RSI là gì? Công thức, cách sử dụng chỉ báo RSI hiệu quả trong đầu tư

RSI là gì?

Khái niệm RSI

RSI là viết tắt của Relative Strength Index, đây là chỉ báo kỹ thuật được sử dụng trong phân tích kỹ thuật để đo lường sự mạnh mẽ, tốc độ của một xu hướng giá và xác định xem tài sản có quá mua hoặc quá bán. Từ đó đánh giá các điều kiện mua vượt mức hoặc bán vượt mức của giá cổ phiếu hay tài sản khác.

RSI là một chỉ báo kỹ thuật được sử dụng trong phân tích kỹ thuật

RSI là viết tắt của từ gì?

RSI là viết tắt của từ Relative Strength Index.

Nguồn gốc hình thành của chỉ số RSI

Chỉ số RSI (Relative Strength Index) được phát triển bởi J. Welles Wilder Jr. và giới thiệu trong cuốn sách New Concepts in Technical Trading Systems của ông, xuất bản lần đầu vào năm 1978. J. Welles Wilder Jr. đã có nhiều đóng góp về công cụ và chỉ báo quan trọng cho lĩnh vực phân tích kỹ thuật.

Các mức của chỉ số RSI

Chỉ số RSI (Relative Strength Index) có các mức giá trị phổ biến sau đây:

• Quá mua (Overbought): Mức RSI trên 70. Khi RSI vượt qua ngưỡng 70, nó được coi là tài sản đang ở trạng thái quá mua. Điều này có thể cho thấy tài sản đã tăng quá nhanh và có thể sẽ trải qua một đợt điều chỉnh hoặc đảo chiều giảm trong tương lai gần.

• Quá bán (Oversold): Mức RSI dưới 30. Khi RSI rơi xuống dưới ngưỡng 30, nó được coi là tài sản đang ở trạng thái quá bán. Điều này có thể cho thấy tài sản đã giảm quá nhanh và có thể sẽ trải qua một đợt điều chỉnh hoặc đảo chiều tăng trong tương lai gần.

• Vùng trung lập: Mức RSI từ 30 đến 70. Khi RSI nằm trong khoảng từ 30 đến 70, nó thể hiện tình trạng trung lập trong thị trường. Đây là mức giá trị mà không có tín hiệu rõ ràng về quá mua hoặc quá bán. RSI ở vùng này có thể chỉ ra sự ổn định hoặc sự tiếp tục của xu hướng hiện tại.

>> Xem thêm: Chứng khoán là gì? Các thông tin cơ bản về thị trường chứng khoán

Chỉ số RSI có các mức giá trị phổ biến

Các thuật ngữ liên quan đến RSI

Có một số thuật ngữ liên quan đến chỉ số RSI (Relative Strength Index) trong phân tích kỹ thuật. Dưới đây là một số thuật ngữ phổ biến:

Vùng quá mua và quá bán

Chỉ số RSI lớn hơn mức 70 được coi là nằm trong vùng quá mua và chỉ số RSI thấp hơn mức 30 được coi là nằm trong vùng quá bán. Ở giữa mức 30 và 70 được coi là trung tính, với mức 50 là dấu hiệu không có xu hướng.

Các phân kỳ RSI

Các phân kỳ (divergence) của chỉ số RSI (Relative Strength Index) là một trong những tín hiệu quan trọng trong phân tích kỹ thuật. Phân kỳ xảy ra khi hướng đi của giá và hướng đi của RSI không tương ứng, và nó có thể cung cấp thông tin về sự thay đổi tiềm năng trong xu hướng giá. 

Sự khác biệt giữa chỉ báo RSI và hành động giá là một dấu hiệu rất mạnh cho thấy một thị trường bước ngoặt sắp xảy ra. Sự phân kỳ của Bearish xảy ra khi giá tạo ra một mức cao mới nhưng chỉ số RSI tạo ra mức cao thấp hơn, do đó xác nhận, tín hiệu cảnh báo khá rõ nét. Sự phân kỳ Bullish xảy ra khi giá tạo ra mức thấp mới nhưng chỉ số RSI tạo mức thấp cao hơn.

