12 cách tính tiền lương chính xác, chuẩn nhất cho người lao động

Ý nghĩa của tiền lương

Với người lao động

Tiền lương đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với người lao động vì nó không chỉ là nguồn thu nhập để chi tiêu hàng ngày mà còn là yếu tố thúc đẩy làm việc tích cực và chịu trách nhiệm với công việc của mình.

Mức lương cao hay thấp cũng phản ánh giá trị và năng lực thực sự của mỗi cá nhân trong xã hội. Đồng thời, tiền lương giúp ổn định cuộc sống và tạo động lực cho người lao động phấn đấu hơn trong công việc.

Với doanh nghiệp

Tiền lương đối với doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng vì nó là một phần của chi phí sản xuất, do đó cần được quản lý và tính toán một cách cẩn thận và chính xác. Tổ chức tiền lương hiệu quả không chỉ giúp xây dựng nguồn lực nhân sự mà còn là công cụ quan trọng trong quản lý nguồn lao động của doanh nghiệp.

Việc trả lương càng cao sẽ tạo động lực cho nhân viên, giúp nhân viên có trách nhiệm hơn, không bỏ việc và tăng sự cam kết với công việc. Từ đó giúp doanh nghiệp tránh được chi phí tuyển dụng và đào tạo lao động mới, đồng thời duy trì và phát triển nguồn nhân lực ổn định và chất lượng.

>>Xem thêm: Lương 10 triệu cao hay thấp? Hướng dẫn cách chi tiêu và tiết kiệm

Tiền lương thường được tính dựa trên mức lương cơ bản của nhân viên

Nguyên tắc tính lương của các doanh nghiệp

Kỳ hạn trả lương

• Lương theo giờ, ngày, tuần được trả ngay sau thời gian làm việc, hoặc ít nhất là 15 ngày một lần.
• Lương tháng được trả một lần hoặc nửa tháng một lần.
• Lương theo sản phẩm hoặc lương khoán có thể được trả hàng tháng hoặc tạm ứng hàng tháng tùy theo thỏa thuận.

Nguyên tắc trả lương

• Lương phải được trả đúng hạn và đầy đủ qua các phương thức: tiền mặt, tài khoản ngân hàng hoặc qua trung gian.
• Trường hợp không trả được đúng hạn, nếu chậm dưới 15 ngày không cần trả thêm, trên 15 ngày phải trả thêm theo lãi suất quy định.
• Doanh nghiệp có thể áp dụng các cách tính và trả lương khác nhau cho từng vị trí nhằm đảm bảo công bằng và phù hợp.

Mức lương cơ bản thường được xác định trong hợp đồng lao động hoặc chính sách công ty

7 cách tính tiền lương phổ biến, chính xác nhất

Cách tính lương theo sản phẩm

Để tính lương theo sản phẩm, ta áp dụng cách tính tiền lương theo công thức:

Ví dụ

Một công nhân may được 70 chiếc áo sơ mi trong một tuần và đơn giá mỗi chiếc áo là 10,000 VND. Lương các công nhân may sẽ nhận được là: 70 x 10,000 = 700,000 VND.

Cách tính lương theo thời gian

Công thức tính lương theo thời gian:

Hoặc

Ví dụ minh họa

Một người lao động có mức lương thỏa thuận hàng tháng là 4,000,000 VND và tháng đó có 20 ngày làm việc thực tế.

Lương tháng = 4,000,000 / 20 ngày = 200,000 VND/ngày.

Nếu áp dụng công thức thứ hai, mức lương tháng là 4,000,000 / (26 x 20 ngày) = ≈7,692.31 VND/ngày.

Tiền lương có thể được tính theo tháng, tuần, giờ làm việc

Cách tính tiền lương theo tháng

Lương được trả mỗi tháng hoặc nửa tháng theo hợp đồng lao động ký kết giữa người lao động và doanh nghiệp. Số tiền này được xác định trước và trả đều vào thời gian được quy định trong hợp đồng lao động. Để tính tiền lương theo tháng, có 2 cách cơ bản nhất:

Công thức tính tiền lương theo tháng, cách 1:

Ví dụ
Lương cơ bản: 8,000,000 VND
Số ngày công thực tế: 26 ngày
Lương ngày công chuẩn: 8,000,000 / 26 = 307,692 VND/ngày
Lương tháng = ( 8,000,000 / 26) x 26 = 8,000,000 VND

