Chỉ số ROE và ROCE là gì? Ưu nhược điểm của từng chỉ số

Chỉ số ROCE là gì? Ưu nhược điểm

Chỉ số ROCE hay còn được gọi là tỷ lệ lợi nhuận dựa trên nguồn vốn sử dụng là một trong những công cụ quan trọng khi tiến hành đánh giá hiệu quả về hoạt động của một doanh nghiệp. Cùng tìm hiểu chi tiết về chỉ số này qua các thông tin sau đây.

1.1 Định nghĩ chỉ số ROCE

Chỉ số ROCE có tên Tiếng Anh là Return On Capital Employed hay còn được gọi là tỷ lệ lợi nhuận dựa trên nguồn vốn. ROCE được sử dụng để đo lường khả năng tạo ra lợi nhuận dựa trên nguồn vốn ban đầu doanh nghiệp đã bỏ ra. Hay nói theo cách khác, chỉ số ROCE cho biết được mức độ hiệu quả trong các hoạt động sử dụng nguồn vốn của doanh nghiệp đó để tạo ra lợi nhuận.

Chỉ số ROCE có khả năng đánh giá tỷ lệ lợi nhuận dựa trên tổng nợ phải trả và cả vốn chủ sở hữu. Nó cũng cung cấp cái nhìn tổng quát nhất về vấn đề hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy, rất nhiều các nhà đầu tư thường sẽ sử dụng chỉ số ROCE để đưa ra các lựa chọn đầu tư phù hợp cho mình.

chỉ số ROCE

1.2 Cách tính chỉ số ROCE

Công thức tính chỉ số ROCE như sau: 

công thức tính chỉ số roce

Trong đó: 

• EBIT: Thu nhập trước lãi và trừ thuế

• Vốn sử dụng = Tổng lượng tài sản – Số nợ ngắn hạn

Chỉ số ROCE là một trong những số liệu dùng để phân tích về khả năng sinh lời và cũng có khả năng so sánh với các mức sinh lời giữa các công ty về nguồn vốn. Có cả hai yếu tố cần thiết trên để có thể tính được lợi tức trên nguồn vốn sử dụng: thu nhập này được tính trước lãi vay, trước thuế và nguồn vốn đã sử dụng.

EBIT hay còn được gọi là nguồn thu nhập hoạt động. Nó cũng có thể cho biết một công ty sẽ có doanh thu bao nhiêu từ các hoạt động của mình mà không liên quan đến các vấn đề về lãi suất hoặc thuế. EBIT sẽ được tính bằng cách lấy tổng doanh thu trừ đi số giá vốn của hàng bán đã bỏ ra và các chi phí của hoạt động kinh doanh.

Vốn đã sử dụng thường sẽ rất giống với vốn đầu tư, được sử dụng trong việc tính toán ROIC. Vốn đã sử dụng sẽ được xác định bằng cách lấy tổng số tài sản trừ đi các khoản nợ trong thời gian ngắn hạn. 

Việc này cuối cùng sẽ cho ra nguồn vốn chủ sở hữu của các cổ đông cộng với những khoản nợ dài hạn. Thay vì sử dụng nguồn vốn có sẵn tại một thời điểm tùy ý, thì một số các nhà phân tích và các nhà đầu tư thường có thể lựa chọn tính toán ROCE dựa trên nguồn vốn sử dụng ở mức trung bình.

1.3 Ưu điểm

Việc tính toán chỉ số ROCE tương đối khá đơn giản. Nên nó hầu hết sẽ được sử dụng để có thể đánh giá hoạt động của toàn bộ đơn vị hoặc các dự án đầu tư. Nó dễ hiểu và được hầu hết các nhà quản lý không phải là kế toán có thể dễ dàng tính toán, cũng như hiểu được. 

