Lợi nhuận giữ lại là gì? Ý nghĩa, cách tính lợi nhuận giữ lại có ví dụ

Lợi nhuận giữ lại là gì?

Khái niệm lợi nhuận giữ lại

Lợi nhuận giữ lại là phần lợi nhuận sau khi đã nộp thuế và chia cổ tức của doanh nghiệp, hay nói cách khác đây chính là khoản thặng dư mà doanh nghiệp kiếm được sau các hoạt động kinh doanh.

Lợi nhuận giữ lại là chỉ số quan trọng đối với doanh nghiệp

Ví dụ lợi nhuận giữ lại

Một công ty hoạt động vào đầu năm 2022 và có lợi nhuận vào cuối năm 2022 sau khi trừ các khoản thuế là 10.000.000 đồng. Công ty quyết định trả tổng cộng 3.000.000 đồng cổ tức cho cổ đông. Vậy lợi nhuận giữ lại năm 2022 của công ty là 7.000.000 đồng.

Lợi nhuận giữ lại tiếng Anh là gì?

Lợi nhuận giữ lại tiếng Anh gọi là Retained Earnings (viết tắt RE), là một chỉ số khá quen thuộc đối với những người làm tài chính hay quản lý doanh nghiệp.

Đặc điểm của lợi nhuận giữ lại

Lợi nhuận giữ lại rất có ích cho doanh nghiệp

Lợi nhuận giữ lại giúp đánh giá doanh nghiệp kinh doanh lãi hay lỗ. Lợi nhuận giữ lại gia tăng qua nhiều kỳ thể hiện doanh nghiệp đang kinh doanh rất hiệu quả. Ngược lại, chỉ số lợi nhuận giữ lại âm sẽ là một lời báo động cho doanh nghiệp cần xem xét lại hoạt động kinh doanh. Doanh nghiệp thường sử dụng phần lợi nhuận giữ lại cho các mục đích tái đầu tư hoặc tiếp tục mở rộng kinh doanh.

Vai trò của lợi nhuận giữ lại

Đánh giá hiệu quả kinh doanh

Như là một “điểm báo” về tình hình kinh doanh của doanh nghiệp, chỉ số lợi nhuận giữ lại dương hay âm cho biết doanh nghiệp đang kinh doanh hiệu quả hay không. Lợi nhuận giữ lại âm tức là công ty đã có các khoản nợ hay các khoản chi lấn át các khoản thu nhập, cần phải xem xét lại hoạt động kinh doanh.

Lợi nhận giữ lại tích lũy qua nhiều kỳ thể hiện doanh nghiệp đang phát triển

Nghiên cứu và phát triển doanh nghiệp

Lợi nhuận giữ lại là nguồn vốn quan trọng mà doanh nghiệp có thể dùng để mở rộng sản xuất cũng như tái đầu tư vào các hoạt động kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng cũng như tăng sức cạnh tranh trên thị trường. 

Đánh giá chiến lược 

Mức độ giữ lại lợi nhuận của một doanh nghiệp phản ánh chiến lược tài chính của chính doanh nghiệp đó. Doanh nghiệp chọn tập trung vào việc mở rộng và tăng trưởng hay chọn cung cấp lợi nhuận ngắn hạn cho cổ đông đều thể hiện rõ ở các chỉ số lợi nhuận giữ lại. 

Giảm nợ và chi phí

Vì là phần lợi nhuận còn lại sau khi trừ đi các khoản phí nên lợi nhuận giữ lại lớn cũng phản ánh doanh nghiệp đã thành công trong các hoạt động giảm thiểu chi phí và các khoản nợ.

Lợi nhuận giữ lại tăng khi cắt giảm các khoản chi phí

Quỹ phòng ngừa rủi ro

Ngoài là khoản vốn dùng để tái đầu tư mở rộng sản xuất thì lợi nhuận giữ lại còn có thể dùng như một quỹ phòng ngừa rủi ro hiệu quả mà công ty dễ huy động trong quá trình triển khai kinh doanh.

Các yếu tố ảnh hưởng đến lợi nhuận giữ lại

Thu nhập ròng

Thu nhập ròng của doanh nghiệp chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như doanh thu bán hàng, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp, giá vốn hàng bán,… Thu nhập ròng ảnh hưởng trực tiếp tới lợi nhuận giữ lại của doanh nghiệp. Thu nhập ròng tăng sẽ dẫn đến chỉ số lợi nhuận giữ lại tăng vì đang gia tăng phần đóng góp vào lợi nhuận giữ lại. Ngược lại khi thu nhập ròng giảm sẽ khiến lợi nhuận giữ lại bị thâm hụt. 

Lợi nhuận giữ lại ban đầu

Lợi nhuận giữ lại sẽ được cộng dồn qua nhiều kỳ kế toán. Số dư cuối kỳ của kỳ kế toán trước sẽ trở thành số dư đầu kỳ của kỳ kế toán tiếp theo. Vì vậy, lợi nhuận giữ lại ban đầu (RE đầu kỳ) âm hoặc dương sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến phần lợi nhuận giữ lại.

