Stablecoin là gì?
Stablecoin là một dạng tiền điện tử được tạo ra nhằm giữ giá trị ổn định bằng cách liên kết với các tài sản bên ngoài, như các loại tiền tệ truyền thống (ví dụ như đô la Mỹ), hàng hóa và các công cụ tài chính khác. Mục tiêu chính của stablecoin là hạn chế sự biến động giá mạnh mẽ mà các loại tiền ảo như Bitcoin thường gặp phải, giúp chúng trở nên thích hợp hơn cho các giao dịch và hoạt động tài chính hàng ngày.
Tìm hiểu về khái niệm Stablecoin
Vai trò của Stablecoin
Thị trường tiền ảo nổi bật với nhiều ưu điểm vượt trội so với thị trường truyền thống, như tính minh bạch, bảo mật cao và khả năng thanh toán toàn cầu không giới hạn. Tuy nhiên, thị trường này hoạt động 24/7 mà không bị kiểm soát bởi bất kỳ cơ quan nhà nước nào, dẫn đến mức độ biến động rất cao. Giá của token có thể giảm hàng chục phần trăm chỉ trong vòng vài giờ, vài ngày, hoặc một tuần.
Do đó, sự biến động này đã gây ra nhiều nghi ngờ về tiềm năng đầu tư thực sự của tiền mã hóa, hay liệu nó chỉ là công cụ đầu cơ. Và Stablecoin giải quyết được sự biến động giá mạnh này. Stablecoin tách biệt tính chất rủi ro cao của tiền mã hóa khỏi sự biến động lớn, đồng thời, tính ổn định của Stablecoin giúp chúng trở thành phương tiện lưu trữ và trao đổi giá trị đáng tin cậy hơn.
Vai trò của Stablecoin
Cách hoạt động của Stablecoin
Stablecoin có tài sản thế chấp bằng tiền pháp định (Fiat-collateralized Stablecoins)
Khi người dùng mua stablecoin, họ gửi tiền pháp định (fiat) vào kho dự trữ của nhà phát hành. Nhà phát hành sau đó sẽ phát hành Stablecoin tương đương. Khi người dùng muốn đổi lại fiat, Stablecoin sẽ bị "đốt" (loại bỏ khỏi lưu thông) và họ nhận lại tiền pháp định.
Stablecoin có tài sản thế chấp bằng crypto (Crypto-collateralized Stablecoins)
Người dùng khóa tiền ảo (crypto) của mình vào các hợp đồng thông minh (smart contract) và tạo ra Stablecoin với giá trị nhỏ hơn số tiền đã thế chấp. Điều này giúp bảo đảm rằng ngay cả khi tài sản thế chấp bị mất giá, Stablecoin vẫn giữ được giá trị ổn định.
Stablecoin thuật toán (Algorithmic Stablecoins)
Khi giá Stablecoin cao hơn mức giá mục tiêu (thường là 1 đô la Mỹ), hệ thống sẽ phát hành thêm coin để giảm giá. Ngược lại, nếu giá thấp hơn mức mục tiêu, hệ thống sẽ thu mua hoặc đốt bớt coin để tăng giá trị.
Cách thức hoạt động của Stablecoin
Ưu và nhược điểm của Stablecoin
Ưu điểm
- Stablecoin có thể được dùng để thực hiện các giao dịch hàng ngày. Doanh nghiệp và cá nhân đều đánh giá cao sự ổn định mà Stablecoin mang lại. Trong khi tiền mã hóa (crypto) thường không được áp dụng rộng rãi cho các giao dịch hàng ngày do tính biến động cao, các Stablecoin lớn với khả năng duy trì giá ổn định lại rất đáng tin cậy và phù hợp cho các giao dịch thường xuyên.
- Stablecoin tận dụng những lợi ích của công nghệ blockchain. Bạn có thể chuyển Stablecoin đến bất kỳ ai trên thế giới có ví tiền mã hóa tương thích (mà bạn có thể dễ dàng tạo ra miễn phí). Việc chi tiêu gấp đôi và lỗi giao dịch hầu như không xảy ra. Những đặc điểm này cùng với những lợi ích khác làm cho Stablecoin trở thành một công cụ rất linh hoạt.