Một trong những lợi thế trước khác của chỉ số ROCE đó là nó có thể được sử dụng giúp đánh giá năng lực thực thể hoặc tính khả thi của dự án đầu tư ở các quy mô, cũng như lãi suất khác nhau. Vì nó sẽ chỉ sử dụng nguồn lợi nhuận trước lãi và trước thuế.

Nếu như các bạn có thể thấy, thì tỷ lệ này sẽ được đo bằng phần trăm nên gần như rất dễ dàng và hợp lý để có thể xem, đồng thời đánh giá hiệu suất của những thực thể hoặc những dự án có mức độ quy mô khác nhau.

tính toán chỉ số roce

1.4 Nhược điểm

Nhược điểm chính của chỉ số này chính là ROCE sẽ sử dụng thông tin từ dữ liệu tài chính trong thời gian quá khứ. Và nó sẽ có thể bị dễ dàng thao túng bởi những CEO thông minh và có đầu óc tính toán. 

Như chúng ta cũng đều đã biết, tỷ lệ này sẽ được sử dụng để đánh giá mức độ hiệu quả của các hoạt động toàn bộ công ty hoặc dự án. Và quan trọng hơn sẽ là đánh giá hiệu quả về việc hoạt động của toàn bộ đội ngũ quản lý. 

Trong khi việc sử dụng tỷ lệ này sẽ để đánh giá toàn bộ kết quả hoạt động, Ban Giám đốc có thể dễ dàng sử dụng tỷ lệ này bằng cách thông qua việc sử dụng các kỹ thuật của kế toán hoặc không đầu tư thêm tài sản mới.

Chỉ số ROE là gì? Ưu nhược điểm

Chỉ số ROE có mức độ tương đối quan trọng trong việc phân tích tài chính, đồng thời được rất nhiều các chuyên gia sử dụng như một công cụ đắc lực để tiến hành đánh giá toàn bộ doanh nghiệp. Để có thể sử dụng chỉ số ROE một cách hiệu quả, yêu cầu các bạn cần phải tìm hiểu về bản chất và các đặc điểm chỉ số quan trọng này.

2.1 Định nghĩ chỉ số ROE

Khái niệm ROE vẫn còn tương đối khá mơ hồ đối với nhiều người mới bắt đầu tham gia lĩnh vực đầu tư tài chính. Bản chất ROE là từ viết tắt của cụm Return on Equity có nghĩa là lợi nhuận dựa trên vốn chủ sở hữu. Chỉ số ROE có thể đo lường mức độ sử dụng nguồn vốn chủ sở hữu một cách cực kỳ hiệu quả cho doanh nghiệp.

Chỉ số ROE sẽ phản ánh hoàn toàn các chỉ tiêu về mặt lợi nhuận của doanh nghiệp thông qua các báo cáo kinh doanh và nguồn vốn chủ sở hữu thông qua các bảng biểu cân đối tài chính.

ROE sẽ thường được sử dụng để có thể đo lường mức độ hiệu quả khi sử dụng nguồn vốn, đồng thời cũng có thể đánh giá tình trạng thực tế của một doanh nghiệp đối với những doanh nghiệp đối thủ đang có mặt trên thị trường và ở trong cùng một lĩnh vực, ngành nghề.

roe là viết tắt của return on equity

2.2 Cách tính chỉ số ROE

Việc xác định chính xác chỉ số ROE sẽ cần được đánh giá một cách thật chính xác, để có thể đánh giá được hiệu quả về doanh nghiệp. Công thức để tính chỉ số ROE cơ bản như sau:

Ta sẽ có: 

• Lợi nhuận sau thuế sẽ là lợi nhuận ròng chỉ dành cho các cổ đông thường, sau khi đã tiến hành thanh toán tất cả các khoản chi phí và thuế.

• Vốn chủ sở hữu là nguồn vốn do chính các cổ đông đóng góp, giá trị về tài sản ròng hữu hình.  

