Phi lợi nhuận là gì? Phân loại & Mục đích của tổ chức phi lợi nhuận

Phi lợi nhuận là gì?

Khái niệm phi lợi nhuận

Phi lợi nhuận là thuật ngữ mô tả các tổ chức hay hoạt động không mục tiêu chạy theo lợi nhuận tài chính cá nhân. Mục đích chính của các tổ chức phi lợi nhuận là phục vụ cộng đồng, giải quyết vấn đề xã hội, hoặc thực hiện một sứ mệnh cụ thể.

Vậy tổ chức phi lợi nhuận là gì? Tổ chức phi lợi nhuận là một loại tổ chức hoạt động với mục tiêu không tạo ra lợi nhuận tài chính cho các cổ đông hay chủ sở hữu. Thay vào đó, họ hoạt động để đáp ứng mục tiêu xã hội, nhân đạo, giáo dục, văn hóa, môi trường, hoặc những mục tiêu khác có ích cho cộng đồng hoặc xã hội.

Tìm hiểu về phi lợi nhuận và tổ chức phi lợi nhuận

Tổ chức phi lợi nhuận tiếng Anh là gì?

Tổ chức phi lợi nhuận trong tiếng Anh được gọi là Nonprofit Organization.

Ví dụ về tổ chức phi lợi nhuận

Một số tổ chức phi lợi nhuận tại Việt Nam:

• Operation Smile là tổ chức y tế quốc tế, cung cấp phẫu thuật miễn phí cho trẻ em và người lớn mắc bệnh sứt môi và sứt vòm miệng. Tổ chức cũng hỗ trợ các dự án phẫu thuật về răng hàm mặt miễn phí cho trẻ em nghèo tại Việt Nam.
• VietAbroader, do du học sinh tại Hoa Kỳ thành lập từ năm 2003, hướng dẫn học sinh Việt Nam đạt đến ước mơ du học Hoa Kỳ thông qua các sự kiện như hội thảo và chia sẻ kinh nghiệm.
• Vietnam Youth Forum xây dựng mạng lưới nhà hoạt động xã hội trẻ, trang bị kiến thức và kỹ năng, tham gia vào các dự án thực tế để thay đổi cộng đồng.

Những điều kiện để trở thành tổ chức phi lợi nhuận 

Để trở thành tổ chức phi lợi nhuận, cần đáp ứng các điều kiện sau:

• Tổ chức được thành lập với mục đích chính như từ thiện, khoa học, giáo dục, hoặc tôn giáo.
• Mục tiêu của tổ chức không phải là lợi ích cá nhân hay tư nhân nào mà là hướng tới lợi ích cộng đồng, xã hội.
• Tổ chức có cơ quan chủ quản được bầu cử dân chủ, đảm bảo sự minh bạch và đại diện cho ý chí của cộng đồng.
• Khi bắt đầu thành lập, cần có các quy định và điều luật rõ ràng, nêu rõ mục đích và cách thức điều hành của tổ chức.
• Để có quyền miễn thuế, tổ chức cần chứng thực và nộp đầy đủ giấy tờ liên quan đến mục đích và hoạt động của mình với Cơ quan Thuế.

>>Xem thêm: Lợi nhuận là gì? Tìm hiểu thông tin và cách tính lợi nhuận chính xác nhất

Những điều kiện cần có để trở thành tổ chức phi lợi nhuận

Các hình thức tổ chức phi lợi nhuận phổ biến hiện nay

Tổ chức phi Chính phủ (NGO)

NGO là viết tắt của Non-Governmental Organization trong tiếng Anh. Tổ chức Phi chính phủ được tài trợ bởi nhà nước hoặc tổ chức quốc tế, hoạt động độc lập và không liên quan đến chính phủ quốc gia nào.

Tổ chức cá nhân

Tổ chức này có nguồn cung cấp tài chính từ tài trợ và đầu tư, giống như tổ chức từ thiện. Doanh thu chủ yếu đến từ các khoản đầu tư và tài trợ.

Hình thức Hợp tác xã

Hình thức này tập hợp các cá nhân, mỗi người có một phiếu bầu. Tổ chức có quy định và văn hóa chung, hỗ trợ đạt được các mục tiêu kinh tế, văn hóa, và xã hội.

Tổ chức từ thiện

Đăng ký dưới hình thức công ty từ thiện, tổ chức này được miễn thuế hoàn toàn. Lợi nhuận được sử dụng cho các hoạt động từ thiện đã đề ra từ trước, và có thể được tổ chức dưới dạng quỹ ủy thác, công ty, hoặc hội nhóm.

Hoạt động của tổ chức từ thiện ở vùng cao

Tổ chức hữu nghị anh em

Tổ chức phi lợi nhuận này được thành lập dựa trên niềm tin, sở thích và mục tiêu chung của các thành viên.

