Nợ xấu là gì? Phân loại các nhóm và cách kiểm tra nợ xấu chính xác

Nợ xấu là gì?

Khái niệm nợ xấu

Nợ xấu được là các khoản nợ mà người vay không thể trả nợ khi đến hạn thanh toán. Thông thường, các khoản nợ quá hạn trên 90 ngày (dựa trên thời gian được quy định trong hợp đồng tín dụng) thì bị coi là nợ xấu.

Nợ xấu là các khoản nợ quá hạn thanh toán. Nguồn ảnh: Entrepreneur

Ví dụ về nợ xấu

Khách hàng A vay ngân hàng khoản tiền 20 triệu và hạn thanh toán ngân hàng quy định là ngày 10/12. Vậy, nếu khách hàng A hoàn tất thanh toán trễ hơn ngày 10/03 thì khoản nợ này được tính vào nợ xấu.

Nợ xấu tiếng Anh là gì?

Nợ xấu trong tiếng Anh là Nonperforming Loan hoặc Bad Debt.

>> Xem thêm: Chứng khoán nợ là gì? Phân biệt chứng khoán nợ và chứng khoán vốn

Phân loại các nhóm nợ xấu

Nợ xấu được chia thành các nhóm sau: 

• Nhóm 1 (Nhóm nợ đủ tiêu chuẩn): Là các khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày, có khả năng thu hồi.
• Nhóm 2 (Nhóm nợ cần chú ý): Là các khoản nợ quá hạn từ 10 đến 90 ngày, có thể điều chỉnh kỳ hạn trả nợ.
• Nhóm 3 (Nhóm nợ dưới tiêu chuẩn): Là các khoản nợ quá hạn từ 91 ngày đến 180 ngày; các khoản nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần đầu; các khoản nợ vi phạm quy định theo Luật Các tổ chức tín dụng; các khoản nợ trong thời hạn thu hồi theo thanh tra, kiểm tra,...
• Nhóm 4 (Nhóm nợ nghi ngờ): Là các khoản nợ quá hạn từ 181 ngày đến 360 ngày; các khoản nợ cơ cấu lại thời gian trả nợ lần 2; các khoản nợ vi phạm quy định chưa thu hồi được hoặc các khoản nợ phải thu hồi theo kết luận thanh tra, kiểm tra trong thời gian từ 30 ngày đến 60 ngày,...
• Nhóm 5 (Nhóm nợ có khả năng mất vốn): Là các khoản nợ quá hạn trên 360 ngày; các khoản nợ cơ cấu lại thời hạn trả nợ lần thứ 3 trở lên; các khoản nợ vi phạm hoặc phải thu hồi theo kết luận thanh tra, kiểm tra quá 60 ngày và các khoản nợ khác được quy định trong Thông tư 11/2021/TT-NHNN.

Các khoản nợ được chia thành 5 nhóm. Nguồn ảnh: Community 1st Credit Union

Nguyên nhân gây ra nợ xấu

Một số nguyên nhân dẫn đến nợ xấu là:

• Quên thanh toán khi sử dụng thẻ tín dụng. Đây là lỗi này rất thường gặp ở đa số người dùng thẻ.
• Không thanh toán số tiền tối thiểu trong sao kê thẻ tín dụng.
• Chi tiêu vượt hạn mức tín dụng và không có khả năng chi trả khi đến hạn thanh toán.
• Mua sắm nhiều, đặc biệt là các hóa đơn trả góp nhưng không thanh toán đúng thời hạn.

>> Xem thêm: Thẻ thanh toán là gì? Phân biệt các loại thẻ thanh toán hiện nay

Ảnh hưởng khi phát sinh nợ xấu

Nợ xấu không chỉ gây hại cho ngân hàng, các tổ chức cho vay tài chính mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến lịch sử tín dụng của khách hàng:

• Phải chịu các phí phạt: Khi thanh toán trễ hạn, các khoản phí phạt thanh toán nợ trễ hạn sẽ phát sinh theo quy định của hợp đồng vay. Tùy theo quy định của mỗi ngân hàng hay các tổ chức tài chính mà mức phí sẽ khác nhau, trễ càng lâu thì phí phạt càng cao.
• Bị hạ điểm tín dụng và ghi nhận nợ xấu: Hệ thống chấm điểm tín dụng CIC sẽ ghi nhận nợ xấu của khách hàng. Lúc này, khách hàng sẽ khó tiếp cận các khoản vay mới do lịch sử tín dụng xấu.

>> Xem thêm: Vay tín chấp là gì? Sự khác nhau giữa vay tín chấp và vay thế chấp

Nợ xấu cản trở việc tiếp cận nguồn vốn mới. Nguồn ảnh: GetHow

Cách kiểm tra nợ xấu

Kiểm tra nợ xấu qua Website CIC

Khách hàng có thể kiểm tra nợ xấu đơn giản qua website CIC:

• Bước 1: Truy cập trang web CIC https://cic.gov.vn/.

Giao diện website CIC.

• Bước 2: Điền đầy đủ các thông tin cá nhân cần thiết và tạo mật khẩu tài khoản. 
• Bước 3: Nhập mã OTP được gửi về số điện thoại mà bạn đã đăng ký và chọn Tiếp tục.
• Bước 4: Nhân viên CIC sẽ gọi điện thoại để xác thực thông tin sau 1 ngày.
• Bước 5: Sau khi xác thực thông tin và tạo tài khoản thành công, các thông tin đăng ký, đăng nhập sẽ được gửi về SMS/Email của bạn.
• Bước 6: Người dùng đăng nhập vào website, sau đó chọn Khai thác báo cáo để kiểm tra nợ xấu CIC của bản thân.