Cách 2 có công thức như sau:

Ví dụ
Lương cơ bản: 8,000,000 VND
Số ngày công thực tế: 27 ngày
Lương tháng = (8,000,000 / 26)x 27 = 8,307,692 VND

Lưu ý:

• Cách tính lương theo thời gian giúp nhân viên dễ dàng hiểu và tính toán tiền lương của mình.
• Cần xem xét cẩn thận để chọn cách tính phù hợp với tình hình của doanh nghiệp và nhân viên.
• Việc chọn cách tính lương phù hợp sẽ ảnh hưởng đến năng suất lao động và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Tính lương theo tuần làm việc

Trong trường hợp hợp đồng lao động giữa người lao động và doanh nghiệp tính lương theo tuần, tiền lương được tính bằng công thức sau:

Ví dụ

Một công nhân trong một nhà máy có hợp đồng lao động tính lương theo tuần. Mức lương hàng tháng của công nhân này được thỏa thuận là 10 triệu VND.

Tiền lương theo tuần = (10,000,000 x 12 tháng) / 52 tuần = 2,307,692 VND/ tuần. Trong trường hợp này, công nhân sẽ nhận được khoảng 2,307,692 VND/ tuần.

Cách tính lương theo ngày

Công thức tính tiền lương theo ngày đơn giản theo công thức sau:

Hoặc

Ví dụ

Một nhân viên An làm việc trong một cửa hàng có hợp đồng lao động với mức lương hàng tháng là 8,000,000 VND. Trong một tháng, An làm việc 22 ngày.

Lương hàng ngày = 8,000,000 VND / 22 ngày = 363,636 VND/ngày. An sẽ nhận được khoảng 363,636 VND cho mỗi ngày làm việc.

Lương hàng ngày sẽ tính bằng cách chia tổng số tiền lương trong tháng hoặc tuần

Cách tính tiền lương theo giờ 

Công thức tính lương theo giờ làm việc:

Ví dụ

Anh B làm việc tại một cửa hàng có mức lương hàng ngày là 150,000 VND và làm việc 8 giờ mỗi ngày.

Tiền lương trả cho 1 giờ = 150,000 VND / 8 giờ = 18,750 VND/giờ. Anh B sẽ nhận được 18,750 VND cho mỗi giờ làm việc.

Cách tính lương khoán

Lương khoán được tính bằng cách nhân mức lương khoán với tỷ lệ phần trăm sản phẩm hoàn thành, đây là số lượng công việc đã hoàn thành đúng chất lượng so với kế hoạch. Công thức tính lương khoán:

Ví dụ minh họa
Trong một nhà máy sản xuất giày, các công nhân được trả lương khoán dựa trên số lượng sản phẩm hoàn thành và chất lượng của sản phẩm. Mức lương khoán được định là 2,500 VND cho mỗi đôi giày hoàn thành đạt chuẩn. Trong tháng này, công nhân Hoa đã hoàn thành 80 đôi giày đạt chuẩn.

Lương khoán = 2,500 x 80 đôi giày = 200,000 VND. Chị Hoa sẽ nhận được 200,000 VND là lương khoán cho công việc của mình trong tháng.

Các khoản phụ cấp như trợ cấp, phụ cấp đặc biệt cũng có thể được tính vào tiền lương

6 cách tính tiền lương với trường hợp đặc biệt

Tính tiền lương làm thêm ngày thường

Theo quy định của Điều 98 Bộ luật Lao động 2019, tiền lương làm thêm giờ và làm việc vào ban đêm được tính như sau:

Làm thêm giờ:

• Ngày thường: ít nhất 150% tiền lương giờ thực trả của công việc đang làm.
• Ngày nghỉ hằng tuần: ít nhất 200% tiền lương giờ thực trả của công việc đang làm.
• Ngày nghỉ lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương: ít nhất 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, tết, ngày nghỉ có hưởng lương.

Làm việc vào ban đêm: Được trả thêm ít nhất 30% tiền lương giờ thực trả của công việc đang làm vào ngày làm việc bình thường.
Làm thêm giờ vào ban đêm: Được trả thêm 20% tiền lương giờ thực trả của công việc vào ngày làm việc bình thường, ngày nghỉ hằng tuần hoặc ngày nghỉ lễ, tết.

