YOY là gì?
YOY (Year over Year) nghĩa là tăng trưởng qua từng năm, là chỉ số dùng để so sánh các chỉ số tài chính của doanh nghiệp trong khoảng thời gian nhất định. YOY được coi là công cụ đánh giá “sức khỏe” tài chính của doanh nghiệp.
YOY là chỉ số quan trọng giúp các nhà đầu tư đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh
Các chỉ số đánh giá YOY
Dưới đây là các chỉ số đánh giá YOY phổ biến nhất để bạn có thể tham khảo:
Thu nhập ròng: So sánh thu nhập ròng giữa các khoảng thời gian nhất định theo từng năm, doanh nghiệp có thể đánh giá được khả năng quản lý vốn, sử dụng vốn. Từ đó đánh giá hoạt động kinh doanh có đang hiệu quả không?
Doanh thu: Việc so sánh doanh thu của tháng, quý, năm của doanh nghiệp với từng năm sẽ giúp đánh giá tình hình tài chính, hoạt động kinh doanh.
Giá vốn bán hàng: Việc so sánh mức giá vốn bán hàng ở các năm cụ thể sẽ giúp nhà đầu tư nắm được mức độ hiệu quả trong kinh doanh cũng như là quản lý tỷ suất lợi nhuận.
Các chỉ số đánh giá YOY
Vai trò của chỉ số YOY
Đánh giá hiệu suất kinh doanh của doanh nghiệp
Tính chỉ số YOY giúp doanh nghiệp đánh giá, đo lường hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, là công cụ đánh giá “sức khỏe” tài chính của doanh nghiệp. Cụ thể, khi bạn so sánh, đánh giá sự thay đổi về doanh thu, lợi nhuận thì doanh nghiệp có thể dễ dàng xác định được xu hướng tăng trưởng dài hạn, liệu doanh nghiệp có đi đúng hướng không?
Ngược lại, nếu chỉ số YOY biến động thì doanh nghiệp cũng có thể dễ dàng nhận biết để điều chỉnh các chiến lược kinh doanh phù hợp hơn.
>>> Xem thêm: Biên lợi nhuận là gì? Ý nghĩa, phân biệt các loại biên lợi nhuận
YOY giúp đánh giá hiệu suất kinh doanh của doanh nghiệp
Quyết định đầu tư đúng đắn
Thực tế, chỉ số YOY giúp các nhà đầu tư đánh giá về hiệu suất kinh doanh, từ đó đưa ra quyết định đầu tư cuối cùng. Bởi chỉ số tăng trưởng về doanh thu, lợi nhuận là cơ sở tiên quyết để các nhà đầu tư đầu tư vào một doanh nghiệp nào đó.
Nếu chỉ số YOY tăng trưởng tốt thì cho thấy doanh nghiệp đang phát triển tốt. Ngược lại, nếu YOY không cho thấy sự tăng trưởng, hoặc tăng trưởng thấp thì nhà đầu tư cần nên cân nhắc.
Phát hiện lỗi kịp thời
Việc tính chỉ số YOY từng năm sẽ giúp doanh nghiệp phát hiện lỗi, các “lỗ hổng” trong kinh doanh một cách hiệu quả. Bởi nếu YOY có sự tăng trưởng hoặc giảm mạnh so với năm ngoái thì doanh nghiệp có thể xem xét lại số liệu, chiến lược kinh doanh để điều chỉnh kịp thời.
Việc tính chỉ số YOY từng năm sẽ giúp doanh nghiệp phát hiện lỗi
Ý nghĩa của chỉ số YOY
Chỉ số YOY có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá hiệu suất doanh nghiệp, bao gồm:
So sánh hiệu suất tài chính của doanh nghiệp một cách dễ dàng, từ đó đánh giá sự tăng trưởng, sụt giảm trong doanh thu, lợi nhuận.
Đánh giá hiệu quả của kế hoạch chiến lược hiện tại của doanh nghiệp. Nếu tăng trưởng YoY không đạt yêu cầu, thì bạn có thể xem xét lại chiến lược kinh doanh để thay đổi phù hợp hơn.
Xác định các vấn đề về vận hành, kinh doanh, quản lý, chất lượng dịch vụ, sản phẩm,... Từ đó, doanh nghiệp sẽ đưa ra những giải pháp xử lý. Nếu có sụt giảm đáng kể trong chỉ số nào đó, đó có thể là tín hiệu để doanh nghiệp tìm hiểu nguyên nhân, đưa ra giải pháp thích hợp.