Quỹ tương hỗ

Quỹ tương hỗ là tổ chức tài chính thu lợi nhuận từ thành viên và tái đầu tư vào mục đích phát triển hoặc duy trì tổ chức. Đặc trưng là nguồn vốn chủ yếu đến từ thành viên trực tiếp, tạo cộng đồng cam kết. Quỹ tương hỗ thường tái đầu tư lợi nhuận để hỗ trợ sự phát triển bền vững hoặc duy trì hoạt động, mang lại tính minh bạch và lòng tin từ cộng đồng.

Doanh nghiệp xã hội

Loại tổ chức này có thể bán sản phẩm hoặc cung cấp dịch vụ để gây quỹ cho các dự án cộng đồng. Doanh thu thặng dư được tái đầu tư để thực hiện mục tiêu phục vụ cộng đồng.

Phòng thương mại

Tổ chức do nhóm doanh nhân tập hợp lại, với mục đích thúc đẩy hợp tác, đầu tư và thương mại. Hình thức này thường được gây quỹ từ các doanh nghiệp địa phương.

Các tổ chức phi lợi nhuận mang lại lợi ích cộng đồng

Đặc thù của các tổ chức phi lợi nhuận

Các tổ chức phi lợi nhuận có những đặc điểm độc đáo so với các tổ chức hoạt động vì mục đích lợi nhuận:

• Tổ chức phi lợi nhuận chủ yếu sử dụng lợi nhuận từ nguồn quỹ hiện có hoặc từ các nguồn quỹ mà họ đều đặn xin được để tổ chức các hoạt động nhằm phục vụ lợi ích cộng đồng.

• Trong khi tổ chức có thể tạo ra lợi nhuận, những khoản này không được phân phối cho cổ đông hay nhà đầu tư. Thay vào đó, lợi nhuận được giữ lại và tích lũy để hỗ trợ các chương trình và dự án trong tương lai.

• Tổ chức phi lợi nhuận phát triển các hoạt động cung cấp dịch vụ và sản phẩm cho cộng đồng. Do đó, đánh giá thành công của họ không chỉ dựa vào khía cạnh lợi nhuận mà còn vào mức độ họ đóng góp cho cộng đồng.

Tổ chức phi lợi nhuận hoạt động không vì lợi nhuận

Mục đích của tổ chức phi lợi nhuận

Tổ chức phi lợi nhuận hoạt động với mục đích chính là đóng góp tích cực vào xã hội và cộng đồng, không tập trung vào việc tối ưu hóa lợi nhuận cho cổ đông hay nhà đầu tư. Dưới đây là một số mục đích quan trọng của tổ chức phi lợi nhuận:

• Phục vụ cộng đồng: Cung cấp các dịch vụ, chương trình, hoặc sản phẩm nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống và phục vụ lợi ích cho cộng đồng.

• Giải quyết vấn đề xã hội: Tập trung vào giải quyết các vấn đề xã hội như y tế, giáo dục, môi trường, và giảm nghèo để đóng góp vào sự phát triển và cải thiện điều kiện sống.

• Thúc đẩy giáo dục và nhận thức: Tăng cường giáo dục và nhận thức về các vấn đề quan trọng trong xã hội thông qua chương trình giáo dục, sự kiện, và chiến dịch truyền thông.

• Bảo vệ môi trường: Tập trung vào bảo vệ và duy trì môi trường, khuyến khích hành động kinh doanh và công dân trách nhiệm với môi trường.

• Hỗ trợ nhóm và cộng đồng địa phương: Hỗ trợ các nhóm và cộng đồng địa phương bằng cách cung cấp tài trợ, nguồn lực, và đào tạo để phát triển kỹ năng và tăng cường sức mạnh cộng đồng.

• Đảm bảo công bằng và an ninh xã hội: Thúc đẩy công bằng xã hội, tham gia vào đối thoại và giải quyết các vấn đề liên quan đến an sinh xã hội và nhân quyền.

Tổ chức phi lợi nhuận không vì lợi ích cá nhân

Phân biệt phi lợi nhuận và có lợi nhuận

Dưới đây là bảng trình bày sự phân biệt giữa tổ chức có lợi nhuận và tổ chức phi lợi nhuận dựa trên các yếu tố như chủ sở hữu, hoạt động, mục tiêu, quản lý, nguồn thu nhập, và báo cáo tài chính:

Tổng hợp các tổ chức phi lợi nhuận tại Việt Nam

Tổ chức tình nguyện vì giáo dục (V.E.O)

V.E.O (Volunteer for Education Organization) là tổ chức phi lợi nhuận thành lập từ năm 2013, tập trung vào giáo dục. Tổ chức này hỗ trợ xây trường, đường xá và giáo dục cho các vùng khó khăn.