>>Xem thêm: Lương cơ bản là gì? Cách tính lương cơ bản 2023 chuẩn, nhanh chóng

Cách tính tiền lương làm thêm giờ, công thức:

Trong đó:

• Lương cơ bản của ngày: mức lương công ty trả cho người lao động trong một ngày tính ra từ mức lương hàng tháng.
• 150%: hệ số để tính lương làm thêm, đảm bảo phải ít nhất bằng 150% so với mức lương làm hằng ngày.
• 8 giờ: là số giờ làm việc trong một ngày, theo quy định của nhà nước.

Ví dụ

Giả sử người lao động B có mức lương cơ bản là 6 triệu đồng cho 28 ngày công. Ta có lương cơ bản ngày của người A sẽ là 6 triệu /28 = 214,285.71 VND. 

Lương làm thêm 1 giờ ngày thường của người A là: (214,285.71 x 150%)/ 8 = 31,250 VND. Nếu người lao động B phải làm thêm vào một ngày thường sẽ nhận được 31,250 VNĐ cho mỗi giờ làm thêm.

>>Xem thêm: Hệ số lương là gì? Cách tính lương theo hệ số lương mới nhất

Tính toán tiền lương cần tuân thủ các quy định pháp lý

Tính tiền lương làm thêm ngày nghỉ

Để tính lương làm thêm vào ngày Chủ nhật cho lao động, ta sử dụng công thức tính tiền lương sau:

Trong đó:

• Lương cơ bản của ngày là mức lương mà người lao động được trả trong một ngày làm việc bình thường.
• Hệ số là tỷ lệ phần trăm được áp dụng vào lương cơ bản để tính lương làm thêm. Trong trường hợp này, hệ số là 200% (tức là gấp đôi).

Ví dụ

Giả sử mức lương cơ bản của anh Y là 200,000 VNĐ mỗi ngày. Để tính lương làm thêm vào ngày Chủ nhật, ta áp dụng công thức:

Lương ngày Chủ nhật = 200,000 VNĐ * 200% = 400,000 VNĐ

Vậy nếu anh Y phải làm việc vào ngày Chủ nhật, anh sẽ được trả lương làm thêm là 400,000 VND gấp đôi mức lương cơ bản. 

>>Xem thêm: Định chế tài chính là gì? Các định chế tài chính ở Việt Nam hiện nay

Cách tính tiền lương ngày lễ, Tết

Để tính lương làm thêm vào ngày lễ tết cho lao động, chúng ta sử dụng công thức sau:

Trong đó:

• Lương cơ bản của ngày là mức lương mà người lao động được trả trong một ngày làm việc bình thường.
• Hệ số là tỷ lệ phần trăm được áp dụng vào lương cơ bản để tính lương làm thêm. Trong trường hợp này, hệ số là 300%.

Ví dụ

Giả sử mức lương cơ bản của một người lao động vào ngày lễ tết là 200,000 VNĐ. Áp dụng công thức trên, ta có:
Lương làm thêm ngày lễ tết = 200,000 x 300% = 600,000 VNĐ

Người lao động sẽ được trả lương làm thêm là 600,000 VNĐ vào ngày lễ tết.

Các công ty có thể áp dụng chính sách trả tiền lương x2 cho nhân viên

>>Xem thêm: Phụ cấp lương là gì? Quy định về các khoản phụ cấp lương hiện nay

Cách tính lương tháng thứ 13

Cách tính tiền lương tháng 13 cho người lao động có thể được thực hiện theo 2 phương pháp:

Tính lương tháng 13 theo tiền lương trung bình

Nếu người lao động đã làm đủ 12 tháng trở lên, mức lương tháng 13 sẽ được tính dựa trên tiền lương trung bình của 12 tháng trước đó. Công thức:

Ví dụ

Anh A có mức lương từ tháng 01/2021 đến tháng 12/2021 là 15 triệu đồng/tháng, thì mức lương tháng 13 của Anh A sẽ là: (15 triệu đồng x 12 tháng) / 12 tháng = 15 triệu VND.

