Thị trường vốn là gì? So sánh thị trường vốn và thị trường tiền tệ

Thị trường vốn là gì?

Khái niệm thị trường vốn

Thị trường vốn là nơi trung gian kết nối người có nguồn tiền tiết kiệm dài hạn với các công ty, đơn vị, tổ chức cần vốn đầu tư dài hạn. 

Thị trường vốn là thị trường tài chính, trong đó các khoản nợ dài hạn hoặc chứng khoán vốn sở hữu được mua và bán.

Ngoài ra, thị trường này còn cung cấp vốn đầu tư từ trung đến dài hạn cho nhiều đối tượng: Từ chủ thể trong chính quyền trung ương, chính quyền địa phương cho đến các doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế sử dụng cho mục tiêu mở rộng sản xuất kinh doanh.

Thị trường vốn là thị trường tài chính

Ví dụ về thị trường vốn

Một vài ví dụ về thị trường vốn là Sở giao dịch chứng khoán New York, Sở giao dịch chứng khoán Mỹ, Sở giao dịch chứng khoán Luân Đôn và NASDAQ 

Thị trường vốn tiếng Anh là gì?

Thị trường vốn tiếng Anh là Capital Market.

Công cụ thị trường vốn

Thị trường vốn bao hàm nhiều công cụ tài chính khác nhau có thể được sử dụng cho các giao dịch tài chính. Các công cụ tài chính trên thị trường vốn bao gồm:

• Cổ phiếu

• Trái phiếu công ty

• Vay thế chấp

• Vay thương mại và vay tiêu dùng do ngân hàng thương mại và các công ty tài chính cung cấp.

• Chứng khoán chính phủ và chứng khoán các cơ quan thuộc chính phủ.

Đặc điểm của thị trường vốn

Đặc điểm của thị trường vốn:

• Thị trường vốn là trung tâm của sự phát triển kinh tế và quốc gia vì chúng cung cấp các nguồn vốn phong phú. Đối với những người tham gia, các công cụ trao đổi phải có tính thanh khoản. 

• Tức là chúng có thể được chuyển đổi thành tiền và các khoản tương đương. Đồng thời, việc mua bán chứng khoán trở nên dễ dàng hơn đối với các nhà đầu tư và công ty. Nó giúp giảm thiểu chi phí giao dịch và môi giới.

• Thuật ngữ thị trường vốn là một khái niệm rộng được sử dụng để mô tả không gian trực tiếp và kỹ thuật số. Trong đó các thực thể khác nhau giao dịch các loại công cụ tài chính khác nhau. Những địa điểm này có thể bao gồm thị trường chứng khoán, thị trường trái phiếu, thị trường tiền tệ và ngoại hối (Forex).

• Thị trường vốn bao gồm các nhà cung cấp và các nhà sử dụng vốn. Các nhà cung cấp bao gồm các hộ gia đình (thông qua tài khoản tiết kiệm mà họ giữ ở ngân hàng) cũng như các tổ chức như quỹ hưu trí, các công ty bảo hiểm nhân thọ, các quỹ từ thiện và các công ty phi tài chính tạo ra lượng tiền mặt dư thừa. 

• Người sử dụng quỹ được phân phối trên thị trường vốn có thể bao gồm người mua nhà và xe, các công ty phi lợi nhuận và chính phủ tài trợ cho đầu tư cơ sở hạ tầng và chi phí hoạt động.

Đặc điểm của thị trường vốn

Vai trò của thị trường vốn

Thị trường vốn có vai trò vô cùng quan trọng, nổi bật là một số vai trò sau:

• Huy động tiết kiệm: Thị trường vốn là nguồn quan trọng để huy động tiền nhàn rỗi từ người dân để đầu tư thêm vào các kênh sản xuất của nền kinh tế.

• Tạo vốn: Thị trường vốn giúp hình thành vốn thông qua việc huy động các nguồn lực lý tưởng sử dụng đầu tư cho các mục tiêu phát triển kinh tế khác.

