GNP là gì?
GNP là một chỉ số đo lường cho tổng sản phẩm quốc gia hoặc tổng sản lượng quốc gia. GNP được tính bằng tổng giá trị tiền của các sản phẩm hoặc dịch vụ cuối cùng được sản xuất trong một khoảng thời gian nhất định bởi công dân của quốc gia đó, thường là trong một năm dương lịch.
Khác với GDP, GNP chỉ tính toán các sản phẩm hoặc dịch vụ được tạo ra trong nước, bao gồm cả người nước ngoài sống trong nước. Tuy nhiên, GNP tính toán cho tất cả công dân của quốc gia đó, bất kể làm việc trong nước hay nước ngoài.
Ví dụ, nếu một công dân Việt Nam đi làm việc tại Nhật Bản và kiếm thu nhập tại đây, thu nhập đó sẽ được tính vào tổng sản phẩm quốc gia của Việt Nam.
GNP là chỉ số đo lường tổng sản phẩm quốc gia
Phân loại GNP
GNP thực tế là gì?
GNP thực tế hay còn được viết thành GNPr là một chỉ số đo lường tổng sản phẩm và hàng hóa quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định, nhưng được tính theo giá cố định tại một thời điểm được chọn làm điểm gốc. Điều này có nghĩa là GNPr có tính đến sự biến động của giá cả và lạm phát.
GNPr thường được sử dụng để đánh giá mức độ tăng trưởng kinh tế của một quốc gia.
GNP danh nghĩa là gì?
GNP danh nghĩa hay còn được viết thành GNPn là một chỉ số được sử dụng để đo lường tổng sản phẩm và hàng hóa quốc gia sản xuất trong một khoảng thời gian nhất định, được tính theo giá cả hiện hành. Điều này có nghĩa là GNPn tính toán dựa trên giá cả của các sản phẩm và dịch vụ trong cùng thời kỳ đó. Chỉ số GNPn thường được áp dụng trong nghiên cứu lĩnh vực tài chính và ngân hàng.
>>> Xem thêm: Nền kinh tế thị trường là gì? Đặc trưng của nền kinh tế thị trường
GNP có hai loại là danh nghĩa và thực tế
Công thức tính GNP
Công thức:
GNP = C + I + G + (X – M) + NR
Trong đó:
- GNP: Tổng sản phẩm quốc gia
- C: Chi phí tiêu dùng cá nhân
- I: Tổng giá trị đầu tư quốc nội (là tổng giá trị của tất cả các doanh nghiệp đang đầu tư trên lãnh thổ một quốc gia).
- G: Chi phí tiêu dùng của chính phủ.
- X: Chỉ số kim ngạch xuất khẩu các loại hàng hóa và dịch vụ.
- M: Chỉ số kim ngạch nhập khẩu các loại hàng hóa và dịch vụ.
- NR: Thu nhập ròng của các loại hàng hóa và dịch vụ đang đầu tư ở nước ngoài.
Ví dụ:
Một quốc gia có các thông số sau:
- Chi tiêu tiêu dùng cá nhân (C): 50 tỷ VND
- Đầu tư quốc nội (I): 30 tỷ VND
- Chi phí tiêu dùng của chính phủ (G): 20 tỷ VND
- Giá trị xuất khẩu (X): 40 tỷ VND
- Giá trị nhập khẩu (M): 35 tỷ VND
- Thu nhập ròng từ yếu tố nguồn vốn nước ngoài (NR): 10 tỷ VND
Áp dụng công thức tính GNP, ta có:GNP = 50 + 30 + 20 + (40 - 35) + 10 = 115 tỷ VND
Vậy GNP của quốc gia này là 115 tỷ VND.
Ý nghĩa của GNP
- Đo lường khối lượng sản xuất: GNP đo tổng giá trị của các sản phẩm và dịch vụ được tạo ra trong một quốc gia trong một thời gian nhất định, cung cấp khả năng đánh giá khối lượng sản xuất và tăng trưởng kinh tế của một quốc gia.
