Hợp đồng Repo là gì?
Khái niệm hợp đồng Repo
Repo, còn được gọi là hợp đồng mua lại, là một phương thức giao dịch phổ biến trong thị trường chứng khoán. Trong một giao dịch Repo, bên bán (hay còn gọi là người cung cấp) chuyển nhượng một tài sản chứng khoán như cổ phiếu hoặc trái phiếu cho bên mua (hay còn gọi là người mua), với cam kết sẽ mua lại tài sản đó sau một khoảng thời gian cụ thể với một giá định trước. Hiểu đơn giản, đây là một hình thức vay thế chấp với tài sản thế chấp là tài sản chứng khoán.
Repo là viết tắt của Repurchase Agreement
Hợp đồng Repo tiếng Anh là gì?
Hợp đồng Repo tiếng Anh là Repurchase Agreement.
Bản chất của Repo
Hợp đồng repo thực chất là một dạng giao dịch vay có kỳ hạn, sử dụng tài sản thể chấp là các tài sản tài chính. Phương thức giao dịch này được áp dụng phổ biến trên thị trường tài chính toàn cầu với mục tiêu tăng cường thanh khoản và cung cấp vốn cho các tổ chức tài chính trong những thời điểm khó khăn.
Trong hợp đồng repo, giá mua lại thường cao hơn giá bán cho cá nhân. Sự chênh lệch giữa hai giá này là phần lãi mà người mua có thể nhận được. Lợi nhuận này phụ thuộc vào thời gian người mua giữ tài sản, nắm giữ càng dài thì lợi nhuận càng cao.
Hợp đồng repo thực chất là hợp đồng vay thế chấp
Đặc điểm của hợp đồng Repo
Kỳ hạn giao dịch
Hợp đồng repo thường có kỳ hạn ngắn, từ qua đêm đến vài ngày. Mua lại tài sản qua đêm được gọi là vay trong một ngày. Hợp đồng trên 2 ngày được gọi là hợp đồng mua lại có kỳ hạn. Kỳ hạn giao dịch repo tiêu chuẩn như 1 tuần, 2 tuần hoặc 1-2 tháng cũng phổ biến, nhưng cần lưu ý là độ dài kỳ hạn ảnh hưởng đến lãi suất repo.
Repo có kỳ hạn giao dịch ngắn
Lãi suất hợp đồng
Trong hợp đồng repo, khoản tiền chênh lệch khi chuyển nhượng tài sản trở lại cho bên bán ban đầu là lãi suất mà người mua nhận được. Lãi suất repo là một thỏa thuận giữa hai bên trước khi thực hiện hợp đồng và chuyển giao tài sản. Lãi suất này thường thay đổi theo kỳ hạn của hợp đồng repo; nếu kỳ hạn kéo dài, người mua thường mong đợi lãi suất cao hơn.
Tỷ lệ chiết khấu
Trong giao dịch repo, tỷ lệ chiết khấu là một yếu tố quan trọng. Đây là phần tiền được giảm cho người mua tài sản tài chính, được xác định dựa trên giá trị của tài sản đó. Tỷ lệ chiết khấu có thể thay đổi tùy theo từng giao dịch, nhưng thường rơi vào khoảng 5%.
Ngày đáo hạn
Ngày đáo hạn (Maturity Date) là thời điểm mà bên bán phải mua lại tài sản chứng khoán từ bên mua. Khi đến ngày này, bên mua trả lại tài sản và bên bán trả số tiền ban đầu cộng với lãi suất repo.
Ngày đáo hạn của hợp đồng repo
Cách tính lãi khi giao dịch Repo
Công thức tính tiền lãi repo là:
Tiền lãi Repo = Vốn gốc x (thời hạn repo /365) x Lãi suất repo (ngày)
Trong đó:
- Vốn gốc là số tiền nhận được sau khi mua lại trừ đi số tiền ban đầu.
- Thời hạn repo là thời hạn giữ tài sản.
- Lãi suất repo là lãi suất của hợp đồng repo.
Kỳ hạn thỏa thuận mua lại thường ngắn, phổ biến nhất là qua đêm hoặc vài ngày. Thoả thuận mua lại qua đêm (Overnight Repo) là vay trong một ngày, còn mua lại trong thời hạn dài hơn gọi là thỏa thuận mua lại có thời hạn (Term Repo).
Các hợp đồng dài hạn thường theo các kỳ hạn tiêu chuẩn như 1 tuần, 2 tuần, 3 tuần, 1, 2, 3 hoặc 6 tháng. Thời hạn có thể mở, cho phép gia hạn hàng ngày với lãi suất thay đổi theo thị trường, tuỳ thuộc vào nhu cầu vốn của bên đi vay và khả năng đáp ứng nguồn vốn của bên cho vay, có thể được gia hạn mỗi ngày.
