Lao động tự do là gì? Chế độ bảo hiểm cho người lao động tự do

Lao động tự do là gì?

Hiện nay trong quy định của pháp luật không có định nghĩa nào về lao động tự do. Tuy nhiên, xét về tính chất, hình thức làm việc, ta có thể hiểu lao động tự do là đối tượng lao động không có giao kết hợp đồng lao động.

Lao động tự do là đối tượng không có giao kết hợp đồng

Lao động tự do tiếng anh là gì?

Lao động tự do tiếng anh là Freelance.

Nghề nghiệp lao động tự do phổ biến hiện nay

Nghề viết lách tự do

Đây là nghề tự do được ưa chuộng và phổ biến nhất. Bạn có thể kiếm được tiền tuỳ vào trình độ viết và độ chăm chỉ của bạn. Bên cạnh đó, bạn hoàn toàn có thể nhận nhiều việc cùng lúc miễn là đảm bảo thời gian. Một số nghề viết như:

• Blogger/ website tự do: viết blog cá nhân. Blog hoặc website cho doanh nghiệp
• Content: khách hàng sẽ đưa ra yêu cầu về nội dung, người làm sẽ thực hiện nội dung theo bên đối tác yêu cầu.
• SEO writer: tối ưu hóa website. Fanpage cho các công cụ tìm kiếm như google, facebook hay youtube …
• Nhà chiến lược nội dung: Đây là công việc chuyên làm về các nội dung sáng tạo và quản lý cho công ty.
• Viết sách: Ngành nghề đòi hỏi kiến thức về lĩnh vực nhất định.

Nghề viết lách tự do phổ biến và dễ dàng làm được

Tư vấn công nghệ thông tin/ thiết kế website và quản lý web doanh nghiệp

Trong thời buổi công nghệ thông tin càng ngày càng phát triển, các công ty thường thay vì lập một phòng công nghệ thông tin trong công ty để quản lý web, họ sẽ chọn đơn vị thực hiện ngoài với giá thành hợp lý hơn.

Đối với lĩnh vực công nghệ thông tin này, người lao động tự do cần có kiến thức chuyên ngành nhất định và vững chắc. Đây là ngành nghề lao động tự do kiếm được nhiều tiền từ nhiều agency cùng lúc. Tuy nhiên, độ khó của nghề này cũng tỷ lệ thuận với số tiền kiếm được.

Tư vấn công nghệ thông tin mang lại mức thu nhập khủng

Phiên dịch/ dịch thuật

Công việc này đòi hỏi một người có kỹ năng đánh máy nhanh và đôi tai nhạy thì mới có thể làm công việc này. Vì yêu cầu của nghề này là phải nghe từ video/ mp3 sau đó gõ nội dung đó ra thành văn bản trong khoảng thời gian ngắn.

Đồng thời, công việc này cũng đòi hỏi người làm phải thành thạo ngôn ngữ nước ngoài. Hiện nay, nghề dịch thuật khá là được ưa chuộng, không chỉ cần dịch tiếng anh, tiếng trung, tiếng hàn…. Bạn có năng khiếu về một ngôn ngữ thứ ba nào đều có thể làm công việc này.

Phiên dịch cần khả năng nhanh nhạy và có vốn ngoại ngữ

Thủ công handmade

Đặc điểm của nghề này là cần sự khéo léo từ đôi bàn tay. Nhờ nghề lao động tự do này mà một số nghề truyền thống đã được hồi sinh trong các năm trở lại đây như: Dệt gấm, thổ cẩm, làm bánh truyền thống,…

Việc thủ công cũng đang được nhiều người quan tâm

Ưu điểm và nhược của làm việc tự do

Ưu điểm của làm việc tự do

Công việc freelancer hoặc remote có sức hút không hề nhỏ hiện nay bởi nó mang lại nhiều ưu điểm cho bạn:

• Thời gian làm việc linh hoạt: Freelancer làm việc bất kể thời gian nào, địa điểm có thể ở bất cứ đâu, bạn có thể đến công ty hoặc làm việc ở nhà, quán xá. Miễn sao bạn vẫn đảm bảo được tiến độ công việc.
• Làm được nhiều việc cùng lúc: Bạn có thể làm cùng lúc cho nhiều agency mà không cần lo ngại vi phạm hợp đồng lao động, gia tăng thu nhập của bản thân.
• Kiếm được nguồn thu nhập khổng lồ: Nhờ vào làm nhiều công việc cùng lúc hoặc làm những công việc có tính chất lương cao, bạn hoàn toàn có thể kiếm được nguồn thu nhập "rủng rỉnh". 