Có một số thuật ngữ liên quan đến chỉ số RSI

Cách tính RSI

Công thức tính RSI

Chỉ số RSI (Relative Strength Index) được tính dựa trên công thức sau đây:

Trong đó:

• RS: Sức mạnh tương đối
• AG (Average Gain): Số lãi trung bình
• AL (Average Loss): Số lỗ trung bình

Lưu ý:

• RSI thường được tính theo dữ liệu 14 ngày gần nhất và dùng giá đóng cửa để tính.
• RSI chỉ được tính khi có có dữ liệu từ 14 ngày trở lên,

Ví dụ tính RSI  

Giả sử bạn đã thu thập dữ liệu giá đóng cửa của cổ phiếu ABC trong 14 phiên giao dịch gần nhất như sau:

• Phiên 1: Giá đóng cửa = $10
• Phiên 2: Giá đóng cửa = $11
• Phiên 3: Giá đóng cửa = $12
• Phiên 4: Giá đóng cửa = $11
• Phiên 5: Giá đóng cửa = $10
• Phiên 6: Giá đóng cửa = $9
• Phiên 7: Giá đóng cửa = $8
• Phiên 8: Giá đóng cửa = $9
• Phiên 9: Giá đóng cửa = $10
• Phiên 10: Giá đóng cửa = $11
• Phiên 11: Giá đóng cửa = $12
• Phiên 12: Giá đóng cửa = $13
• Phiên 13: Giá đóng cửa = $14
• Phiên 14: Giá đóng cửa = $15

Bước 1: Khoảng thời gian là 14 phiên giao dịch.

Bước 2: Tính toán giá tăng trung bình (Average Gain) và giá giảm trung bình (Average Loss).

Tính toán các biến đổi giá (Price changes) bằng cách lấy giá đóng cửa của phiên hiện tại trừ cho giá đóng cửa của phiên trước đó:

• Phiên 2: Price change = $11 - $10 = $1 (tăng)
• Phiên 3: Price change = $12 - $11 = $1 (tăng)
• Phiên 4: Price change = $11 - $12 = -$1 (giảm)
• Phiên 5: Price change = $10 - $11 = -$1 (giảm)
• Phiên 6: Price change = $9 - $10 = -$1 (giảm)
• Phiên 7: Price change = $8 - $9 = -$1 (giảm)
• Phiên 8: Price change = $9 - $8 = $1 (tăng)
• Phiên 9: Price change = $10 - $9 = $1 (tăng)
• Phiên 10: Price change = $11 - $10 = $1 (tăng)
• Phiên 11: Price change = $12 - $11 = $1 (tăng)
• Phiên 12: Price change = $13 - $12 = $1 (tăng)
• Phiên 13: Price change = $14 - $13 = $1 (tăng)
• Phiên 14: Price change = $15 - $14 = $1 (tăng)      

Tính toán Average Gain và Average Loss bằng cách lấy trung bình cộng của các giá trị tăng và giảm:

• Average gain = (1 + 1 + 1 + 1 + 1 + 1) / 6 = 1
• Average loss = (1 + 1 + 1 + 1) / 4 = 1

Bước 3: Tính toán chỉ số RS.

RS = Average gain / Average loss = 1 / 1 = 1

Bước 4: Tính toán chỉ số RSI.

RSI = 100 - [100 / (1 + RS)] = 100 - [100 / (1 + 1)] = 50 

Ý nghĩa của chỉ báo RSI

Xác định tính phân kỳ của giá

RSI có thể giúp xác định tính phân kỳ của giá bằng cách so sánh sự biến động giá với sự biến động của chỉ báo. Khi giá tạo đỉnh hoặc đáy mới trong khi RSI không tạo ra đỉnh hoặc đáy mới tương ứng, điều này có thể cho thấy sự yếu đuối trong xu hướng hiện tại.

RSI có thể giúp xác định tính phân kỳ của giá

Dự đoán xu hướng giá tăng, giảm ở tương lai

RSI có thể cung cấp tín hiệu về việc giá có thể đảo chiều hoặc tiếp tục theo xu hướng hiện tại. Khi RSI vượt qua một ngưỡng xác định (thường là 70), nó có thể cho thấy thị trường đang ở trong trạng thái quá mua và giá có thể điều chỉnh hoặc đảo chiều giảm. Tương tự, khi RSI xuống dưới một ngưỡng xác định (thường là 30), nó có thể cho thấy thị trường đang ở trong trạng thái quá bán và giá có thể điều chỉnh hoặc đảo chiều tăng.

Phân vùng quá mua quá bán

RSI (Relative Strength Index) cung cấp thông tin về tình trạng quá mua hoặc quá bán của giá cả. Khi giá vượt qua ngưỡng 70, thị trường được xem là quá mua, cho thấy khả năng giá điều chỉnh hoặc đảo chiều giảm. Ngược lại, khi giá xuống dưới ngưỡng 30, thị trường được xem là quá bán, cho thấy khả năng giá điều chỉnh hoặc đảo chiều tăng. RSI cung cấp thông tin hữu ích để đánh giá tình trạng quá mua và quá bán của thị trường và có thể hỗ trợ nhà đầu tư trong việc ra quyết định giao dịch.