- Đo lường sức mạnh kinh tế: GNP được sử dụng để so sánh sức mạnh kinh tế giữa các quốc gia. Mức độ tăng trưởng GNP cho thấy sự phát triển và năng lực kinh tế của một quốc gia. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định vị thế kinh tế và cạnh tranh của một quốc gia trên thị trường quốc tế.
- Đo lường sự phân phối thu nhập: GNP cho phép phân tích và đánh giá sự phân phối thu nhập trong một quốc gia, giúp xác định mức độ bình đẳng hoặc không bình đẳng trong việc phân phối lợi ích kinh tế cho các cá nhân và tầng lớp trong xã hội.
- Đánh giá sự đóng góp của công dân cho quốc gia: GNP phản ánh sự đóng góp của công dân và doanh nghiệp quốc gia vào sản xuất trong lãnh thổ quốc gia và cả ở nước ngoài, thể hiện mức độ tương tác và tham gia của công dân trong hoạt động kinh tế của quốc gia.
- Định hình chính sách kinh tế: GNP cung cấp thông tin quan trọng cho chính phủ và các nhà quản lý kinh tế để định hình chính sách kinh tế, giúp xác định các vấn đề kinh tế như tăng trưởng, phân bố thu nhập, đầu tư và tiêu dùng, từ đó hỗ trợ họ trong việc thực hiện các biện pháp và quyết định kinh tế phù hợp.
>>> Xem thêm: Nền kinh tế thị trường là gì? Đặc trưng của nền kinh tế thị trường
Ý nghĩa của GNP quan trọng đối với một quốc gia
Phân biệt chỉ số GNP và chỉ số GDP
| Tiêu chí so sánh | GNP | GDP |
| Khái niệm | Là tổng sản phẩm quốc gia do người dân sản xuất trong và ngoài nước. | Là tổng sản phẩm quốc nội do người dân sản xuất trong phạm vi lãnh thổ quốc gia |
| Bản chất | Bao gồm tổng sản lượng sản phẩm quốc gia, tính cả nguồn thu từ trong và ngoài nước. GNP được tạo ra ở tất cả các quốc gia, lãnh thổ mà công dân, doanh nghiệp của nước đó thu được. | Chỉ số GDP là toàn bộ giá trị được các thành phần kinh tế hoạt động trong lãnh thổ quốc gia đó tạo ra. |
| Công thức tính | GNP = C + I + G + (X – M) + NR | GDP = C+ I + G + NX |
| Phản ánh | GNP là thước đo tốt về số lượng hàng hóa và dịch vụ mà mỗi người dân của quốc gia đó co thể mua được vì trong chỉ số GNP có bao gồm GDP và phần chênh lệch tài sản từ nước ngoài. | GDP là thước đo tốt về số lượng hàng hóa và dịch vụ mà mỗi người dân của quốc gia đó sản xuất ra và tính bình quân cho mỗi người dân. |
| Tính ứng dụng | Được áp dụng rộng rãi tại ngân hàng thế giới để đưa ra những chỉ số GNP. | Các quốc gia áp dụng để tính toán. |
Chỉ số GNP và chỉ số GDP có sự khác nhau cơ bản
Câu hỏi thường gặp
GNP là viết tắt của từ gì?
GNP là viết tắt của từ Gross National Product.
Nếu GDP lớn hơn GNP của Việt Nam thì điều này có nghĩa là gì?
Nếu GDP lớn hơn GNP của Việt Nam thì điều này có nghĩa là người nước ngoài đang sản xuất ở Việt Nam nhiều hơn so với người Việt Nam đang sản xuất ở nước ngoài.
GNP là thước đo gì?
GNP là thước đo đo lường quy mô và sức mạnh của một nền kinh tế.
GNP fc là gì?
GNP fc là chi phí nhân tố.
GDP và GNP bình quân đầu người là tiêu chí để làm gì?
GDP và GNP bình quân đầu người là tiêu chí để so sánh, đánh giá trình độ phát triển kinh tế và mức sống dân cư giữa các quốc gia.
Bài viết trên đã cung cấp cho bạn một số kiến thức cơ bản về GNP trong nền kinh tế của một quốc gia. Cùng đón đọc những bài viết về kiến thức tài chính khác của Tikop trong những lần sau nhé!
Tải ứng dụng 
