Thuế doanh nghiệp là gì? Cách tính thuế doanh nghiệp

Thuế thu nhập doanh nghiệp là gì?

Cùng tìm hiểu các khái niệm và các thông tin cơ bản về thuế doanh nghiệp qua các thông tin ngay sau đây.

1.1 Định nghĩa về thuế thu nhập doanh nghiệp 

Hiện nay, thực tế vẫn chưa có văn bản chính thức nào được ban hành rõ ràng về định nghĩa đúng của loại thuế này. Tuy nhiên, dựa trên những cơ sở pháp lý và các quy định về Luật thuế thu nhập doanh nghiệp, chúng ta có thể hiểu đơn giản như sau:

Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là một trong những loại thuế trực thu, đánh vào doanh nghiệp, hay tổ chức kinh tế có được mức thu nhập phải chịu thuế bao gồm từ các hoạt động kinh doanh, hay hoạt động sản xuất, hoặc hoạt động vận chuyển hàng hóa, cũng như dịch vụ và những thu nhập khác của doanh nghiệp dựa theo quy định từ pháp luật.

Tìm hiểu về thuế doanh nghiệp

1.2 Tại sao phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp 

Thuế TNDN là một trong những loại thuế trực thu, ngoài mục tiêu hướng đến việc tạo ra nguồn thu cho ngân sách Nhà nước, nó còn có thêm mục tiêu là giúp điều tiết kinh tế, điều hòa các nguồn thu nhập xã hội nên thường sẽ gắn với những chính sách kinh tế - xã hội của Nhà nước. 

Vì vậy, thuế doanh nghiệp có nhiều khả năng sẽ tạo điều kiện cho những doanh nghiệp mới thành lập có thể ổn định và phát triển, cũng như khuyến khích các doanh nghiệp sẽ sử dụng lao động đặc thù (như phụ nữ, hay người tàn tật...), việc này sẽ hướng đến mục đích giải quyết vấn đề việc làm và các vấn đề xã hội khác.

>> Xem thêm Chính sách tiền tệ là gì? Đặc điểm, vai trò phổ biến hiện nay

1.3 Đối tượng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp 

Những đối tượng phải tiến hành nộp thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ gồm có tổ chức đang hoạt động sản xuất, kinh doanh các loại hàng hóa, dịch vụ có thu nhập phải chịu thuế và tổ chức nước ngoài đang sản xuất kinh doanh tại Việt Nam không dựa theo Luật Đầu tư, hay Luật Doanh nghiệp hoặc có nguồn thu nhập tại Việt Nam phải nộp thuế doanh nghiệp theo đúng như hướng dẫn của Bộ Tài chính.

Đối tượng nộp thuế doanh nghiệp là ai?

1.4 Thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp

Các loại thu nhập sẽ phải chịu thuế doanh nghiệp theo đúng bộ luật về thuế của nhà nước như sau: 

• Thu nhập đến từ chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng chứng khoán.

• Thu nhập đến từ chuyển nhượng bất động sản.

• Thu nhập đến từ chuyển nhượng dự án đầu tư.

• Thu nhập đến từ quyền sở hữu, quyền sử dụng tài sản.

• Thu nhập đến từ cho thuê tài sản dưới mọi hình thức.

• Thu nhập đến từ việc chuyển nhượng, thanh lý tài sản

• Thu nhập đến từ lãi tiền gửi hoặc tiền cho vay vốn.

• Thu nhập đến từ những hoạt động bán ngoại tệ.

• Thu nhập đến từ chênh lệch tỷ giá.

Vai trò của thuế thu nhập doanh nghiệp 

Sau khi đã ban hành Bộ Luật về thuế doanh nghiệp thì đã được tiến hành sửa đổi và bổ sung tương đối nhiều lần, chính vì vậy thuế thu nhập doanh nghiệp ngày càng làm rõ ràng hơn chức năng của nó, tiêu biểu phải kể đến là 5 vai trò như sau đây:

• Thuế thu nhập doanh nghiệp đồng thời góp phần làm đảm bảo nguồn ngân sách nhà nước.

• Thuế doanh nghiệp được đánh giá là một trong những công cụ quản lý hữu hiệu và điều tiết toàn bộ nền kinh tế nước nhà vô cùng hiệu quả.

• Đảm bảo được đầy đủ tính công bằng của xã hội thông qua các nghĩa vụ về thuế.

• Thuế thu nhập của doanh nghiệp hiện vẫn còn là một loại công cụ đánh giá về mức độ hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của những đối tượng nộp thuế.

• Tác động cực kỳ mạnh mẽ đến sự dịch chuyển về cơ cấu của nền kinh tế.

Vai trò của thuế thu nhập doanh nghiệp

Luật thuế thu nhập doanh nghiệp

Một số các điều luật liên quan đến thuế thu nhập doanh nghiệp sẽ được Tikop bổ sung qua các thông tin sau đây.