Cách để xác định được chỉ số ROE thông qua các báo cáo tài chính và các kết quả về việc kinh doanh:

• Bước 1: Xác định rõ ràng chỉ số lợi nhuận sau thuế thông qua các báo cáo tài chính, cùng các kết quả kinh doanh dựa theo các kỳ của doanh nghiệp.

• Bước 2: Xác định nguồn vốn chủ sở hữu của các cổ đông đóng góp vốn trong cùng một khoảng thời gian để tính lợi nhuận.

• Bước 3: Tiến hành áp dụng công thức để tính chỉ số ROE.

Cách để xác định chính xác chỉ số ROE sẽ hoàn toàn dựa trên các thông số và các dữ liệu đã được tính toán sẵn của những sàn giao dịch tài chính.

2.3 Ưu điểm

Dễ dàng thể hiện tình hình kinh doanh, cũng như nguồn lợi nhuận của doanh nghiệp thông qua các báo cáo kinh doanh của kế toán. 

Đồng thời, đối với những cổ phiếu có chỉ số ROE cao thì cũng sẽ được nhiều nhà đầu tư chú ý và quan tâm lựa chọn, từ đó mang đến nguồn vốn thụ động dồi dào cho doanh nghiệp.

ưu điểm của roe

2.4 Nhược điểm

Đối với một số trường hợp chỉ số ROE thường sẽ không ổn định và sẽ lên xuống bất thường do tình trạng không thể xác định được lợi nhuận của doanh nghiệp. Trong thời gian có rất nhiều các dự án, cùng với đó là nguồn lợi nhuận thất thường, có năm thấp năm cao, hoặc có năm không thu được lợi nhuận nào do việc không có các dự án mới và sẽ có những năm thua lỗ,…

Chỉ số ROE sẽ có thể bị điều chỉnh bởi các chính sách của kế toán trực tiếp tại doanh nghiệp, các chính sách mà kế toán đưa ra có thể can thiệp trực tiếp vào chỉ số lợi nhuận trên số vốn của doanh nghiệp. Đây là một trong các điểm hạn chế cực kỳ lớn của chỉ số ROE.

Bên cạnh đó, nếu là các công ty cổ phần hoặc đã có niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán, thì các doanh nghiệp mua cổ phiếu cũng sẽ phải chịu các tác động liên quan đến chỉ số ROE. 

Khi đó tình hình này sẽ làm giảm số lượng cổ phiếu của các doanh nghiệp hiện tại và cũng làm giảm vốn chủ sở hữu. Kết quả là nguồn lợi nhuận sau thuế sẽ không đổi, nhưng lại làm cho chỉ số ROE thực tế lại không tăng lên.

Sự khác nhau giữa chỉ số ROE và ROCE

ROE và ROCE  khác nhau như thế nào? Lợi nhuận trên nguồn vốn cổ phần (ROE) là công thức cực kỳ hữu ích cho tất cả các cổ đông và các nhà đầu tư đang có ý định đầu tư vốn cổ phần của công ty vì nó sẽ cho phép họ nhìn thấy được lợi nhuận thu được từ việc đầu tư nguồn vốn cổ phần của họ.

• Nói theo cách khác, chỉ số ROE sẽ đo lường về lợi nhuận của một công ty theo hướng tỷ lệ sở hữu và tổng số lợi ích qua việc sở hữu trong kinh doanh.

• Lợi nhuận trên nguồn vốn (ROCE) sẽ thể hiện được khả năng tài chính của công ty để có thể tạo ra lợi nhuận từ tất cả các nguồn vốn của doanh nghiệp mà nó sử dụng.

• ROCE sẽ cho thấy khả năng sinh lợi của doanh nghiệp khi tính đến tổng nguồn vốn chủ sở hữu và nợ lãi trong khi công ty đang hoạt động.