- Các nhà giao dịch và nhà đầu tư có thể sử dụng Stablecoin để giảm rủi ro cho danh mục đầu tư của mình. Việc phân bổ một phần của danh mục đầu tư vào stablecoin là một phương pháp hiệu quả để giảm thiểu rủi ro tổng thể. Danh mục đầu tư của bạn sẽ chống chịu tốt hơn trước sự biến động của thị trường và bạn sẽ có sẵn tiền để tận dụng cơ hội khi chúng xuất hiện. Bạn cũng có thể chuyển đổi tiền mã hóa sang Stablecoin trong thời kỳ suy thoái thị trường và mua lại với giá thấp hơn (bán khống). Stablecoin cho phép bạn vào và thoát vị thế một cách dễ dàng mà không cần phải rút tiền ra ngoài chuỗi.
>>> Xem thêm: Cơ chế thị trường là gì? Ưu điểm, nhược điểm, ví dụ chi tiết
Nhược điểm
- Stablecoin không phải lúc nào cũng duy trì được sự ổn định về giá. Dù một số dự án lớn có hiệu quả tốt trong việc giữ giá ổn định, vẫn có nhiều dự án gặp khó khăn và thất bại. Khi một Stablecoin không thể duy trì tỷ lệ neo, nó có thể mất giá trị đáng kể.
- Không phải tất cả các Stablecoin đều công khai kiểm toán đầy đủ, và nhiều loại chỉ cung cấp chứng thực cơ bản. Các kế toán tư nhân thực hiện các chứng nhận này thay mặt cho các nhà phát hành stablecoin.
- Stablecoin được thế chấp bằng tiền pháp định thường có tính tập trung hơn so với các loại tiền mã hóa khác. Một tổ chức trung tâm giữ tài sản thế chấp và có thể phải tuân theo các quy định tài chính bên ngoài. Điều này cho phép tổ chức đó kiểm soát đáng kể Stablecoin. Bạn cũng phải tin tưởng vào việc tổ chức phát hành có giữ đủ dự trữ như họ cam kết.
- Cả Stablecoin thế chấp và không thế chấp đều phụ thuộc nhiều vào cộng đồng để hoạt động. Các dự án tiền mã hóa thường có cơ chế quản trị mở, có nghĩa là người dùng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và vận hành của dự án. Vì vậy, bạn cần phải tham gia vào cộng đồng hoặc tin tưởng vào các nhà phát triển để dự án được điều hành một cách có trách nhiệm.
Ưu và nhược điểm của Stablecoin
Phân loại Stablecoin
Stablecoin được thế chấp bằng tiền pháp định
Các stablecoin này được đảm bảo 1:1 bởi một tiền pháp định làm tài sản thế chấp, như Đô la Mỹ, Euro, Đô la Canada, hoặc các khoản dự trữ tài chính khác bằng tiền pháp định được bảo đảm bởi các tổ chức tài chính, chẳng hạn như tín phiếu kho bạc và trái phiếu kho bạc. Tất cả tài sản thế chấp đều được lưu trữ ngoài chuỗi bởi tổ chức phát hành hoặc tổ chức tài chính. Một số ví dụ phổ biến về Stablecoin được hỗ trợ bằng tiền pháp định bao gồm Tether (USDT), USD Coin (USDC), BUSD, GUSD, và PAX.
Stablecoin được thế chấp bằng tiền điện tử
Các stablecoin này được đảm bảo bằng các loại tiền điện tử khác và yêu cầu một mức tài sản thế chấp vượt trội để chống lại sự biến động của tiền điện tử dự trữ. Ví dụ phổ biến của loại Stablecoin này bao gồm Dai (DAI) và Reserve Rights (RSV) của MakerDAO.
Stablecoin được hỗ trợ bằng hàng hóa
Các Stablecoin này được đảm bảo bởi các tài sản vật chất như kim loại quý (vàng, bạc), dầu, và bất động sản. Trong số đó, vàng và bạc là những tài sản phổ biến nhất được dùng làm tài sản thế chấp. Giá trị ổn định của các Stablecoin hỗ trợ hàng hóa này được liên kết với giá trị đồng đô la tương đương của tài sản cơ bản. Ví dụ điển hình về các Stablecoin này bao gồm Tether Gold (XAUT) và Pax Gold (PAXG).