Ứng dụng RSI hiệu quả trong đầu tư chứng khoán

Xác định điểm mua và bán

RSI có thể giúp nhà đầu tư xác định điểm mua và bán cho cổ phiếu. Khi RSI vượt qua ngưỡng 70 và vào phân vùng quá mua, điều này có thể cho thấy cổ phiếu có khả năng điều chỉnh hoặc đảo chiều giảm. Điều này có thể được coi là một tín hiệu bán.

Ngược lại, khi RSI xuống dưới ngưỡng 30 và vào phân vùng quá bán, điều này có thể cho thấy cổ phiếu có khả năng điều chỉnh hoặc đảo chiều tăng. Điều này có thể được coi là một tín hiệu mua. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc xác định điểm mua và bán chỉ dựa trên RSI không đảm bảo thành công và cần kết hợp với các yếu tố và công cụ khác để đưa ra quyết định đầu tư.

Đánh giá sự phù hợp của cổ phiếu

RSI cung cấp thông tin về sức mạnh của xu hướng giá. Khi RSI duy trì ở mức cao trong một thời gian dài, điều này cho thấy xu hướng tăng có sức mạnh. Ngược lại, khi RSI duy trì ở mức thấp trong một thời gian dài, điều này cho thấy xu hướng giảm có sức mạnh. Điều này có thể giúp nhà đầu tư đánh giá sự phù hợp của cổ phiếu trong việc tham gia vào xu hướng hiện tại.

RSI cung cấp thông tin về sức mạnh của xu hướng giá

Sử dụng RSI kết hợp với đường SMA, chỉ báo Bollinger Bands 

Khi kết hợp RSI với đường trung bình đơn giản (SMA) và chỉ báo Bollinger Bands, nhà đầu tư có thể nhận được các tín hiệu giao dịch mạnh mẽ hơn. Ví dụ, khi RSI vượt qua ngưỡng 30 và cổ phiếu đồng thời cắt lên trên đường SMA, có thể xem là một tín hiệu mua mạnh. Ngược lại, khi RSI vượt qua ngưỡng 70 và cổ phiếu đồng thời cắt xuống dưới đường SMA, có thể xem là một tín hiệu bán mạnh.

Tuân thủ quản lý rủi ro

Dù sử dụng RSI hay bất kỳ công cụ nào khác, việc tuân thủ quản lý rủi ro là rất quan trọng trong đầu tư chứng khoán. RSI có thể hỗ trợ nhà đầu tư trong việc xác định điểm vào và thoát khỏi thị trường, nhưng cần có việc xác định rõ ràng về mức độ rủi ro và việc đặt các mức stop-loss hợp lý để bảo vệ vốn đầu tư.

Cách sử dụng chỉ báo RSI trong Tradingview

Để sử dụng chỉ báo RSI trong Tradingview, bạn có thể làm theo các bước sau:

• Bước 1: Truy cập vào Tradingview và chọn biểu đồ của cổ phiếu hoặc thị trường mà bạn muốn áp dụng chỉ báo RSI.

Truy cập vào Tradingview và chọn biểu đồ của cổ phiếu muốn áp dụng

• Bước 2: Ở góc trên bên trái của biểu đồ, bạn sẽ thấy một biểu tượng "+" (Thêm chỉ báo). Nhấp vào biểu tượng này.

Nhấp vào biểu tượng +

• Bước 3: Một cửa sổ "Thêm chỉ báo" sẽ xuất hiện. Gõ "RSI" vào ô tìm kiếm và chọn "Relative Strength Index (RSI)" từ danh sách các chỉ báo.

Gõ "RSI" vào ô tìm kiếm và chọn "Relative Strength Index"

• Bước 4: Chỉ báo RSI sẽ được thêm vào biểu đồ. Bạn có thể tùy chỉnh các tham số của RSI bằng cách nhấp vào biểu tượng bút chì gần tên chỉ báo.

• Bước 5: Trong cửa sổ cài đặt RSI, bạn có thể điều chỉnh các giá trị như thời gian tính toán RSI (thường là 14), ngưỡng quá mua và quá bán (thường là 70 và 30), và các tham số khác tùy theo nhu cầu của bạn.

• Bước 6: Sau khi tùy chỉnh các tham số, nhấp vào nút "Áp dụng" để áp dụng chỉ báo RSI vào biểu đồ.

