Chứng chỉ tiền gửi là gì? Chứng chỉ tiền gửi có an toàn không?

Chứng chỉ tiền gửi là gì?

Khái niệm chứng chỉ tiền gửi

Chứng chỉ tiền gửi (Certificate of Deposit) là giấy tờ có giá do ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng phát hành, xác nhận nghĩa vụ trả nợ của tổ chức phát hành đối với người mua. Khi mua chứng chỉ tiền gửi, bạn sẽ nhận được cam kết từ ngân hàng về việc hoàn trả số tiền gốc cùng lãi suất đã thỏa thuận sau một khoảng thời gian nhất định.

Về cơ bản, chứng chỉ tiền gửi hoạt động tương tự như sổ tiết kiệm: bạn gửi tiền với kỳ hạn cố định, ngân hàng trả lãi suất định kỳ hoặc cuối kỳ. Tuy nhiên, khác với sổ tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi thường có lãi suất cao hơn và tính thanh khoản thấp hơn - nghĩa là bạn không thể dễ dàng rút tiền trước hạn mà không chịu phí hoặc mất lãi.

Chứng chỉ tiền gửi là một tài sản tài chính phát hành bởi tổ chức hoặc ngân hàng

Ví dụ chứng chỉ tiền gửi

Để hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của chứng chỉ tiền gửi, bạn có thể tham khảo ví dụ sau:

Anh A quyết định mua chứng chỉ tiền gửi tại Ngân hàng ABC với số tiền 10.000.000 đồng, kỳ hạn 1 năm và lãi suất 7%/năm. Trong suốt 1 năm này, số tiền của anh A sẽ được "khóa" tại ngân hàng. Theo thỏa thuận, lãi suất sẽ được trả hàng quý với mức 1,75% (7% chia 4 quý).

Tính toán lãi suất theo từng quý:

• Quý 1: 10.000.000 × 1,75% = 175.000 đồng
• Quý 2: (10.000.000 + 175.000) × 1,75% = 178.063 đồng
• Quý 3: (10.175.000 + 178.063) × 1,75% = 181.178 đồng
• Quý 4: (10.353.063 + 181.178) × 1,75% = 184.349 đồng

Sau 1 năm, tổng số tiền anh A nhận được là: 10.718.590 đồng (bao gồm gốc và lãi). Như vậy, anh A đã kiếm được 718.590 đồng tiền lãi từ khoản đầu tư ban đầu 10 triệu đồng.

Chứng chỉ tiền gửi tiếng Anh là gì?

Chứng chỉ tiền gửi tiếng Anh là Certificate of Deposit.

Chứng chỉ tiền gửi tiếng Anh là Certificate of Deposit

Vai trò của chứng chỉ tiền gửi

Chứng chỉ tiền gửi đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính, vừa là kênh huy động vốn hiệu quả cho ngân hàng, vừa là công cụ đầu tư an toàn cho người dân.

Đối với ngân hàng: Chứng chỉ tiền gửi giúp ngân hàng huy động nguồn vốn trung và dài hạn ổn định, đáp ứng nhu cầu cho vay và đầu tư. Đặc biệt trong bối cảnh thị trường tài chính biến động, nhiều nhà đầu tư có xu hướng chọn các kỳ hạn ngắn để linh hoạt điều chỉnh chiến lược. Vì vậy, ngân hàng thường đưa ra mức lãi suất hấp dẫn hơn để khuyến khích nhà đầu tư cam kết dài hạn.

Đối với nhà đầu tư: Chứng chỉ tiền gửi mang lại lợi suất cao hơn so với tiết kiệm thông thường, đồng thời có mức độ an toàn cao nhờ được bảo vệ bởi pháp luật và các tổ chức bảo hiểm tiền gửi. Theo quy định hiện hành, người đầu tư vào chứng chỉ tiền gửi cũng được hưởng chính sách thuế ưu đãi tương tự như tiền gửi tiết kiệm.

Ngoài ra, chứng chỉ tiền gửi còn được tính vào vốn cấp 2 trong việc tính toán tỷ lệ an toàn vốn theo chuẩn Basel II, giúp ngân hàng đáp ứng các yêu cầu về an toàn hoạt động.