Các nhà đầu tư có thể sử dụng YOY để đánh giá tiềm năng đầu tư trong các loại cổ phiếu hoặc tài sản tài chính của doanh nghiệp. Thông qua việc theo dõi tăng trưởng YOY, nhà đầu tư có thể quyết định xem liệu doanh nghiệp cụ thể có khả năng sinh lời trong tương lai hay không.
>>> Xem thêm: Chỉ số CPI là gì? Ảnh hưởng của chỉ số CPI đối với nền kinh tế?
YOY có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá hiệu suất doanh nghiệp
Cách tính YOY
Để tính chỉ số YOY, bạn cần thực hiện theo 3 bước:
Bước 1: Lấy số liệu của năm nay trừ đi số liệu của năm tước trong cùng một thời điểm nhằm tính được sự chênh lệch giữa hai năm.
Bước 2: Sử dụng kết quả ở bước 1 chia cho số liệu năm trước cùng thời điểm để tính được tốc độ tăng trưởng trong hai năm liền kề.
Bước 3: Quy đổi kết quả sang dạng %, đây chính là chỉ số YOY cần tính.
Ví dụ: Công ty A có lợi nhuận năm 2021 là 800.000.000 VNĐ, lợi nhuận năm 2020 là 600.000.000 VNĐ. Để tính chỉ số YOY của lợi nhuận công ty A, bạn có thể thực hiện các bước sau:
Bước 1: Lấy lợi nhuận năm 2021 trừ lợi nhuận năm 2020: 800.000.000 - 600.000.000 = 200.000.000 VNĐ
Bước 2: Lấy kết quả từ bước 1 chia cho lợi nhuận năm 2020: 200.000.000 / 600.000.000 = 0,33.
Bước 3: Đổi tỷ lệ phần trăm từ kết quả bước 2: 0,33 * 100% = 33%.
Vậy lợi nhuận của công ty A năm 2021 tăng 33% so với cùng kỳ năm 2020.
Cách tính YOY
Ưu điểm, nhược điểm của chỉ số YOY
Ưu điểm
Chỉ số YOY đem đến nhiều ưu điểm nổi bật đối với doanh nghiệp cũng như nhà đầu tư:
Không đòi hỏi tính toán phức tạp, chỉ với vài thao tác đơn giản là bạn có thể so sánh hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
YoY giúp loại trừ ảnh hưởng của yếu tố thời vụ, giúp bạn nhận biết xu hướng dài hạn thay vì những biến động ngắn hạn.
Tập trung vào so sánh kết quả ròng, giảm bớt được các biến động trong năm.
Nhược điểm
Bên cạnh những ưu điểm ở trên thì chỉ số YOY cũng có những nhược điểm nhất định, cụ thể:
Số liệu cung cấp không chi tiết về quá trình đạt được số liệu đó, nên bạn sẽ không biết được yếu tố nào tác động đến chỉ số YOY, hay không thể tìm hiểu được nguyên nhân của sự thay đổi.
Nếu chỉ số YOY âm, thì kết quả sẽ bị vô nghĩa.
Tạo ra hiện tượng gây nhiễu thông tin cho người sử dụng vì kết quả trong khoảng thời gian nhất định cung cấp quá nhiều ý nghĩa.
Ưu điểm, nhược điểm của chỉ số YOY
Các câu hỏi thường gặp về YOY
YOY là gì trong chứng khoán?
Trong chứng khoán, YOY là chỉ số so sánh kết quả tài chính của một doanh nghiệp trong một khoảng thời gian so với cùng kỳ của năm trước.
YOY là viết tắt của từ gì?
YOY là viết tắt của từ tiếng Anh Year over Year.
YOY là viết tắt của từ tiếng Anh Year over Year.
Sự khác biệt giữa YOY và YTD là gì?
YOY và YTD là hai thuật ngữ quan trọng để đánh giá chỉ số hiệu suất tài chính doanh nghiệp. Tuy nhiên, đây là hai khái niệm hoàn toàn khác biệt:
YOY (Year over Year): So sánh các chỉ số trong cùng một thời gian trên 2 năm khác nhau. Ví dụ, sử dụng YOY để so sánh doanh thu quý 3/2023 của công ty với doanh thu quý 3/2022.
YTD (Year to Date): So sánh các chỉ số trong cùng một khoảng thời gian từ đầu năm đến thời điểm hiện tại.
YOY là chỉ số quan trọng giúp đánh giá hiệu suất kinh doanh của doanh nghiệp. Hy vọng với những chia sẻ về YOY là gì ở trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về chỉ số này. Ngoài ra, đừng quên truy cập Tikop.vn thường xuyên để cập nhật kiến thức tài chính mới nhất mỗi ngày nhé!
Tải ứng dụng 