• Cung cấp một kênh đầu tư: Thị trường vốn đem lại kênh đầu tư cho những người muốn đầu tư nguồn lực trong một thời gian dài với tỷ suất sinh lời hợp lý thông qua các công cụ tài chính như trái phiếu, cổ phiếu, các đơn vị của quỹ tương hỗ, chính sách bảo hiểm.

• Cung cấp dịch vụ: Thị trường cung cấp nhiều loại hình dịch vụ bao gồm các khoản vay dài hạn và trung hạn cho ngành tư vấn, tài chính,...

• Tăng tính thanh khoản của các quỹ: Thị trường vốn có tính thanh khoản cao, cả người mua và người bán có thể dễ dàng mua và bán chứng khoán vì chúng luôn có sẵn.

• Tăng tốc độ phát triển kinh tế: Thị trường cung cấp vốn tài chính dài hạn đáp ứng các yêu cầu tài chính của các doanh nghiệp đồng thời giúp ích trong việc nghiên cứu và phát triển, từ đó tăng sản lượng và năng suất trong nền kinh tế bằng cách tạo công ăn việc làm và phát triển cơ sở hạ tầng.

Thị trường vốn có vai trò vô cùng quan trọng

Phân loại thị trường vốn hiện nay

Dựa vào đặc điểm hàng hoá trên thị trường

Thị trường cổ phiếu: Đây là nơi giao dịch mua bán, trao đổi các loại giấy tờ xác nhận cổ phần của cổ đông. Mục đích của việc phát hành cổ phiếu nhằm để huy động vốn trực tiếp từ các nhà đầu tư cho các doanh nghiệp đang có nhu cầu vay vốn kinh doanh. 

Thị trường trái phiếu: Mặt hàng giao dịch chủ yếu là trái phiếu. Đây cũng được xem là nơi mua bán các loại trái phiếu. Với mục đích huy động vốn đến từ các dòng tiền nhàn rỗi của người dân. Người nắm giữ trái phiếu chỉ được xem là chủ nợ của doanh nghiệp và được chia lãi suất đã ấn định từ trước. 

Thị trường chứng khoán phái sinh: Chỉ mua bán các quyền, hợp đồng, nghĩa vụ được chuyển nhượng quyền sở hữu giữa các bên.

Dựa vào mục đích hoạt động của thị trường

Thị trường sơ cấp: Là nơi đảm bảo nguồn vốn trung và dài hạn được huy động thông qua phát hành chứng khoán ra công chúng. Các ngân hàng thương mại đảm nhiệm vai trò trong việc bảo lãnh phát hành chứng khoán cho các đơn vị phát hành.

Thị trường thứ cấp: Đây là nơi thu hút các nhà đầu tư mua bán lại chứng khoán để nâng cao tính thanh khoản cho các loại chứng khoán được giao dịch. Trên thị trường thứ cấp, việc buôn bán các công cụ tài chính hết sức linh hoạt và biến động một cách liên tục.

Đánh giá thị trường vốn Việt Nam hiện nay

Thực trạng

Nền kinh tế Việt Nam đang trong quá trình phát triển mạnh mẽ, trong đó, thị trường vốn đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Đánh giá tiềm năng thị trường vốn Việt Nam sẽ giúp nhà đầu tư có cái nhìn rõ ràng hơn để quyết định phương án phù hợp khi đầu tư cổ phiếu, trái phiếu.

Thị trường vốn đóng một vai trò vô cùng quan trọng

Điểm mạnh

Theo đánh giá từ các chuyên gia, nền kinh tế Việt Nam đang trong đà phát triển mạnh mẽ. Thị trường vốn dường như đóng vai trò khá cốt lõi cho nền kinh tế Việt Nam lúc này. Trong khoảng vài năm trở lại đây, thị trường vốn có sự dịch chuyển cơ cấu từ các tổ chức tín dụng sang chứng khoán. Số lượng người có tiền nhàn rỗi tham gia đầu tư chứng khoán ngày càng tăng mạnh. 