Ví dụ: Giả sử bạn bán một tài sản tài chính trị giá 10.000.000 VND cho ngân hàng Techcombank và cam kết mua lại sau 30 ngày với giá 10.100.000 VND. Khi kết thúc hợp đồng, bạn nhận lại 10.100.000 VND. Lãi suất repo là 12%. Tiền lãi repo được tính như sau:
Tiền lãi repo = (10.100.000 - 10.000.000) × (30 / 365) × 0,12 = 12.000 VND
Công thức tính tiền lãi repo đơn giản
Ý nghĩa Repo chứng khoán với thị trường
Hỗ trợ thanh khoản
Repo được sử dụng như một công cụ giúp tăng cường thanh khoản trên thị trường chứng khoán bằng cách cho phép nhà đầu tư mua và bán tài sản chứng khoán dễ dàng. Khi cần tiền mặt, nhà đầu tư có thể thực hiện repo để tạm thời bán tài sản và sau đó mua lại chúng sau một khoảng thời gian nhất định. Điều này giúp duy trì tính thanh khoản của thị trường.
Quản lý rủi ro, tài sản
Repo giúp cho nhà đầu tư khai thác giá trị của các tài sản chứng khoán của họ, duy trì quyền sở hữu tài sản cho họ, từ đó kiểm soát rủi ro tiềm ẩn trong thị trường và tận dụng sự biến động giá cả của tài sản.
Repo có khả năng giúp quản lý rủi ro và tài sản
Lãi suất cho vay, đầu tư
Repo cung cấp lãi suất cho vay cho người mua tài sản chứng khoán dựa trên sự chênh lệch giữa giá trị ban đầu và giá trị mua lại sau một khoảng thời gian nhất định. Người bán tài sản với hợp đồng repo có thể kiếm lợi từ việc cho vay tài sản của mình.
>>> Xem thêm: Rủi ro lãi suất là gì? Làm thế nào để quản lý rủi ro lãi suất?
Cung cấp vốn tài chính
Repo cung cấp vốn tài chính bằng cách giúp các tổ chức tài chính và ngân hàng có thể vay tiền tín dụng từ những người có dư địa vốn, cung cấp nguồn vốn tài chính cho họ.
Repo cung cấp vốn tài chính cho các tổ chức tài chính
Ứng dụng chính sách tiền tệ
Trong hệ thống tài chính, ngân hàng trung ương thường sử dụng repo trong chính sách tiền tệ để kiểm soát lượng tiền. Khi bán tài sản, họ tạo ra tiền mặt mới, và khi mua lại, họ rút tiền mặt ra khỏi hệ thống.
Giảm áp lực bán nguồn tài sản
Repo giúp giảm áp lực bán nguồn tài sản của các nhà đầu tư trong bối cảnh thị trường không thuận lợi. Thay vì bán tài sản khi giá trị thị trường giảm, họ có thể sử dụng repo để tạm thời đáp ứng nhu cầu tiền mặt và chờ đợi thị trường phục hồi. Đồng thời, repo chứng khoán không chỉ là một công cụ quan trọng để tăng cường thanh khoản thị trường mà còn có ý nghĩa quản lý tài sản, tạo nguồn vốn, kiếm lãi suất, và hỗ trợ các hoạt động kinh doanh. Repo tác động đến chính sách tiền tệ và giúp giảm áp lực bán tài sản trong thị trường không ổn định.
Repo giúp giảm áp lực bán nguồn tài sản bằng cách tạm thời đáp ứng nhu cầu tiền mặt cho nhà đầu tư
Hỗ trợ hoạt động kinh doanh
Repo đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hoạt động kinh doanh của các công ty chứng khoán, là một công cụ cho phép họ tạo nguồn vốn và duy trì tính thanh khoản. Các công ty chứng khoán có thể sử dụng repo để hỗ trợ các hoạt động mua bán và giao dịch, từ đó tối ưu hóa lợi nhuận và quản lý rủi ro.
Góp phần ổn định thị trường
Repo giúp nhà đầu tư và các tổ chức linh hoạt điều chỉnh chiến lược đầu tư, giảm biến động không mong muốn, tạo niềm tin cho nhà đầu tư và hỗ trợ vận chuyển, phân phối vốn, giữ vững tính ổn định và phát triển của thị trường tài chính.
Với các chức năng trên, repo có thể giúp ổn định thị trường
Phân loại hợp đồng mua lại trong chứng khoán
Repo có kỳ hạn
- Repo là loại hợp đồng mua lại tài sản tài chính, trong đó một bên thỏa thuận mua lại tài sản đã bán cho bên khác sau một thời gian nhất định.