3.1 Nghị định

Nghị định về thuế doanh nghiệp được căn cứ dựa trên Luật tổ chức Chính phủ ban hành ngày 25 tháng 12 năm 2001, cùng với Luật thuế thu nhập doanh nghiệp ban hành ngày 03 tháng 6 năm 2008 và Bộ Luật sửa đổi, bổ sung một số các điều về Luật thuế thu nhập doanh nghiệp ban hành ngày 19 tháng 6 năm 2013.

Nghị định đưa ra những quy định chung cực kỳ đầy đủ về: Phạm vi điều chỉnh luật, quy định về người nộp thuế, quy định về thu nhập chịu thuế, quy định về thu nhập miễn thuế, căn cứ về cách tính thuế, xác định rõ ràng mức thu nhập tính thuế,...

3.2 Thông tư

Thông tư số hướng dẫn cực kỳ đầy đủ các quy định về thuế doanh nghiệp tại nghị định số 12/2015/NĐ-CP ban hành vào ngày 12/02/2015 của chính phủ về chi tiết thi hành bộ luật sửa đổi, bổ sung một số các điều luật về thuế và sửa đổi bổ sung.

Thông tư được căn cứ theo Bộ Luật thuế thu nhập doanh nghiệp số 14/2008/QH12 và Bộ Luật số 32/2013/QH13 đã sửa đổi, bổ sung một số các điều của Luật thuế doanh nghiệp, cùng với một số các nghị định có liên quan.

Các văn bản giấy tờ về thuế doanh nghiệp

3.3 Văn bản hợp nhất

Văn bản hợp nhất về thuế doanh nghiệp sẽ đưa lại bộ luật mới về thuế doanh nghiệp số 14/2008/QH12 ban hành ngày 03 tháng 6 năm 2008 của Quốc hội, sẽ có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2009, đã được sửa đổi, bổ sung dựa trên: 

• Bộ Luật số 32/2013/QH13 ban hành ngày 19 tháng 6 năm 2013 của Quốc hội sửa đổi, đồng thời bổ sung một số điều của Bộ Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, sẽ có hiệu lực bắt đầu từ ngày 01 tháng 01 năm 2014.

• Bộ Luật số 71/2014/QH13 ban hành ngày 26 tháng 11 năm 2014 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung thêm một số các điều luật về thuế, sẽ có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2015.

• Bộ luật Đầu tư số 61/2020/QH14 ban hành ngày 17 tháng 6 năm 2020 của Quốc hội, sẽ có hiệu lực thực hiện kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2021.

Cách tính thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định mới nhất 

Công thức để tính thuế doanh nghiệp được quy định trong Bộ luật mới nhất như sau: 

Trong đó ta có: 

• Thu nhập được tính thuế = (Doanh thu tổng + Các khoản thu nhập khác) – (Chi phí cho sản xuất, kinh doanh + Khoản thu nhập được phép miễn thuế + Những khoản lỗ được kết chuyển)

• Thuế suất theo luật: Từ ngày 01/01/2016 mức thuế suất để tính thuế doanh nghiệp nhìn chung sẽ là 20%. (Trừ một số doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai khoáng tại Việt Nam thì sẽ có mức thuế suất là từ 32% – 50%). Ngoài ra, đối với các ngành nghề được ưu đãi đầu tư nhằm thúc đẩy phát triển ngành nghề đó thì sẽ có mức thuế suất tương đương à 10% (Các ngành nghề được ưu đãi thuế suất được chính phủ quy định đầy đủ cụ thể trong Nghị định số 218/2013/NĐ-CP.

Dựa trên công thức tính thuế thu nhập doanh nghiệp đã nêu ở trên. Các doanh nghiệp có thể hoàn toàn dựa vào hoạt động sản xuất kinh doanh của mình mà dễ dàng ước tính được số tiền thuế phải nộp lại cho Cơ quan thuế.

Công thức tính thuế thu nhập doanh nghiệp

Những điều cần biết về thuế thu nhập doanh nghiệp 

Một số những điều mà các bạn cần biết về thuế doanh nghiệp sẽ được Tikop bật mí trong các thông tin ngay sau đây:

• Thông tin về người nộp thuế thu nhập doanh nghiệp

Căn cứ theo Điều 2 Luật Thuế TNDN, người nộp thuế TNDN sẽ là các tổ chức hoạt động sản xuất, hay kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có khoản thu nhập phải chịu thuế. Người cần nộp thuế TNDN bao gồm:

+ Doanh nghiệp được tiến hành thành lập theo đúng những quy định của pháp luật Việt Nam.

+ Doanh nghiệp đã được thành lập đúng theo quy định của pháp luật nước ngoài (sau đây sẽ gọi là doanh nghiệp nước ngoài) có cơ sở đăng ký thường trú hoặc không có cơ sở đăng ký thường trú tại lãnh thổ Việt Nam.

+ Các tổ chức đã  được thành lập dựa theo Bộ Luật Hợp tác xã.

+ Đơn vị sự nghiệp đã được thành lập dựa theo các quy định của pháp luật Việt Nam.

+ Tổ chức khác có các hoạt động sản xuất, kinh doanh sinh ra nguồn thu nhập.