Cổ tức

Hình thức cũng như tổng giá trị trả cổ tức của doanh nghiệp ảnh hưởng đến lợi nhuận giữ lại. Doanh nghiệp trả cổ tức bằng tiền mặt khiến dòng tiền sụt giảm, dẫn tới làm giảm lợi nhuận giữ lại của doanh nghiệp. Trường hợp doanh nghiệp trả cổ tức bằng cổ phiếu, dòng tiền của doanh nghiệp không bị suy giảm sẽ không làm giảm thu nhập giữ lại, tuy nhiên, giá trị trên mỗi cổ phiếu của doanh nghiệp sẽ suy giảm trong trường hợp này.

Hình thức chia cổ tức ảnh hưởng đến lợi nhuận giữ lại

Cách tính lợi nhuận giữ lại

Công thức tính lợi nhuận giữ lại

Trong đó:

• Lợi nhuận giữ lại ban đầu là lợi nhuận giữ lại của kỳ kế toán trước. 
• Thu nhập ròng là thu nhập sau khi trừ đi các khoản thuế.
• Cổ tức là phần lợi nhuận phải chi trả cho cổ đông.

Bài tập tính lợi nhuận giữ lại

Đề bài: Một công ty có lợi nhuận giữ lại vào cuối năm 2022 là 13.000.000 đồng. Năm 2023 công ty làm ăn có lời và có thu nhập ròng là 8.000.000 đồng. Phần cổ tức cần trả cho cổ đông tổng cộng là 2.000.000 đồng.Hỏi lợi nhuận giữ lại năm 2023 của công ty là bao nhiêu? 

Đáp án: Lợi nhuận giữ lại của công ty cuối năm 2023 là 19.000.000 đồng.

Cách sử dụng lợi nhuận hiệu quả với doanh nghiệp

Lợi nhuận giữ lại có thể được sử dụng vào nhiều mục đích khác nhau. Sử dụng lợi nhuận giữ lại một cách hiệu quả sẽ mang lại càng nhiều lợi nhuận cho doanh nghiệp. Đây là kiến thức tài chính mà các nhà điều hành hay quản lý doanh nghiệp cần trang bị.

• Tái đầu tư: Sử dụng lợi nhuận giữ lại như một nguồn vốn để mở rộng hoặc nâng cấp, phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh hay cải thiện hệ thống dây chuyền sản xuất, nghiên cứu tính năng mới sản phẩm là lựa chọn của đa số các doanh nghiệp.

Tái đầu tư lợi nhuận giữ lại hiệu quả giúp doanh nghiệp ngày càng tăng trưởng

• Đầu tư, góp vốn vào các doanh nghiệp khác: Doanh nghiệp có thể đầu tư, góp vốn vào các doanh nghiệp khác để gia tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp mình. 
• Mua lại cổ phần của cổ đông: Các doanh nghiệp hoàn toàn có thể sử dụng lợi nhuận giữ lại mua lại cổ phần để thay đổi tỷ lệ sở hữu trong doanh nghiệp.

Câu hỏi thường gặp

Tỷ suất lợi nhuận giữ lại là gì?

Tỷ số lợi nhuận giữ lại là tỷ lệ giữa lợi nhuận giữ lại và lợi nhuận sau thuế, dùng để đánh giá mức độ sử dụng lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp, tính bằng công thức:

Lợi nhuận giữ lại ban đầu là gì?

Lợi nhuận giữ lại ban đầu chính là phần lợi nhuận giữ lại của kỳ kế toán liền trước.

Lợi nhuận giữ lại nằm ở đâu trong báo cáo tài chính?

Lợi nhuận giữ lại được ghi ở mục “Vốn chủ sở hữu” của bảng cân đối kế toán, chỉ số 421 – Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối, tách biệt rõ lợi nhuận giữ lại từ các năm trước và lợi nhuận giữ lại từ kỳ kinh doanh gần nhất.

Lợi nhuận giữ lại là tài sản hay nguồn vốn?

Lợi nhuận giữ lại là nguồn vốn quan trọng của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp trong hoạt động mở rộng kinh doanh hay đầu tư phát triển.

Lợi nhuận giữ lại và lợi nhuận sau thuế có khác nhau không?

Lợi nhuận giữ lại không phải là lợi nhuận sau thuế mà chính là phần lợi nhuận sau thuế trừ đi phần chi trả cổ tức cho các cổ đông.

Trên đây là những thông tin cần biết về lợi nhuận giữ lại, hy vọng giúp bạn hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của chỉ số này trong quá trình điều hành và quản lý doanh nghiệp. Đừng quên theo dõi Tikop để cập nhật tin tức mới nhất về đầu tư và tài chính nhé!