- Kỳ hạn của hợp đồng và lãi suất được đề ra trong thỏa thuận để hai bên có thể đồng ý.
- Khi hợp đồng đáo hạn, tài sản sẽ được mua lại với mức giá cao hơn so với giá bán ban đầu, chịu ảnh hưởng từ lãi suất quy định trong hợp đồng.
Repo không có kỳ hạn
- Hợp đồng repo không giới hạn bởi một kỳ hạn cố định, thay vào đó có một kỳ hạn ngắn hạn, thường là mỗi ngày.
- Bên mua và bên bán thỏa thuận chuyển giao tài sản giữa họ, tương tự như trong hợp đồng có kỳ hạn.
- Không tự động chấm dứt nếu không có thông báo từ một trong hai bên, nó sẽ tự động gia hạn mỗi ngày.
- Lãi suất được quyết định bởi thỏa thuận giữa hai bên và thường gần tương đương với lãi suất vay qua đêm trên thị trường ngân hàng.
Lưu ý khi ứng dụng giao dịch Repo
- Hiểu rõ nghiệp vụ repo: Hiểu rõ nghiệp vụ này bao gồm hiểu về cách thời hạn hoạt động, cách tính lãi suất, và quyền và nghĩa vụ của bạn và công ty chứng khoán trong hợp đồng repo.
- Tìm hiểu về công ty chứng khoán: Cần tìm hiểu kỹ về khả năng tài chính, lịch sử hoạt động và danh tiếng của công ty chứng khoán trong ngành, từ đó chọn một công ty phù hợp và đáng tin cậy.
- Theo dõi thị trường: Theo dõi cẩn thận các diễn biến của thị trường chứng khoán và thay đổi giá trị của tài sản chứng khoán của bạn trong thời gian Repo sẽ giúp bạn có khả năng đưa ra quyết định nhanh chóng nếu cần thiết.
- Tuân thủ quy định và luật pháp: Việc luôn tuân thủ các quy định và luật pháp liên quan đến repo chứng khoán tại Việt Nam đòi hỏi thực hiện các thủ tục chuyển nhượng và tuân thủ các quy tắc về giao dịch chứng khoán.
- Xác định mục tiêu đầu tư: Mục tiêu đầu tư của bạn khi sử dụng repo có thể là tối ưu hóa thu nhập, quản lý rủi ro, hoặc tạo lợi nhuận ngắn hạn, việc xác định mục tiêu đầu tư từ sớm sẽ định hình chiến lược repo của bạn.
Một số câu hỏi thường gặp
Repo chứng khoán là gì?
Repo chứng khoán, còn gọi là hợp đồng mua lại, là giao dịch tài chính trong đó một bên bán tài sản (thường là chứng khoán) cho bên mua với cam kết mua lại lại tài sản sau một khoảng thời gian cố định và với giá được đồng ý trước. Giao dịch này thường được áp dụng để tăng cường thanh khoản hoặc quản lý rủi ro trong hệ thống tài chính.
Repo trái phiếu là gì?
Giao dịch repo trái phiếu là giao dịch mua bán lại áp dụng trong giao dịch trái phiếu. Đây là giao dịch mà một bên bán và chuyển giao quyền sở hữu trái phiếu cho một bên khác và cam kết sẽ mua lại, nhận lại quyền sở hữu trái phiếu đó sau một thời gian xác định với mức giá xác định.
Giao dịch Repo là gì?
Giao dịch Repo là một hợp đồng tài chính giữa hai bên, trong đó một bên bán tài sản và cam kết mua lại nó sau một thời gian với giá cố định.
Giao dịch Repo trái phiếu là gì?
Giao dịch repo trái phiếu là giao dịch mua bán lại áp dụng trong giao dịch trái phiếu. Đây là giao dịch mà một bên bán và chuyển giao quyền sở hữu trái phiếu cho một bên khác và cam kết sẽ mua lại, nhận lại quyền sở hữu trái phiếu đó sau một thời gian xác định với mức giá xác định.
Repo là viết tắt của từ gì?
Repo là viết tắt của cụm từ Repurchase Agreement.
Hợp đồng mua lại là công cụ của thị trường nào?
Nhưng chỉ từ tháng 7 năm 2000, các hợp đồng mua lại và mua lại đảo ngược bắt đầu được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sử dụng là một trong các công cụ điều hành CSTT (nghiệp vụ thị trường mở).
Trên đây là bài viết Hợp đồng Repo là gì? Cách tính lãi khi giao dịch Repo đơn giản. Theo dõi Tikop ngay để nhận các bài viết kiến thức chứng khoán mới nhất.