Các đối tượng nộp thuế doanh nghiệp

• Các kỳ tính thuế doanh nghiệp cụ thể

Kỳ tính thuế doanh nghiệp cụ thể sẽ là vào khoảng thời gian mà trong thời điểm đó những nguồn thu nhập tính thuế sẽ được tính để xác định đúng nghĩa vụ thuế của người nộp thuế. Kỳ tính thuế TNDN sẽ dựa theo Điều 5 Luật Thuế TNDN.

Thời gian các kỳ nộp thuế

• Một số các thủ tục hành chính liên quan đến việc đóng thuế thu nhập doanh nghiệp

Dựa theo các quy định tại Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, một số các thủ tục hành chính có liên quan đến việc đóng thuế TNDN có thể kể đến như sau:

+ Tờ khai thuế thu nhập doanh nghiệp được tính theo tỷ lệ % trên doanh thu.

+ Tờ khai quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp (được cấp bởi chi cục).

+ Đăng ký thuế đối với một số trường hợp tổ chức, sắp xếp lại hình thức doanh nghiệp; trường hợp để sáp nhập, hợp nhất các doanh nghiệp đối với những doanh nghiệp hợp nhất.

Thủ tục hành chính về thuế doanh nghiệp

Các câu hỏi thường gặp về thuế thu nhập doanh nghiệp 

Một số các câu hỏi mà nhiều người thắc mắc khá nhiều về thuế doanh nghiệp sẽ được Tikop giải đáp ngay sau đây.

6.1 Khi nào nộp thuế thu nhập doanh nghiệp? 

Tổng số tiền thuế thu nhập doanh nghiệp trong vòng 03 quý đầu năm tính thuế sẽ không được thấp hơn so với 75% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải tiến hành nộp theo như quyết toán năm.

Thời gian nộp chậm nhất sẽ là vào ngày cuối cùng của tháng thứ 3 kể từ ngày kết thúc của năm dương lịch hoặc là năm tài chính.

6.2 Thuế thu nhập doanh nghiệp bao nhiêu phần trăm? 

Thuế suất của thuế thu nhập doanh nghiệp thông thường sẽ là khoảng 20%, trừ trường hợp như sau:

+ Thuế suất của thuế thu nhập doanh nghiệp đối với những hoạt động tìm kiếm, hoặc thăm dò, hay khai thác dầu, khí và tài nguyên quý hiếm khác tại lãnh thổ Việt Nam từ 32% đến 50% phù hợp với từng hạng mục dự án, cũng như từng cơ sở kinh doanh.

Đặc biệt, đối với những lĩnh vực dầu khí (khai thác, hay thăm dò, tìm kiếm), thuế suất của thuế doanh nghiệp 2023 áp dụng đối với những doanh nghiệp này sẽ có sự thay đổi từ mức 32%- 50% thành múc  25%-50% áp dụng từ 1/7/2023.

+ Thuế suất của thuế thu nhập doanh nghiệp đối với những doanh nghiệp được hưởng mức ưu đãi về thuế suất sẽ có mức từ 10%, 17%.

6.3 Doanh thu bao nhiêu phải nộp thuế? 

Từ năm 2021, người lao động chỉ phải tiến hành nộp thuế khi mức thu nhập từ trên 11 triệu đồng nếu không có được người phụ thuộc.  

Tuy nhiên, với mốc thu nhập 11 triệu đồng/tháng thì hoàn toàn không phải ai cũng hiểu rõ nộp thuế bao gồm những khoản gì, đã tiến hành trừ bảo hiểm hay chưa trừ bảo hiểm,…

6.4 Khoản thu nhập nào được miễn thuế? 

Thu nhập sẽ được miễn thuế thường bao gồm những khoản thu nhập từ việc thanh lý các sản phẩm về trồng trọt, hoặc chăn nuôi, hay nuôi trồng (trừ thanh lý vườn cây cao su), cũng như thu nhập từ việc buôn bán phế liệu phế phẩm liên quan đến những sản phẩm trồng trọt, chăn nuôi, hay nuôi trồng, hoặc chế biến nông sản, thủy sản.

Thu nhập của hợp tác xã hoạt động hoàn toàn trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, hay ngư nghiệp, diêm nghiệp thực hiện ở trên địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn hoặc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội quá khó khăn cũng được miễn thuế.

Thu nhập đến từ việc thực hiện dịch vụ kỹ thuật trực tiếp để phục vụ nông nghiệp sẽ được miễn thuế.

Thu nhập đến từ việc thực hiện các hợp đồng nghiên cứu khoa học và tiến hành phát triển công nghệ sẽ được miễn thuế.

Thu nhập đến từ hoạt động sản xuất, kinh doanh các loại hàng hóa, dịch vụ của toàn bộ doanh nghiệp có số lao động là những người khuyết tật, người sau khi cai nghiện ma túy, hoặc người nhiễm HIV bình quân trong năm chiếm khoảng từ 30% trở lên trong tổng số toàn bộ lao động bình quân trong năm của công ty.

Trên đây là những thông tin về thuế doanh nghiệp mà Tikop đã tổng hợp và gửi tới các bạn. Hy vọng với những thông tin trên đây đã giúp các bạn có thêm kiến thức về loại thuế suất này.