Algorithmic Stablecoins
Algorithmic Stablecoins không dựa vào tài sản thế chấp mà thay vào đó sử dụng các cơ chế thuật toán để điều chỉnh cung và cầu nhằm duy trì sự ổn định về giá. Tuy nhiên, việc thực hiện mục tiêu này có thể gặp khó khăn. Sau sự sụp đổ của Stablecoin TerraUSD (UST), hiện tại trên thị trường tiền điện tử có một số loại Stablecoin thuật toán phổ biến khác như USDD và Frax (FRAX).
Các loại Stablecoin
TOP 5 Stablecoin phổ biến nhất trên thị trường
Tether (USDT)
Tether là một Stablecoin do Tether Limited phát hành, một công ty có trụ sở tại Hong Kong. Tether được gắn giá với đô la Mỹ theo tỷ lệ 1:1. Đây là stablecoin đầu tiên được phát hành và hiện vẫn là Stablecoin phổ biến thứ hai.
Tether được bảo đảm bằng các tài sản thực tế, bao gồm đô la Mỹ, trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ, và các loại tài sản khác. Tether Limited có trách nhiệm duy trì một quỹ dự trữ tương ứng với giá trị của tất cả các Tether đang lưu hành.
USDC
USDC là một Stablecoin do Circle phát hành, một công ty có trụ sở tại Hoa Kỳ. USDC được gắn giá với đô la Mỹ theo tỷ lệ 1:1. Nó được bảo đảm bằng các tài sản thực tế, bao gồm đô la Mỹ, trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ, và các loại tài sản khác. Circle có trách nhiệm duy trì một quỹ dự trữ tương ứng với giá trị của tất cả các USDC đang lưu hành.
DAI
DAI là một Stablecoin do MakerDAO phát hành, một tổ chức tự trị phi tập trung. Người dùng có thể gửi Ether (ETH) để nhận DAI. DAI được bảo đảm bằng tài sản thế chấp, bao gồm ETH, các loại tài sản khác, và các khoản vay từ các nhà cung cấp thanh khoản. MakerDAO có trách nhiệm duy trì một quỹ dự trữ tương ứng với giá trị của tất cả các Dai đang lưu hành.
TrueUSD (TUSD)
TrueUSD (TUSD) là một Stablecoin do TrustToken phát hành, một công ty có trụ sở tại Hoa Kỳ. TUSD được gắn giá với đô la Mỹ theo tỷ lệ 1:1. Nó được bảo đảm bằng các tài sản thực tế, bao gồm đô la Mỹ được lưu giữ tại các ngân hàng uy tín. TrustToken có trách nhiệm duy trì một quỹ dự trữ tương ứng với giá trị của tất cả các TUSD đang lưu hành.
First Digital USD (FDUSD)
First Digital USD (FDUSD) là một Stablecoin do First Digital Asset phát hành, một công ty có trụ sở tại Singapore. FDUSD được gắn giá với đô la Mỹ theo tỷ lệ 1:1. Nó được bảo đảm bằng các tài sản thực tế, bao gồm đô la Mỹ được lưu giữ tại các ngân hàng uy tín. First Digital Asset có trách nhiệm duy trì một quỹ dự trữ tương ứng với giá trị của tất cả các FDUSD đang lưu hành.
TOP 5 Stablecoin phổ biến và tiềm năng hiện nay
Các loại Stablecoin mới trên thị trường hiện nay
PayPal USD (PYUSD)
Trong những phát triển gần đây, PayPal đã giới thiệu Stablecoin của riêng mình mang tên PayPal USD (PYUSD), được gắn giá với đô la Mỹ. Động thái này của một công ty tài chính lớn cho thấy sự gia tăng mức độ liên quan và việc áp dụng Stablecoin trong hệ sinh thái tiền điện tử.
First Digital USD (FDUSD)
First Digital USD (FDUSD) được giới thiệu vào tháng 6 năm 2023 là một bổ sung tương đối mới vào thị trường Stablecoin. FDUSD được phát hành bởi First Digital Group, có trụ sở tại Hồng Kông, và hoạt động trên blockchain Ethereum và BNB Chain, với kế hoạch mở rộng sang các blockchain khác trong tương lai. Khác với một số Stablecoin khác, FDUSD có thể được quy đổi thành USD, tăng cường độ tin cậy của nó. Sự ra mắt của FDUSD trùng với việc triển khai các quy định về tiền điện tử ở Hồng Kông, phản ánh sự tuân thủ các tiêu chuẩn quy định tại đó.