• Bước 7: Chỉ báo RSI sẽ xuất hiện trên biểu đồ, và bạn có thể sử dụng nó để phân tích và đưa ra quyết định giao dịch.

Chỉ báo RSI sẽ được thêm vào biểu đồ

Phân biệt RSI và MACD trong đầu tư

So sánh RSI và MACD

RSI (Relative Strength Index) và MACD (Moving Average Convergence Divergence) là hai chỉ báo phân tích kỹ thuật phổ biến trong đầu tư chứng khoán. Dưới đây là sự phân biệt giữa RSI và MACD và mối quan hệ giữa chúng:

Mối quan hệ giữa RSI và MACD

Mối quan hệ giữa RSI và MACD:

• RSI và MACD là hai chỉ báo phân tích kỹ thuật độc lập và đo đạc hai khía cạnh khác nhau của xu hướng giá.
• RSI tập trung vào sức mạnh và tốc độ của xu hướng giá, trong khi MACD tập trung vào sự khác biệt giữa hai đường trung bình chủ động.
• Tuy hai chỉ báo này có mục tiêu khác nhau, nhưng cả hai đều có thể được sử dụng để xác định điểm mua và bán, và đưa ra tín hiệu giao dịch.

Hạn chế của chỉ số RSI trong chứng khoán

Mặc dù RSI là một chỉ báo phân tích kỹ thuật phổ biến và hữu ích trong chứng khoán, tuy nhiên chỉ số này cũng có một số hạn chế:

• Tín hiệu quá mua và quá bán có thể không chính xác

• RSI không phản ánh xu hướng giá

• RSI có thể cho tín hiệu sai khi thị trường đi ngang

• RSI không phản ánh sự biến động của khối lượng giao dịch

• RSI có thể cho tín hiệu chồng chéo (whipsaw)

RSI có thể cho tín hiệu sai khi thị trường đi ngang

Những sai lầm khi áp dụng chỉ số RSI

Khi áp dụng chỉ số RSI (Relative Strength Index), người đầu tư có thể mắc phải một số sai lầm phổ biến sau đây:

• Chỉ sử dụng RSI một cách đơn lẻ: Một lỗi thông thường là sử dụng chỉ báo RSI độc lập mà không kết hợp với các chỉ báo khác. RSI là một công cụ hữu ích, nhưng không nên dùng nó một mình. Kết hợp nó với các chỉ báo khác như đường trung bình động (Moving Averages) hoặc MACD có thể cung cấp tín hiệu giao dịch mạnh mẽ hơn.

• Không xem xét ngữ cảnh thị trường toàn cầu: Chỉ tập trung vào RSI mà không xem xét tình hình tổng thể của thị trường và yếu tố kinh tế là một sai sót. Thị trường tài chính phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau và chỉ sử dụng RSI có thể làm bạn bỏ qua một số thông tin quan trọng.

• Áp dụng RSI mà không xem xét khung thời gian: Một sai lầm phổ biến khác là không xem xét khung thời gian khi sử dụng RSI. RSI có thể cho các tín hiệu khác nhau trên các khung thời gian khác nhau. Ví dụ, một cổ phiếu có thể có RSI trên mức 70 trên biểu đồ ngày, nhưng vẫn đang trong xu hướng tăng trên biểu đồ giờ.

• Không đặt mức stop-loss: Một sai lầm quan trọng khác là không đặt mức stop-loss. Điều này liên quan đến việc quản lý rủi ro. Một sai lầm phổ biến là không đặt mức stop-loss khi giao dịch dựa trên RSI. Mặc dù RSI có thể cung cấp tín hiệu mua hoặc bán, thị trường có thể biến đổi nhanh chóng và không có mức stop-loss có thể dẫn đến tổn thất lớn.

• Không lắng nghe tâm lý giao dịch: Một lỗi thông thường khác là tâm lý FOMO của nhà đầu tư. RSI có thể tạo ra nhiều tín hiệu mua và bán trong một khoảng thời gian ngắn. Một sai lầm phổ biến là mất kiên nhẫn và thực hiện nhiều giao dịch liên tục dựa trên các tín hiệu này. Điều này có thể dẫn đến việc mất đi tâm lý giao dịch và đưa ra các quyết định không cân nhắc. 

• Không cân nhắc mức thời gian giao dịch: Một sai lầm khác mà nhà đầu tư thường gặp phải là không cân nhắc mức thời gian giao dịch. RSI có thể phản ánh sự biến đổi của thị trường trên nhiều khung thời gian khác nhau. Bạn cần xem xét liệu bạn đang giao dịch ngắn hạn hay dài hạn và điều chỉnh cài đặt RSI phù hợp cho mục tiêu giao dịch của mình.