Dự báo, thị trường chứng khoán Việt Nam còn đang trong giai đoạn tăng trưởng mạnh mẽ, thu hút nguồn vốn lớn từ người dân. Cùng với sự hoàn thiện về cơ cấu, chính sách và các quy định của Nhà nước, thị trường cổ phiếu, trái phiếu đang ngày càng an toàn, minh bạch và hoạt động hiệu quả hơn. 

Nhiều doanh nghiệp đang trong giai đoạn cổ phần hóa, hoạt động cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước cũng đang được đẩy mạnh. Điều này tạo nên nhu cầu về nguồn vốn lớn, thu hút dòng tiền đầu tư và phát triển sản xuất.

Hạn chế

Bên cạnh cơ hội tăng trưởng mạnh mẽ trong những năm tiếp theo, thị trường vốn Việt Nam cũng có nhiều hạn chế:

• Thị trường vốn Việt Nam đang hoạt động với quy mô nhỏ, ít sản phẩm tài chính phù hợp với khẩu vị của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. 

• Vị trí của thị trường chứng khoán nước ta đang bị đánh giá ở nhóm thấp so với các nước trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương.

• Mức độ rủi ro đầu tư chứng khoán tại thị trường vốn nước ta còn cao, quy định quản lý chưa thực sự hoàn thiện, nghiêm ngặt.

• Chi phí đầu tư đắt đỏ khi đầu tư vào thị trường chứng khoán Việt Nam là hạn chế lớn, khiến nhiều người chọn đổ tiền vào vàng, bất động sản.

Phân biệt thị trường tiền tệ và thị trường vốn

Giống nhau

Điểm giống nhau giữa thị trường tiền tệ và thị trường vốn là đều là yếu tố của thị trường tài chính. Cả thị trường tiền tệ và thị trường vốn đều thực hiện việc cung cấp vốn cho nền kinh tế. 

Khác nhau

Một số câu hỏi về thị trường vốn

Trên thị trường vốn người ta mua bán gì?

Thị trường vốn là thị trường mua bán các chứng khoán nợ dài hạn – long-term debt securities (có thời hạn đáo hạn trên một năm) và các chứng khoán vốn (equity securities)

Thị trường vốn là thị trường giao dịch gì?

Thị trường vốn là thị trường giao dịch các công cụ tài chính trung và dài hạn

Tại sao trái phiếu là hàng hóa trên thị trường vốn?

Trái phiếu là hàng hóa trên thị trường vốn vì trái phiếu là một loại chứng khoán, là đối tượng giao dịch trên thị trường chứng khoán. Hàng hóa được giao dịch, mua bán trên thị trường chứng khoán là loại hàng hóa đặc biệt và vô cùng đa dạng bao gồm: cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ,..

Vì sao nói thị trường chứng khoán là thị trường vốn?

Thị trường vốn là thị trường tài chính trong đó chứng khoán của công ty, chứng khoán của doanh nghiệp được tạo ra, và giao dịch nhằm mục đích nâng cao tài chính dài hạn từ đó có thể đáp ứng được yêu cầu về vốn. Do vậy thị trường chứng khoán còn được gọi là thị trường vốn.

Tổ chức nào được phát hành chứng khoán trên thị trường vốn?

Tổ chức phát hành chứng khoán là doanh nghiệp cần huy động vốn cho nhu cầu sản xuất, kinh doanh hay Chính phủ huy động vốn để trang trải nhu cầu để bổ sung cho ngân sách nhà nước, hoặc các quỹ đầu tư chứng khoán.

Hy vọng bài viết của Tikop đã đem đến cho bạn những thông tin hữu ích về “Thị trường vốn là gì? Điểm khác biệt của thị trường vốn và thị trường tiền tệ”,  góp phần giúp bạn đề ra chiến lược đầu tư hiệu quả cho bản thân mình. Theo dõi Tikop để cập nhật các kiến thức tài chính mới nhất nhé!