Kiểm tra nợ xấu app CIC

Bên cạnh website, mọi người cũng có thể kiểm tra nợ xấu qua app CIC một cách dễ dàng:

• Bước 1: Tải ứng dụng CIC về điện thoại.
• Bước 2: Điền đầy đủ các thông tin cần thiết để đăng ký tài khoản.
• Bước 3: Nhập mã OTP xác nhận.
• Bước 4: Chọn mục Khai thác báo cáo để cung cấp thêm thông thông tin với CIC.
• Bước 5: Gửi thông tin cho CIC đợi phê duyệt.
• Bước 6: Sau khi được xác thực, người dùng chọn Khai thác báo cáo để kiểm tra nợ xấu của bản thân.

Có nhiều cách để kiểm tra nợ xấu. Nguồn ảnh: Advocis

Kiểm tra nợ xấu qua ngân hàng

Khách hàng có thể đến trực tiếp ngân hàng, cung cấp giấy tờ tùy thân và các thông tin cần thiết. Ngân hàng sẽ tiến hành kiểm tra và thông báo kết quả ngay cho khách hàng.

>> Xem thêm: Ngân hàng thương mại là gì? 10 ngân hàng thương mại uy tín nhất 2023

Làm thế nào để xóa nợ xấu

Đối với các khoản vay dưới 10 triệu đồng hoặc các khoản nợ thuộc nhóm 1, 2 thì khách hàng chỉ cần tất toán cả gốc và lãi. Lịch sử nợ xấu sẽ được xóa khỏi hệ thống CIC ngay sau khi khoản vay được tất toán. 

Đối với khoản nợ trên 10 triệu đồng, khách hàng sau khi thanh toán khoản vay cần phải yêu cầu người quản lý khoản vay xác minh việc tất toán. Tình trạng tín dụng của khách hàng sẽ bình thường sau 1 năm. Khách hàng thuộc nhóm nợ 3, 4, 5 thì sau 5 năm mới được xóa được lịch sử nợ xấu.

Cách phòng tránh nợ xấu

Khách hàng nên tự đánh giá khả năng tài chính và chuẩn bị các phương án trả nợ trước khi đi vay vốn. Cần có kế hoạch sử dụng nguồn vốn vay hiệu quả, mang lại lợi nhuận để đảm bảo chi trả lãi và vốn.

Khách hàng cũng cần lưu ý ngày thanh toán trên hợp đồng. Nhiều khách hàng đủ khả năng chi trả nhưng vẫn bị vào nhóm nợ xấu vì quên mất thời gian thanh toán, dẫn đến thanh toán trễ hạn. Nên thanh toán trước 1, 2 ngày trước hạn đề phòng các rủi ro như hạn thanh toán vào cuối tuần, app thanh toán bảo trì,...

Trong trường hợp khách hàng mất khả năng chi trả tạm thời, cần liên hệ với ngân hàng để tìm ra phương án trả nợ tối ưu. Ngân hàng có thể đề ra các giải pháp hỗ trợ thanh toán cho khách hàng tránh nợ xấu.

>> Xem thêm: Vì sao sống tiết kiệm lại không dễ dàng?

Cần tránh tiêu xài hoang phí dẫn đến nợ xấu. Nguồn ảnh: Crixeo

Câu hỏi thường gặp

Nợ xấu ngân hàng là gì?

Nợ xấu ngân hàng là các khoản vay từ ngân hàng mà chưa được thanh toán khi đã đến hạn.

Vay nợ xấu là gì?

Vay nợ xấu là các khoản vay của khách hàng không được thanh toán đúng hạn.

Các nhóm nợ xấu là gì?

Các nhóm nợ xấu được phân chia từ 1 đến 5 theo thời gian trễ hạn cũng như khả năng trả nợ của khách hàng.

Nợ xấu CIC là gì?

Nợ xấu CIC là việc ghi nhận các khoản nợ xấu của khách hàng trên trung tâm thông tin tín dụng.

Nợ xấu thẻ tín dụng là gì?

Nợ xấu thẻ tín dụng là các khoản vay thẻ tín dụng không được thanh toán đúng hạn.

Nợ xấu có vay tiền được không?

Tùy trường hợp. Đối với các khoản nợ với số tiền dưới 10 triệu hay nhóm nợ dưới nhóm 2 thì khách hàng vẫn có thể vay tiền. Đối với các khoản nợ giá trị lớn và thuộc nhóm 3 trở lên thì phải xóa lịch sử nợ xấu mới được vay.

Nợ xấu từ nhóm 3 trở lên không được vay tiền. Nguồn ảnh: HostGator.com

Nợ xấu có mua trả góp được không?

Không. Thông thường khách hàng đang nợ xấu sẽ không được các tổ chức tín dụng hỗ trợ trả góp.

Nợ xấu ngân hàng sẽ bị gì?

Nợ xấu ngân hàng sẽ bị ghi nhận trên lịch sử tín dụng và bị hạn chế khả năng tiếp cận các khoản vay mới.

Trễ hạn trả góp bao lâu thì bị nợ xấu?

Các khoản nợ trễ hạn thanh toán trên 90 ngày thì bị coi là nợ xấu.

Thời gian bao lâu để xóa nợ xấu?

Các nhóm nợ 1,2 thì sẽ được xóa nợ xấu sau khi tất toán. Các khoản nợ thuộc nhóm 3 trở lên sẽ được xóa nợ xấu sau 5 năm kể từ khi tất toán.

Nợ ngân hàng bao nhiêu tiền thì bị khởi kiện?

Các khoản nợ có dư nợ từ 2 triệu là đã có thể lập hồ sơ để khởi kiện.

Hy vọng bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết về nợ xấu. Đừng quên theo dõi Tikop để cập nhật kiến thức tài chính bổ ích nhé!