Vai trò của chứng chỉ tiền gửi

Nội dung ghi trên chứng chỉ tiền gửi

Theo quy định tại Thông tư 01/2021/TT-NHNN, chứng chỉ tiền gửi phải ghi rõ các thông tin sau:

• Thông tin tổ chức phát hành: Tên ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng phát hành, địa chỉ trụ sở
• Tên loại chứng chỉ: Ghi rõ "Chứng chỉ tiền gửi" hoặc tên gọi cụ thể của sản phẩm
• Thông tin về chứng chỉ: Mệnh giá (giá trị gốc), ngày phát hành, ngày đáo hạn, ngày thanh toán
• Thông tin lãi suất: Lãi suất áp dụng, phương thức trả lãi (định kỳ hoặc cuối kỳ), thời điểm trả lãi, địa điểm thanh toán
• Thông tin chủ sở hữu: Họ tên, số CMND/CCCD (đối với cá nhân) hoặc tên doanh nghiệp, mã số thuế (đối với tổ chức)
• Số seri và ký hiệu: Mã định danh duy nhất của chứng chỉ
• Các điều khoản khác: Điều kiện rút trước hạn, chuyển nhượng (nếu có), quyền và nghĩa vụ của các bên

Các loại chứng chỉ tiền gửi hiện nay

Chứng chỉ tiền gửi hiện nay được phân thành ba loại chính như sau:

• Chứng chỉ ghi danh: Là chứng chỉ hoặc sổ ghi nợ mà thông tin của người sở hữu được đăng ký tên trong hồ sơ của ngân hàng hoặc tổ chức tài chính phát hành. Chứng chỉ này là tài sản cá nhân của người sở hữu, chỉ có thể được chuyển nhượng khi có sự cho phép từ chủ sở hữu hoặc theo quy định của pháp luật.

• Chứng chỉ vô danh: Loại chứng chỉ này không đề cập đến thông tin về người sở hữu trong hồ sơ của ngân hàng hoặc tổ chức tài chính. Quyền sở hữu của chứng chỉ này thuộc về người nắm giữ.

• Chứng chỉ ghi sổ: Loại chứng chỉ không có khả năng thanh toán linh hoạt, không thể chuyển nhượng và có giá trị theo mệnh giá ban đầu. Lãi suất được trả vào ngày đáo hạn của chứng chỉ.

Mỗi loại chứng chỉ tiền gửi đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Vì vậy, nhà đầu tư cần xem xét kỹ trước khi quyết định mua chứng chỉ, để đề phòng các rủi ro tài chính không mong đợi.

Chứng chỉ tiền gửi hiện nay được phân thành ba loại

Ưu và nhược điểm của chứng chỉ tiền gửi

Ưu điểm

Chứng chỉ tiền gửi đem đến các ưu điểm sau:

• Mức độ an toàn cao: Chứng chỉ tiền gửi mang đến sự an toàn cao cho người gửi, vì số tiền được bảo đảm bởi các tổ chức tài chính đáng tin cậy. 

• Lãi suất hấp dẫn: Chứng chỉ tiền gửi thường mang lại lãi suất cao hơn so với các tài khoản tiết kiệm thông thường. Điều này xuất phát từ cam kết gửi tiền trong khoảng thời gian cụ thể. 

• Tính linh hoạt cho người gửi: Người gửi có khả năng lựa chọn thời hạn, số tiền gửi phù hợp với nhu cầu cá nhân. Hơn nữa, chứng chỉ tiền gửi còn có thể được sử dụng làm tài sản đảm bảo khi họ cần đăng ký vay vốn từ ngân hàng.

• Đầu tư đơn giản và tiện lợi: Người gửi không cần phải tham gia vào các thủ tục phức tạp như đầu tư vào chứng khoán hoặc các sản phẩm tài chính phức tạp khác. Họ chỉ việc gửi tiền và sau đó nhận lãi suất vào cuối kỳ hạn.

Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm trên, chứng chỉ tiền gửi còn có một số nhược điểm nhất định. Cụ thể:

• Hạn chế về tính thanh khoản: Chứng chỉ tiền gửi thường có tính thanh khoản thấp hơn so với một số sản phẩm tài chính khác. Có nghĩa là tiền của bạn sẽ bị khóa trong một khoảng thời gian cụ thể, không thể truy cập dễ dàng trong trường hợp cần gấp.

• Thiếu tính linh động trong việc rút tiền trước thời hạn: Trong hầu hết các trường hợp, người gửi không thể rút tiền trước khi kỳ hạn đáo hạn mà không phải chịu phí hoặc mất lợi nhuận.