Kể từ khi ra mắt, FDUSD đã trở thành Stablecoin lớn thứ chín theo vốn hóa thị trường. Sự gia tăng nhanh chóng của nó được thúc đẩy bởi thông báo của Binance về việc ngừng hỗ trợ Stablecoin Binance USD (BUSD) do các vấn đề quy định. Sàn giao dịch tiền điện tử hàng đầu đã khuyên người dùng chuyển đổi BUSD sang FDUSD trước tháng 2 năm 2024, làm cho nó trở thành loại stablecoin được ưa chuộng trên nền tảng. Tính đến đầu tháng 9 năm 2023, FDUSD có vốn hóa thị trường gần 400 triệu USD.
Euro Coin (EUROC)
Euro Coin (EUROC) là một bổ sung mới gần đây vào thị trường stablecoin. Được Circle - công ty phát hành USDC - công bố vào tháng 5 năm 2023, EUROC hoàn toàn được hỗ trợ bằng đồng Euro, với tỷ lệ quy đổi 1:1. Tính đến tháng 8 năm 2023, stablecoin này có mặt trên các blockchain Ethereum và Avalanche.
Một ví dụ khác về stablecoin mới đã thu hút sự chú ý là Djed của Cardano. Tính đến tháng 8 năm 2023, Djed có vốn hóa thị trường hơn 3,5 triệu USD và xếp hạng 1.006 về vốn hóa thị trường.
Các loại Stablecoin mới trên thị trường hiện nay
Có thể mua Stablecoin ở đâu?
Dưới đây là một số sàn giao dịch nơi bạn có thể mua stablecoin:
- Sàn CEX: Hầu hết các sàn CEX cho phép mua bán Stablecoin bằng tài sản tiền điện tử và cung cấp giao dịch P2P (giao dịch ngang hàng) với tiền từ thẻ ngân hàng của nhà đầu tư.
- Sàn DEX: Một số sàn DEX được thiết kế chủ yếu để trao đổi Stablecoin với mức độ trượt giá thấp, chẳng hạn như Ellipsis, Curve Finance và Mobius.
Ngoài việc mua trực tiếp, bạn cũng có thể tạo mới (mint) Stablecoin thông qua việc sử dụng tài sản thế chấp. Các dự án hỗ trợ chức năng này bao gồm MakerDAO (DAI) và Abracadabra Money (MIM).
Có thể mua Stablecoin ở các sàn giao dịch tiền điện tử
Câu hỏi thường gặp
Stablecoin có phải là Bitcoin không?
Không, stablecoin không phải là Bitcoin.
Stablecoin đầu tiên là gì?
Stablecoin đầu tiên là đồng Tether (USDT), xuất hiện vào năm 2014.
Stablecoin nào tốt nhất?
Không có một câu trả lời duy nhất cho câu hỏi "Stablecoin nào là tốt nhất?" vì sự phù hợp của một stablecoin có thể phụ thuộc vào nhu cầu và mục tiêu của người dùng. Một số stablecoin phổ biến như USDT (Tether), USDC (USD Coin), DAI,...
Stablecoin có được quản lý không?
Stablecoin có thể được quản lý hoặc không được quản lý tùy thuộc vào loại và cơ chế hoạt động của chúng.
Stablecoin có thể sụp đổ không?
Có, stablecoin có thể sụp đổ hoặc mất giá trị, mặc dù chúng được thiết kế để duy trì giá trị ổn định.
Stablecoin có thể tăng giá trị không?
Stablecoin được thiết kế để duy trì giá trị ổn định, thường là cố định theo tỷ lệ 1:1 với một tài sản cơ bản như đô la Mỹ hoặc một loại tài sản khác.
Bạn có thể lưu trữ Stablecoin trên sổ cái không?
Có, Stablecoin có thể được lưu trữ trên sổ cái, nhưng cách lưu trữ phụ thuộc vào loại sổ cái và nền tảng bạn đang sử dụng.
Trên đây là một số thông tin về Stablecoin là gì, vai trò và cách hoạt động của loại tiền mã hóa này. Hy vọng bài viết này có thể giúp bạn có thêm nhiều kiến thức về thị trường tài chính crypto. Theo dõi chuyên mục Các kênh đầu tư khác của Tikop để cập nhật kiến thức hữu ích nhé!