Lao động tự do có thể làm việc ở bất cứ đâu

Xem thêm: Thu nhập chủ động là gì? Làm thế nào để áp dụng thu nhập chủ động để tăng thu nhập cá nhân hơn

Nhược điểm của làm việc tự do

Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, công việc làm việc tự do này còn có một số hạn chế: 

• Thời gian làm việc hơn 8 tiếng 1 ngày: Các freelancer sẽ làm việc theo hiệu suất công việc và nhận tiền khi công việc hoàn thành mà k phụ thuộc vào thời gian làm việc. Do đó, nếu khối lượng công việc nhiều, bạn có thể phải làm việc nhiều hơn so với đi làm tại công ty.
• Không được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội và không được hưởng lương hưu và không có các khoản phụ cấp, trợ cấp khi về già: vì bản chất làm việc tự do không có hợp đồng lao động nên không thể phát sinh các quyền được hưởng như quy định pháp luật.
• Bản chất của lao động tự do là làm việc không có sự bảo vệ về pháp lý. Do đó, khi làm xong bạn có thể không nhận được tiền từ đối tác hoặc bị quỵt tiền lương, chậm thanh toán tiền công.
• Định kiến xã hội: Mặc dù bạn đang làm việc chăm chỉ nhưng sẽ được nhận xét không ổn định, nhất là khi đối mặt với xã hội và người thân, vô tình gây ra áp lực.

Bạn có thể làm trong vòng nhiều giờ khi làm lao động tự do

Chế độ bảo hiểm cho người lao động tự do

Các chế độ người lao động tự do được hưởng khi tham gia bảo hiểm xã hội

Theo khoản 2 Điều 4 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, bao gồm:

Chế độ hưu trí;

Chế độ tử tuất.

Chế độ hưu trí dành cho người lao động tự do bao gồm: hưởng lương hưu hằng tháng, trợ cấp một lần khi nghỉ hưu hoặc hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

Chế độ tử tuất dành cho người lao động tự do bao gồm: trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất một lần cho thân nhân người lao động khi người lao động chết.

Bên cạnh đó, Quốc hội đang xem xét thông qua Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội 2024 dự kiến có hiệu lực từ năm 2025, theo đó người lao động tự do tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện sẽ hưởng nhiều chế độ hơn. Theo khoản 3 Điều 4 Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội như sau:

Các chế độ bảo hiểm xã hội
3. Bảo hiểm xã hội tự nguyện có các chế độ sau đây:
a) Thai sản;
b) Hưu trí;
c) Tử tuất;
d) Bảo hiểm tai nạn lao động theo quy định của Luật An toàn, vệ sinh lao động.

Chi phí bảo hiểm xã hội tự nguyện người lao động tự do tham gia phải đóng

Người lao động tự do khi tham gia BHXH tự nguyện có thể cân nhắc lựa chọn mức đóng hàng tháng cũng như phương thức đóng như thế nào cho phù hợp với thu nhập của mình.

Mức đóng hằng tháng tính bằng 22% mức thu nhập tháng do người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện lựa chọn. Mức đóng thấp nhất bằng mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn theo quy định của Thủ tướng Chính phủ và cao nhất bằng 20 lần mức lương cơ sở tại thời điểm đóng.

Lao động tự do có thể đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện

Lao động tự do đang là xu hướng làm việc ngày càng rộng rãi hiện nay. Việc hiểu rõ những ưu nhược điểm của hình thức làm việc này giúp bạn xác định rõ hơn mục tiêu trong tương lai cũng như định hướng của bản thân. Cùng đón đọc những bài viết kiến thức cơ bản khác cùng Tikop nhé!