• Rủi ro mất giá do lạm phát: Trong trường hợp lạm phát gia tăng, lợi suất của chứng chỉ tiền gửi có thể không đủ để bù đắp cho sự mất giá của tiền do lạm phát. Điều này có thể dẫn đến việc giá trị thực của tiền giảm sút.

Nhược điểm của chứng chỉ tiền gửi

Chứng chỉ tiền gửi có an toàn không?

Câu trả lời là Có. Bởi vì đầu tư vào chứng chỉ tiền gửi được xem là một hình thức đầu tư có mức độ an toàn cao, được hỗ trợ bởi sự tham gia của các ngân hàng quốc tế và các tổ chức tín dụng uy tín.

Ngoài việc có sự ký nhận từ các tổ chức đáng tin cậy, các chứng chỉ tiền gửi còn tuân theo các quy định pháp lý và được bảo vệ bởi hệ thống pháp luật. Những quy định này đảm bảo rằng khách hàng không phải đối mặt với tình trạng mất tiền khi tham gia đầu tư vào chứng chỉ tiền gửi. Điều này mang lại sự yên tâm và an tâm cho những người đầu tư, đặc biệt là những người mới bước chân vào thế giới đầu tư tài chính.

Chứng chỉ tiền gửi có rủi ro không?

Mặc dù chứng chỉ tiền gửi được xem là một hình thức đầu tư an toàn, nhưng nó cũng tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Trong trường hợp người gửi muốn rút tiền trước thời hạn, bạn sẽ phải đối mặt với hình phạt. 

Hình phạt này có thể là việc mất toàn bộ lãi suất đã tích lũy hoặc thậm chí có thể là mất một phần tiền gốc. Tuy nhiên, mức độ rủi ro này thường thấp hơn so với nhiều loại đầu tư khác.

Chứng chỉ tiền gửi có những rủi ro nhất định

Chứng chỉ tiền gửi có được rút trước hạn?

Có, chứng chỉ tiền gửi có thể được rút trước hạn, nhưng đi kèm với những điều kiện và hạn chế nhất định.

Điều kiện rút trước hạn: Theo quy định chung của các ngân hàng, bạn chỉ được phép rút trước hạn sau khi đã gửi được ít nhất 1/3 hoặc 1/2 kỳ hạn (tùy từng ngân hàng). Ví dụ, với chứng chỉ kỳ hạn 12 tháng, bạn có thể rút sau 4-6 tháng gửi.

Hình phạt khi rút trước hạn:

• Mất toàn bộ hoặc một phần lãi suất đã tích lũy
• Áp dụng lãi suất không kỳ hạn (thường chỉ 0,1% - 0,2%/năm) cho thời gian đã gửi
• Có thể phải trả thêm phí rút trước hạn (tùy ngân hàng)

Vì vậy, trước khi mua chứng chỉ tiền gửi, bạn nên:

• Tìm hiểu kỹ chính sách rút trước hạn của ngân hàng
• Chỉ gửi số tiền mà bạn chắc chắn không cần sử dụng trong thời gian cam kết
• Dự phòng một khoản tiền mặt riêng cho các nhu cầu phát sinh

Chứng chỉ tiền gửi có thể được rút trước hạn

Sự khác biệt giữa chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm

Thực tế, nhiều người thường nhầm lẫn giữa chứng chỉ tiền gửi và sổ tiết kiệm. Tuy nhiên, đây là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau. Dưới đây là những phân biệt để bạn có thể tham khảo:

Chứng chỉ tiền gửi tại một số ngân hàng hiện nay

Dưới đây là thông tin về chứng chỉ tiền gửi tại một số ngân hàng lớn (dữ liệu cập nhật đến tháng 5/2025, có thể thay đổi theo thời gian):

Lưu ý: Lãi suất chứng chỉ tiền gửi thường xuyên thay đổi theo chính sách của từng ngân hàng và biến động thị trường. Bạn nên liên hệ trực tiếp với ngân hàng hoặc kiểm tra website chính thức để có thông tin chính xác nhất.

• Ngân hàng Viet Capital Bank: Phát hành chứng chỉ tiền gửi với nhiều kỳ hạn linh hoạt từ 6 - 15 tháng. Mệnh giá tối thiểu từ 10 triệu đồng. Lãi suất dao động từ 5,5% - 6,5%/năm tùy kỳ hạn.

• Ngân hàng SeABank: Cung cấp chứng chỉ tiền gửi kỳ hạn dài từ 24 - 36 tháng với lãi suất cạnh tranh. Mệnh giá tối thiểu 100 triệu đồng. Phù hợp với nhà đầu tư muốn gửi dài hạn.