• Lạm dụng RSI cho giao dịch ngắn hạn: RSI thường được sử dụng để đánh giá xu hướng trung hạn và dài hạn. Sử dụng nó cho giao dịch ngắn hạn có thể dẫn đến tín hiệu giả mạo do biến động ngắn hạn của thị trường.

• Không đánh giá tình hình thị trường toàn cầu: RSI dựa trên giá đóng cửa của cổ phiếu hoặc chỉ số thị trường. Một sai lầm là không xem xét các yếu tố khác như khối lượng giao dịch hoặc tin tức thị trường, gây ra tình trạng thiếu thông tin khi đánh giá tình hình thị trường.

• Không hiểu rõ nguyên tắc hoạt động của RSI: Để sử dụng RSI một cách hiệu quả, bạn cần hiểu rõ nguyên tắc hoạt động của nó. RSI tính toán sự thay đổi giá đóng cửa của một cổ phiếu hoặc chỉ số thị trường và biểu đồ kết quả từ 0 đến 100. Đọc và nghiên cứu về cách RSI được tính toán và hiểu rõ cơ chế của nó sẽ giúp bạn tránh các lỗi cơ bản.

• Không thực hiện kiểm tra thực tế và tối ưu hóa chiến lược: Một sai lầm phổ biến khác là không thực hiện kiểm tra thực tế và tối ưu hóa chiến lược sau khi xây dựng chiến lược dựa trên RSI. Thị trường luôn biến đổi, và việc kiểm tra và điều chỉnh chiến lược theo thời gian là cần thiết để duy trì sự hiệu quả của nó.

Tránh sử dụng RSI đơn lẻ để ra quyết định giao dịch

Những câu hỏi thường gặp về chỉ số RSI

Đường RSI là gì?

Đường RSI (Relative Strength Index) là một đường cong trong biểu đồ giá chứng khoán mà đo lường sức mạnh và sự tốt hay xấu của một xu hướng giá. Nó được tính toán bằng cách so sánh mức tăng giá trung bình với mức giảm giá trung bình trong một khoảng thời gian nhất định.

RSI phân kỳ là gì?

RSI phân kỳ xảy ra khi đường RSI tạo ra các đỉnh hoặc đáy không tương ứng với đỉnh hoặc đáy tương ứng trên biểu đồ giá chứng khoán. Điều này có thể cho thấy sự yếu đuối trong xu hướng giá hiện tại và có thể đưa ra tín hiệu tiềm năng về sự thay đổi trong xu hướng giá.

RSI 14 là gì?

RSI 14 là một cách gọi thông thường để chỉ RSI được tính toán trong một khoảng thời gian 14 phiên giao dịch. Đây là cách phổ biến để tính toán và sử dụng RSI, nhưng có thể thay đổi tùy thuộc vào sở thích và chiến lược giao dịch của mỗi nhà đầu tư.

RSI 6 12 24 là gì?

RSI 6 12 24 đề cập đến việc tính toán RSI trong các khoảng thời gian 6, 12 và 24 phiên giao dịch tương ứng. Điều này cho phép nhà đầu tư xem xét sức mạnh và sự tương quan của xu hướng giá trên các khoảng thời gian khác nhau.

Nên dùng rsi bao nhiêu?

Số lượng phiên giao dịch để sử dụng cho RSI phụ thuộc vào chiến lược và phong cách giao dịch của mỗi nhà đầu tư. RSI 14 là một cách phổ biến được sử dụng, nhưng người ta cũng có thể thử nghiệm với các khoảng thời gian khác nhau để tìm ra sự phù hợp nhất với cách tiếp cận giao dịch của họ.

RSI có bao giờ bằng 100 không?

Theo cách tính chuẩn của RSI, giá trị RSI tối đa là 100. Tuy nhiên, trong thực tế, RSI hiếm khi đạt đến giá trị này và chỉ xảy ra khi giá đóng cửa tăng liên tục trong tất cả các phiên giao dịch trong khoảng thời gian tính toán của RSI. RSI bằng 100 có thể cho thấy thị trường đang ở trạng thái quá mua và có thể có khả năng điều chỉnh giá trong tương lai.

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn đọc một số vấn đề ngắn gọn, trọng tâm về RSI là gì? Công thức, cách sử dụng chỉ báo RSI hiệu quả trong đầu tư. Cùng đón đọc những bài viết về chứng khoán của Tikop qua những lần sau nhé!