Lương khoán là gì
Khái niệm lương khoán
Trên thực tế người lao động và người sử dụng lao động được phép thỏa thuận hình thức trả lương. Cụ thể tại Điều 96 Bộ luật Lao động 2019 quy định:
“ 1. Người sử dụng lao động và người lao động thỏa thuận về hình thức trả lương theo thời gian, sản phẩm hoặc khoán.
2. Lương được trả bằng tiền mặt hoặc trả qua tài khoản cá nhân của người lao động được mở tại ngân hàng.
Trường hợp trả lương qua tài khoản cá nhân của người lao động được mở tại ngân hàng thì người sử dụng lao động phải trả các loại phí liên quan đến việc mở tài khoản và chuyển tiền lương.”
Để trả lời lương khoán là gì cần căn cứ theo Điểm c, Khoản 1, Điều 54, Nghị Định 145/2020/NĐ-CP ban hành ngày 14/12/2020. Cụ thể tại Điểm c điều này nêu rõ:
“Tiền lương khoán được trả cho người lao động hưởng lương khoán, căn cứ vào khối lượng, chất lượng công việc và thời gian phải hoàn thành.”
Như vậy, lương khoán là khoản tiền lương được người sử dụng lao động trả cho người lao động dựa trên chất lượng công việc, khối lượng công việc và thời gian hoàn thành công việc được giao.
Hiện nay, lương khoán được sử dụng phổ biến trong các công việc mang tính chất thời vụ, tạm thời.
Lương khoán được sử dụng phổ biến trong công việc tạm thời
Ví dụ trả lương khoán
Lao động A được thuê gia công 10 bộ bàn ghế trong vòng 1 tháng, với mức lương lương khoán cho 10 bộ bàn ghế hoàn thành (đúng mẫu mã, chất lượng thỏa thuận) lao động A sẽ được trả 10 triệu đồng.
Sau 1 tháng lao động A hoàn thành toàn bộ 10 bộ bàn ghế, A sẽ nhận được toàn bộ số tiền làm khoán theo thỏa thuận là 100% x 10 triệu = 10 triệu đồng.
Trường hợp sau 1 tháng mà A chỉ hoàn thành 5 bộ bàn ghế (tương đương 50% công việc thỏa thuận) thì lương khoán A nhận được là 50% x 10 triệu = 5 triệu đồng.
Lương khoán tiếng Anh là gì?
Lương khoán tiếng Anh là Piece wage.
Cách tính lương khoán chi tiết
Công thức tính lương khoán
Lương khoán = Mức lương khoán x Tỷ lệ % sản phẩm hoàn thành
Trong đó:
Lương khoán: Mức lương người lao động nhận được.
Mức lương khoán: Mức cơ bản mà người lao động thỏa thuận với người sử dụng lao động.
Tỷ lệ: Tỷ lệ % mức lương
Sản phẩm hoàn thành: số lượng sản phẩm hoàn thành.
Ví dụ tính lương khoán
Chị A được thuê công nhân đóng hộp khẩu trang với yêu cầu mỗi tháng phải thực hiện đóng 10.000 hộp khẩu trang thì được nhận 6 triệu đồng. Tuy nhiên, trong tháng đầu nhận việc, chị A chỉ hoàn thành 8.000 hộp khẩu trang, đạt 80% sản phẩm được giao nên chị A sẽ nhận được số tiền như sau:
6 triệu đồng x 80% = 4,8 triệu đồng.
Công thức lương khoán đơn giản
Các hình thức trả lương khoán hiện nay
Theo quy định của pháp luật về lao động thì người lao động và người sử dụng lao động được phép thỏa thuận trong hợp đồng lao động về hình thức trả lương theo thời gian, sản phẩm và lương khoản dựa trên cơ sở về tính chất công việc, điều kiện sản xuất kinh doanh. Cụ thể Điều 54 Nghị định 145/2020/NĐ-CP :
– Tiền lương theo thời gian được trả cho người lao động hưởng lương theo thời gian căn cứ vào thời gian làm việc từng ngày, từng tuần, từng ngày, giờ theo thỏa thuận trong hợp đồng lao động:
- Tiền lương tháng trả cho một tháng làm việc
- Tiền lương tuần được trả cho 1 tuần làm việc. Nếu hợp đồng lao động thỏa thuận về tiền lương theo tháng thì tiền lương tuần sẽ được xác định bằng tiền lương tháng nhân với 12 tháng và chia cho 52 tuần.
- Tiền lương ngày được trả cho thời gian 1 ngày làm việc: Nếu hợp đồng lao động thỏa thuận lương theo tháng thì tiền lương ngày được xác định bằng tiền lương tháng chia cho số ngày làm việc trong tháng. Nếu hợp đồng lao động thỏa thuận về trả lương theo tuần thì tiền lương ngày được xác định bằng tiền lương tuần chia cho số ngày làm việc theo tuần.
- Tiền lương được trả cho một giờ làm việc. Nếu hợp đồng thỏa thuận trả tiền lương theo tháng, theo tuần hay theo ngày thì tiền lương giờ làm việc được xác định bằng tiền lương ngày chia cho số giờ làm việc bình thường trong ngày.
– Tiền lương theo sản phẩm được trả cho người lao động hưởng lương theo sản phẩm và căn cứ vào mức độ hoàn thành số lượng, chất lượng sản phẩm được giao.
