giả, thời gian viết white paper 

Do thị trường luôn biến động không ngừng, đòi hỏi các dự án cần liên tục cập nhật thông tin và cải tiến để theo kịp xu hướng. Bởi vậy, sách trắng sẽ có nhiều phiên bản được cập nhật thường xuyên. Nhà đầu tư có thể truy cập trực tiếp tại website của dự án để theo dõi tiến độ hoặc thông tin về tác giả, thời gian viết.

Điều bạn cần quan tâm đó là tìm hiểu xem tác giả viết White paper có phải là người viết bản tài liệu này trước đó không và thông tin của dự án đã cập nhật tới thời điểm hiện tại hay chưa.

Các bản sách trắng cần ghi rõ tác giả, thời gian viết

Mục đích sử dụng dự án

Để hiểu rõ một white paper, điều quan trọng là phải xác định mục đích sử dụng của dự án mà tài liệu đề cập. White paper không chỉ cung cấp thông tin chi tiết về sản phẩm, công nghệ, hoặc dịch vụ mà dự án đang phát triển. Mà còn làm rõ giá trị và lợi ích mà dự án mang lại cho người dùng cũng như với cộng đồng. 

Việc đọc tài liệu này giúp nhà đầu tư hiểu được tiềm năng và hướng phát triển của dự án, từ đó mới đưa ra quyết định đầu tư thông minh hơn.

>> Xem thêm: 8 cách đầu tư tiền thông minh sinh lời hiệu quả, phổ biến hiện nay

Roadmap

Roadmap hay còn gọi là lộ trình phát triển dự án, là một tài liệu phác thảo kế hoạch phát triển của dự án trong tương lai. Chúng thường được lập cho vài năm với nhiều cột mốc qua từng giai đoạn phát triển của dự án. 

Ngoài ra, nhà đầu tư cần lưu ý rằng không phải dự án nào có roadmap cũng là dự án tiềm năng. Một số dự án có thể lập roadmap chỉ để thu hút nhà đầu tư mà không có ý định thực hiện hoặc có thực hiện nhưng không khả thi. 

Tokenomics

Tokenomics là thuật ngữ kết hợp giữa "token" và "economics", dùng để mô tả cấu trúc và thiết kế kinh tế của một dự án blockchain, tập trung vào việc phát hành, phân phối và sử dụng token. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy giá trị, sự thành công và tác động đến cung cầu dự án.

Ảnh hưởng tới lượng cung như sau:

• Lượng coin quá nhiều khiến lạm phát tăng từ đó giá trị coin giảm
• Phân bổ coin không đều, nếu coin thuộc nhóm phát triển và nhiều nhà đầu tư thì khi bán ra bị mất giá
• Trong thời gian ICO, đồng coin không bị biến động nếu thời gian bị khoá đủ dài

Ảnh hưởng tới lượng cầu:

• Nhu cầu sử dụng token cho các mục đích như thanh toán phí, staking, tham gia quản trị,... là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến lượng cầu.
• Tâm lý nhà đầu tư, ví dụ như sự lạc quan hay bi quan về tương lai của dự án.

>> Xem thêm: Cung cầu là gì? Các yếu tố ảnh hưởng tới tác dụng của quy luật cung cầu

Tokenomics mô tả cấu trúc của dự án

Các câu hỏi thường gặp

Tại sao được gọi là sách trắng?

Màu trắng tượng trưng cho sự tinh khiết, trung thực và minh bạch, phù hợp với mục đích cung cấp thông tin khách quan của tài liệu. Có thể nói, sách trắng mang hàm nghĩa là làm cho rõ, nói trắng ra.

Mục đích của sách trắng là gì?

Sách trắng thường được sử dụng để cung cấp thông tin chi tiết về một vấn đề, dự án hoặc sản phẩm.

Như vậy, Tikop đã giúp bạn tìm hiểu sách trắng là gì và những thông tin liên quan tới tài liệu này. Để tìm hiểu thêm các chủ đề về kiến thức tài chính, bạn đọc hãy tham khảo tại Website của Tikop để có thêm nhiều kiến thức hữu ích.