Tính lương tháng 13 theo lương tháng 12

Một phương pháp phổ biến khác là tính lương tháng 13 dựa trên mức lương của tháng 12 trước đó. Công thức tính lương tháng 13 này như sau:

Ví dụ

Nếu mức lương của Anh B trong tháng 12 là 18 triệu đồng, thì mức lương tháng 13 của Anh B sẽ là 18 triệu đồng.

>>Xem thêm: Lương Net là gì? Cách quy đổi lương Net sang Gross chính xác nhất

Cách tính tiền lương đảm bảo quyền lợi cho người lao động một cách công bằng và minh bạch

Cách tính lương trong ngày nghỉ phép có lương

Theo quy định của Bộ Luật Lao Động, sau khi làm việc đủ 12 tháng cho một nhà tuyển dụng, người lao động được nghỉ phép hàng năm và hưởng lương từ 12 đến 16 ngày.

Mỗi 5 năm làm việc, số ngày nghỉ hàng năm sẽ tăng thêm 1 ngày, theo quy định tại Điều 112 của Bộ Luật Lao Động. Phòng nhân sự cần chú ý ghi chính xác số ngày nghỉ phép hàng năm của người lao động để tính lương.

Ngoài ra, người lao động cũng được hưởng lương trong các ngày nghỉ sau đây, theo quy định tại Điều 115 của Bộ Luật Lao Động:

• Tết Dương lịch: 1 ngày (ngày 1/1 dương lịch).
• Tết Âm lịch: 5 ngày.
• Ngày Chiến thắng: 1 ngày (ngày 30/4 dương lịch).
• Ngày Quốc tế lao động: 1 ngày (ngày 1/5 dương lịch).
• Quốc khánh: 2 ngày (ngày 2/9 dương lịch và 1 ngày liền kề trước hoặc sau).
• Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: 1 ngày (ngày 10/3 âm lịch).
• Khi kết hôn: được nghỉ 3 ngày.
• Sinh con, nhận con nuôi: nghỉ 1 ngày.
• Thương binh, gia đình liệt sĩ: nghỉ 3 ngày.
• Các trường hợp khác như mất mát gia đình: nghỉ theo quy định.
• Lao động là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam cũng được nghỉ thêm 1 ngày vào Tết cổ truyền dân tộc và 1 ngày vào Quốc khánh của quốc gia mình. 

>>Xem thêm: Lương tháng 13 là gì? Cách tính và quy định về lương tháng 13 chi tiết

Những sai sót phát sinh trong quá trình tính lương

Tính lương sai sót

Các lỗi trong tính toán lương như thiếu sót thông tin, sai số trong cách tính tiền lương, tính toán giờ công, không tính đúng các khoản khấu trừ, tạm ứng, thực lãnh có thể dẫn đến phàn nàn từ nhân viên về sự không chính xác và công bằng trong khi tính lương.

Nếu quy trình tính lương không linh hoạt, có thể gây ra khó khăn trong việc xử lý

Mức lương bị tiết lộ

Việc lộ thông tin về mức lương của một nhân viên có thể xảy ra do sơ xuất trong quản lý tài liệu hoặc thông tin. Sự so sánh giữa các nhân viên dựa trên mức lương có thể dẫn đến sự không hài lòng và xích mích nội bộ.

>>Xem thêm: 2024 - năm của xu hướng đầu tư tài chính cá nhân online

Trả lương chậm trễ

Tình trạng trả lương muộn có thể gây ra sự bất mãn từ phía nhân viên, đặc biệt khi nhân viên phụ thuộc vào lương hàng tháng để chi tiêu. Nguyên nhân có thể là do tài chính doanh nghiệp không ổn định, quy trình tính lương phức tạp, hoặc vấn đề kỹ thuật như nghẽn mạng hoặc vấn đề với ngân hàng.

Việc tính toán tiền lương chính xác không chỉ là trách nhiệm của nhà tuyển dụng mà còn là quyền lợi của người lao động. Bằng cách áp dụng các phương pháp tính lương đúng đắn và minh bạch, cả hai bên có thể đảm bảo rằng quan hệ lao động được xây dựng trên cơ sở công bằng và tin cậy. Hy vọng bài viết trên của Tikop sẽ hữu ích với bạn, giúp bạn nắm rõ cách tính tiền lương và có góc nhìn tổng quan về cách tính lương. Theo dõi ngay kiến thức tài chính để biết thêm nhiều điều thú vị.