– Tiền lương khoán được trả cho người lao động hưởng lương khoán, căn cứ vào khối lượng, chất lượng công việc và thời gian phải hoàn thành.
Tiền lương được quy định như trên sẽ được trả bằng tiền mặt hoặc trả qua tài khoản ngân hàng của người lao động.
Như vậy, tiền lương khoán sẽ được căn cứ theo khối lượng, chất lượng và thời gian hoàn thành công việc. Tiền lương khoán được người sử dụng lao động trả vào tài khoản ngân hàng hoặc trả tiền mặt cho người lao động.
Có nhiều hình thức trả lương khoán
Nguyên tắc trả lương khoán
Kỳ hạn trả lương khoán
Người lao động hưởng lương theo hình thức khoán được trả lương theo kỳ hạn thỏa thuận của hai bên. Trường hợp công việc phải làm trong nhiều tháng thì hằng tháng được tạm ứng tiền lương theo khối lượng công việc đã làm trong tháng.
Trường hợp không thể trả lương khoán đúng hạn
Việc trả lương khoán không đúng hạn theo thỏa thuận, người sử dụng lao động sẽ bị phạt vi phạm nghĩa vụ hợp đồng (nếu trong hợp đồng quy định). Tuy nhiên trường hợp bất khả kháng dẫn tới không thể trả lương đúng quy định được thực hiện theo Khoản 4, Điều 97, Bộ luật Lao động 2019. Cụ thể:
- Trường hợp vì lý do bất khả kháng mà người sử dụng lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng không thể trả lương đúng hạn thì không được chậm quá 30 ngày;
- Nếu trả lương chậm từ 15 ngày trở lên thì người sử dụng lao động phải đền bù cho người lao động một khoản tiền ít nhất bằng số tiền lãi của số tiền trả chậm tính theo lãi suất huy động tiền gửi có kỳ hạn 01 tháng do ngân hàng nơi người sử dụng lao động mở tài khoản trả lương cho người lao động công bố tại thời điểm trả lương.
Quy định về trả lương khoán
Ngoài việc hiểu lương khoán là gì người lao động và người sử dụng cần nắm rõ hình thức trả lương. Mặc dù được lựa chọn hình thức trả lương nhưng sẽ có quy định riêng nếu lựa chọn hình thức trả lương mà người lao động không có cơ sở thuận tiện. Cụ thể:
- Người sử dụng có thể trả lương trả bằng tiền mặt hoặc trả qua tài khoản cá nhân của người lao động được mở tại ngân hàng.
- Trường hợp trả qua tài khoản ngân hàng thì người sử dụng lao động phải trả các loại phí liên quan đến việc mở tài khoản và chuyển tiền lương khi chọn trả lương qua tài khoản cá nhân của người lao động.
Có nhiều quy định về trả lương khoán
Lương khoán có đóng phải đóng bảo hiểm xã hội không?
Căn cứ theo Khoản 1, Điều 2 Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định:
"1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bao gồm:
a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;”
Như vậy, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ 03 tháng trở lên hoặc hợp đồng lao động không xác định thời gian; thì thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Có thể thấy, việc có phải tham gia BHXH bắt buộc hay không sẽ phụ thuộc vào thời hạn hợp đồng lao động mà người lao động ký với doanh nghiệp.
Trường hợp thỏa thuận hình thức trả lương theo lương khoán tại hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên thì người lao động vẫn thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Lương khoán đóng bảo hiểm xã hội như thế nào?
Căn cứ Điều 85 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 và khoản 2 Điều 7 Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, được sửa đổi bởi khoản 13 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH năm 2020:
"2. Đơn vị là doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp trả lương theo sản phẩm, theo khoán thì đăng ký phương thức đóng 03 hoặc 06 tháng một lần với cơ quan BHXH; cơ quan BHXH phối hợp với cơ quan Lao động kiểm tra tại đơn vị trước khi quyết định phương thức đóng của đơn vị. Chậm nhất đến ngày cuối cùng của phương thức đóng, đơn vị phải chuyển đủ tiền vào quỹ BHXH."
Lương khoán cũng phải đóng bảo hiểm xã hội
Câu hỏi thường gặp
Hợp đồng giao khoán là gì?
Hợp đồng giao khoán là sự thỏa thuận của 2 bên. Theo đó bên nhận khoán có nghĩa vụ hoàn thành một công việc nhất định theo yêu cầu của bên giao khoán. Sau khi đã hoàn thành phải bàn giao cho bên giao khoán kết quả công việc đó. Bên giao khoán nhận kết quả công việc và có trách nhiệm trả cho bên nhận khoán tiền thù lao đã thỏa thuận.
Lương khoán có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không?
Hợp đồng khoán việc thì có phải nộp thuế thu nhập cá nhân
Theo đó thì những cá nhân làm việc theo hợp đồng khoán việc thì sẽ nhận được khoản tiền lương, tiền công thì khoản tiền lương tiền công này sẽ đuợc xác nhận là nguồn thu nhập phải chịu thuế thu nhập cá nhân.
Trên đây là thông tin về hình thức trả lương khoán và cách tính chi tiết và chính xác nhất. Cùng đón đọc các bài viết về kiến thức tài chính cùng Tikop qua các bài viết sau nhé!
Tải ứng dụng 
