Nhu cầu huy động vốn của doanh nghiệp qua kênh trái phiếu doanh nghiệp tăng cao, trong khi sức cầu của thị trường cũng gia tăng, đặc biệt với sự tham gia của đông đảo nhà đầu tư cá nhân đã giúp thị trường này sôi động trong thời gian qua.

Cụ thể, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt 657.000 tỉ đồng trong năm 2021, chưa tính 1,43 tỉ đô la Mỹ trái phiếu huy động trên thị trường nợ quốc tế. Với một thị trường đang trong đà phát triển như vậy, hang loạt các sản phẩm trái phiếu đa dạng cũng đi kèm, làm phong phú thêm lựa chọn cho các nhà đầu tư.

Tuy nhiên giữa vô vàn sản phẩm trái phiếu trên thị trường, nhà đầu tư có thể sẽ cảm thấy hoang mang trong việc lựa chọn. Để tìm thấy sản phẩm trái phiếu phù hợp, nhà đầu tư cần quan tâm tới 4 yếu tố: Lựa chọn thời điểm, Xem xét rủi ro doanh nghiệp, Cân đối lãi suất và rủi ro, lựa chọn thời hạn trái phiếu.

1. Lựa chọn thời điểm – xem xét chu kỳ thị trường chứng khoán

Trái phiếu là sản phẩm có tính an toàn cao. Rủi ro gần như duy nhất khi mua trái phiếu doanh nghiệp mà các nhà đầu tư Việt Nam có thể gặp là khi doanh nghiệp phát hành trái phiếu phá sản và không có khả năng chi trả.

Khi mua trái phiếu, bạn nên phân tích kĩ thị trường đang ở chu kỳ nào và quyết định xem có nên mua trái phiếu không. Khi chu kỳ chứng khoán bùng nổ, đầu tư cổ phiếu luôn có mức sinh lời cao hơn đầu tư trái phiếu, tuy nhiên khi thị trường chứng khoán bước vào thời kì suy thoái, nhà đầu tư có thể bán ra cổ phiếu ở mức biến động giá cao và mua vào trái phiếu ở mức lãi suất ổn định.

Xem xét rủi ro doanh nghiệp

Trước khi quyết định mua trái phiếu, bạn cần tìm hiểu kĩ về doanh nghiệp mình sắp đầu tư. Có bốn tiêu chí chính:

• Lịch sử: Lựa chọn những doanh nghiệp đã niêm yết, đồng thời phân tích báo cáo tài chính, lịch sử trả cổ tức ngay cả khi kinh tế suy thoái.

• Đầu ngành: Việc lựa chọn những doanh nghiệp đầu ngành với thị phần lớn sẽ giúp hạn chế được những rủi ro và có nguồn tiền ổn định cho việc chi trả trái tức.

• Ban quản trị: Một ban lãnh đạo dày dặn kinh nghiệm và và có chiến lược lãnh đạo được chứng minh hiệu quả qua thời gian là yếu tố quan trọng trong việc đánh giá triển vọng phát triển của doanh nghiệp đó.

• Tài chính vững chắc: Tỉ lệ nợ an toàn, tăng trưởng tốt, dòng tiền ổn định.

Cân đối lãi suất và rủi ro

Một điều bạn cần lưu ý với những doanh nghiệp có rủi ro càng cao, lãi suất trái phiếu sẽ càng cao nhằm thu hút nguồn vốn đầu tư. Nhà đầu tư cần xác định rõ khả năng chịu rủi ro của mình để cân đối với lợi suất khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp.

Vào tháng 9 năm ngoái, trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Tài chính cũng đã có văn bản về việc các nhà đầu tư nên thận trọng khi mua trái phiếu doanh nghiệp. Vụ Tài chính ngân hàng khuyến nghị “Nhà đầu tư cần hết sức lưu ý là lãi suất cao sẽ đi kèm với rủi ro cao, do đó phải hết sức thận trọng đánh giá kỹ về các rủi ro trước khi quyết định mua trái phiếu”.

Lựa chọn thời hạn trái phiếu

Mỗi doanh nghiệp đều có thời hạn chi trả riêng, các nhà đầu tư nên cân nhắc, lựa chọn trái phiếu phù hợp dựa trên nhu cầu cá nhân. Thông thường thời gian càng dài thì mức lãi suất càng cao.

Với nhiều cơ hội cùng danh mục đa dạng, trái phiếu luôn là hạng mục “nóng” được nhiều nhà đầu tư quan tâm. Tuy nhiên, cơ hội nhiều đồng nghĩa rủi ro càng cao, “giữ một cái đầu lạnh” và cẩn thận phân tích sẽ giúp bạn hạn chế tối thiểu rủi ro trong hạng mục đầu tư của mình.