• Ngân hàng Techcombank: Có sản phẩm chứng chỉ tiền gửi đặc biệt với tên gọi khác nhau theo từng chương trình. Lãi suất thường cao hơn tiết kiệm thông thường 0,5% - 1%/năm.

• Ngân hàng Sacombank: Phát hành chứng chỉ tiền gửi với nhiều mệnh giá và kỳ hạn đa dạng, phù hợp với nhu cầu của từng đối tượng khách hàng.

Để biết thông tin chi tiết về lãi suất hiện hành và điều kiện mua chứng chỉ tiền gửi, bạn có thể tham khảo bảng lãi suất tiết kiệm các ngân hàng được cập nhật thường xuyên.

Chứng chỉ tiền gửi tại một số ngân hàng hiện nay

Quy định về chứng chỉ tiền gửi

Quy định về phát hành chứng chỉ tiền gửi

Để có thể mua chứng chỉ tiền gửi từ ngân hàng, các tổ chức và cá nhân cần tuân theo những điều kiện sau:

• Phải có quốc tịch Việt Nam hoặc là cư dân nước ngoài đang sinh sống và làm việc hợp pháp tại Việt Nam.

• Đủ 18 tuổi trở lên để được phép tham gia giao dịch tài chính.

• Cần phải cung cấp đủ giấy tờ hợp pháp để chứng minh danh tính và thân phận của mình.

• Đã từng thực hiện giao dịch tài chính tại ngân hàng phát hành chứng chỉ tiền gửi.

Bên cạnh các điều kiện trên, mỗi ngân hàng có thể áp dụng các yêu cầu hoặc hạn chế khác cho việc mua chứng chỉ tiền gửi. Ví dụ, một số ngân hàng có thể yêu cầu người mua không được thực hiện việc thanh toán trước hạn hoặc không thực hiện việc tái ký gửi cho chứng chỉ tiền gửi. 

Quy định về phát hành chứng chỉ tiền gửi

Ai được phát hành chứng chỉ tiền gửi?

Chứng chỉ tiền gửi được phát hành bởi các đơn vị như ngân hàng thương mại, ngân hàng hợp tác xã, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, công ty tài chính và công ty cho thuê tài chính. Điều này được quy định trong Thông tư 01/2021/TT-NHNN. 

Câu hỏi thường gặp

Chứng chỉ tiền gửi ngân hàng nào cao nhất?

Hiện nay, có rất nhiều ngân hàng thương mại đã phát hành chứng chỉ tiền gửi với lãi suất cao trên 8%/năm. Các ngân hàng có chứng chỉ tiền gửi cao nhất bao gồm: Viet Capital Bank (với kỳ hạn 6 – 9 – 12 – 15 tháng, lãi suất lần lượt là 7,5% – 7,8% – 8% – 8,2%/năm), SeaBank (kỳ hạn 24 tháng và 36 tháng, lãi suất lần lượt là 7,7%/năm và 7,85%), Sacombank (lãi suất 7,33%/năm), Techcombank (lãi suất 6,5%/năm).

Chứng chỉ tiền gửi ngân hàng nào cao nhất?

Chứng chỉ tiền gửi có phải là chứng khoán không?

Theo Điều 4 Luật chứng khoán 2019, chứng chỉ tiền gửi không phải chứng khoán.

>>> Xem thêm: Đầu tư chứng khoán là gì? Hướng dẫn cách đầu tư chứng khoán

Chứng chỉ tiền gửi và trái phiếu có khác nhau không?

Chứng chỉ tiền gửi và trái phiếu là hai khái niệm khác nhau. Chứng chỉ tiền gửi là  một tài sản tài chính phát hành bởi tổ chức hoặc ngân hàng nhằm mục đích huy động vốn. Còn trái phiếu là giấy chứng nhận nợ của đơn vị phát hành phải trả cho người sở hữu trái phiếu. 

Chứng chỉ tiền gửi và trái phiếu là hai khái niệm khác nhau

Chứng chỉ tiền gửi là hình thức đầu tư với lãi suất hấp dẫn, giúp tăng khoản thu nhập thụ động. Hy vọng với những chia sẻ về chính chỉ tiền gửi ở trên sẽ giúp bạn hiểu thêm về hình thức đầu tư này. Ngoài ra, đừng quên truy cập kiến thức tài chính để cập nhật tin tức mới nhất về tài chính, đầu tư mỗi ngày nhé!