Tổ chức phi lợi nhuận V.E.O

Tổ chức thanh niên Quốc tế (AIESEC)

AIESEC là tổ chức thanh niên quốc tế, có mạng lưới rộng khắp Châu Âu, Châu Mĩ, Châu Á, Trung Đông và Châu Phi. Tại Việt Nam, có 8 chi nhánh tại Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng và Cần Thơ. Mục đích của AIESEC là khuyến khích thanh niên khám phá tiềm năng cá nhân, hỗ trợ thực tập và đào tạo nhân sự.

Tổ chức tình nguyện quốc tế Solidarités Jeunesses (SJ Việt Nam)

SJ Việt Nam, xuất phát từ Pháp, được thành lập năm 2006 và thu hút hàng nghìn tình nguyện viên Việt Nam và quốc tế mỗi năm. Tổ chức này đã thành lập Youth House để hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.

Hội chữ thập đỏ Việt Nam

Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, tổ chức phi lợi nhuận và phi chính phủ, được thành lập vào năm 1946 dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh và sau đó Bác là chủ tịch danh dự trong 23 năm. Bác sĩ Vũ Đình Tụng sau đó trở thành chủ tịch từ năm 1965. Hội là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và phong trào Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam tập trung vào các giá trị về nhân đạo, hòa bình và hữu nghị. Tổ chức này tổ chức các hoạt động nhằm hỗ trợ người khuyết tật, người già, trẻ em mồ côi, người nghèo, và nạn nhân của chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh.

Tổ chức phi lợi nhuận và phi chính phủ - Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

Save The Children Viet Nam

Save the Children Việt Nam, tổ chức phi lợi nhuận thành lập từ năm 1990 và có trụ sở chính tại Hà Nội, tập trung vào việc hỗ trợ và bảo vệ trẻ em Việt Nam. Tổ chức này hoạt động chủ yếu tại các vùng khó khăn, dân tộc thiểu số, và vùng sâu, vùng xa. Các dự án của tổ chức tập trung vào cung cấp dịch vụ y tế, hỗ trợ trẻ em mắc bệnh tự kỷ, cũng như giáo dục về vấn đề tử vong sơ sinh.

>>Xem thêm: Thuế doanh nghiệp là gì? Cách tính thuế doanh nghiệp

Tổ chức phi lợi nhuận Save the Children

Các câu hỏi thường gặp về phi lợi nhuận

Đầu tư phi lợi nhuận là gì?

Đầu tư phi lợi nhuận là quá trình đầu tư vốn và nguồn lực vào các hoạt động kinh doanh mà mục tiêu chính không phải là tối đa hóa lợi nhuận cho các cổ đông hay nhà đầu tư, mà là để đạt được các mục đích xã hội, nhân đạo, hoặc môi trường.

Mục đích phi lợi nhuận là gì?

Mục đích của tổ chức phi lợi nhuận là chủ yếu để cung cấp giá trị và lợi ích cho cộng đồng hoặc xã hội, chứ không phải để tối đa hóa lợi nhuận cho các cổ đông. Các tổ chức này thường đặt mục tiêu vào các lĩnh vực như giáo dục, y tế, môi trường, giảm nghèo, và các vấn đề xã hội khác.

Tổ chức phi lợi nhuận có cần quản trị không?

Có, tổ chức phi lợi nhuận cũng cần quản trị như các tổ chức kinh doanh khác. Quản trị bao gồm việc lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm soát các hoạt động của tổ chức để đảm bảo rằng mục tiêu xã hội hoặc nhân đạo được đạt được hiệu quả.

Tổ chức phi lợi nhuận phục vụ cho cộng đồng

Tổ chức phi lợi nhuận có phải đóng thuế không?

Tổ chức phi lợi nhuận có thể được miễn thuế tùy theo quy định của quốc gia nơi hoạt động. Nhiều quốc gia thường có chính sách miễn thuế hoặc thuế ưu đãi cho tổ chức này, với điều kiện là thu nhập được sử dụng để đạt được mục tiêu xã hội hoặc nhân đạo.

Sự khác nhau giữa tổ chức phi lợi nhuận và tổ chức phi chính phủ?

Tổ chức phi lợi nhuận là các tổ chức hoạt động với mục tiêu chính là cung cấp giá trị và lợi ích cho cộng đồng, trong khi tổ chức phi chính phủ thường là các cơ quan được quản lý và tài trợ bởi chính phủ để thực hiện các chính sách và dịch vụ công. Tổ chức phi lợi nhuận có thể độc lập hoặc hợp tác với chính phủ để đạt được mục tiêu xã hội.

Tổ chức phi lợi nhuận không chỉ là những cầu nối giữa sự phát triển kinh tế và trách nhiệm xã hội, mà còn là những tia sáng toả ra, kích thích lòng nhân ái và tình nguyện trong cộng đồng. Hy vọng qua bài viết trên, Tikop đã giúp bạn có cái nhìn tổng quan về phi lợi nhuận và tổ chức phi lợi nhuận. Ngoài ra, đừng quên cập nhật phúc lợi xã hội liên tục tại Tikop nhé!