• ROE và ROCE sẽ được sử dụng bởi những nhà đầu tư, những tổ chức và các bên có liên quan khi cần phải xem xét hiệu quả của các công ty trong việc tạo ra nguồn lợi nhuận từ các khoản đầu tư và sẽ thường được sử dụng chủ yếu khi cần phải đưa ra quyết định giữa các lựa chọn để đầu tư.

• ROCE sẽ được xem là một trong những thang đánh giá toàn diện hơn về toàn bộ khả năng sinh lời, không giống như chỉ số ROE sẽ chỉ tính đến nguồn vốn chủ sở hữu, phải tính đến cả tổng nợ và nợ.

• ROCE sẽ cung cấp một cái nhìn cực kỳ chính xác hơn về toàn bộ nguồn lợi nhuận cho một doanh nghiệp đang có số nợ lớn.

phân tích sự khác nhau giữa 2 chỉ số

So sánh ROCE với ROE

Giống với ROCE, thì chỉ số ROE sẽ được các nhà đầu tư sử dụng khi cần phải xem xét hiệu quả về mặt hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp dựa trên các mức lợi nhuận đã thu được.

Tuy nhiên, cả hai chỉ số này vẫn có những điểm khác biệt. ROE sẽ chỉ sử dụng nguồn vốn chủ sở hữu trong khi chỉ số ROCE tính đến cả nguồn vốn chủ sở hữu và cả tổng số nợ phải chi trả. 

Vì thế, chỉ số ROCE sẽ đưa ra các đánh giá toàn diện và hoàn toàn chính xác hơn về khả năng tạo ra lợi nhuận của doanh nghiệp, nhất là đối với các doanh nghiệp đang vay nợ lớn.

​​Ý nghĩa của chỉ số ROE và ROCE

Tham khảo ngay ý nghĩa của hai loại chỉ số này qua các thông tin trong phần dưới đây.

5.1 Đối với doanh nghiệp

Chỉ số ROCE được các doanh nghiệp tính toán để xem xét các nguồn lợi nhuận tạo ra trên một lượng vốn đầu tư đã sử dụng. Từ đó, các doanh nghiệp có thể dễ dàng đánh giá được toàn bộ hiệu suất hoạt động. Nhà quản lý cũng từ đó mà có thể thay đổi các chiến lược kinh doanh nếu thấy tỷ lệ ROCE thấp hoặc đang giảm dần qua từng năm.

ROE thì sẽ cho thấy tình hình doanh nghiệp đang sử dụng nguồn vốn sẽ mang lại khoảng bao nhiêu cho nguồn lợi nhuận. Đánh giá được các chiến lược kinh doanh, mô hình vận hành của doanh nghiệp có đang hoạt động hiệu quả hay không, đồng thời sử dụng nguồn vốn có sinh lời tốt không.

roe là 1 chỉ số để đánh giá mức tăng trưởng của doanh nghiệp

5.2 Đối với nhà đầu tư

Chỉ số ROCE sẽ được các nhà đầu tư tin tưởng sử dụng khi cần đánh giá một lựa chọn nào đó để đầu tư. Đặc biệt chỉ số ROCE sẽ đóng vai trò rất quan trọng khi đưa ra các đánh giá những doanh nghiệp cần phải sử dụng nguồn vốn cực kỳ đáng kể như các doanh nghiệp dầu khí, hoặc viễn thông,…

ROE sẽ biểu thị sự duy trì ổn định, chứng tỏ về tiềm lực tài chính, khả năng phát triển và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường. Từ đó nó sẽ ảnh hưởng đến các quyết định đầu tư trong thời gian tương lai của mỗi nhà đầu liệu có mang lại hiệu quả tốt hay không.

nhà đầu tư phân tích chỉ số ROE và ROCE

Kết luận

Trên đây là các thông tin về chỉ số ROE và ROCE mà Tikop đã tổng hợp và gửi tới các bạn. Hy vọng với những thông tin trên đây các bạn đã có thêm kiến thức để có thể đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn, cũng như thật hiệu quả nhé!